Τη μάχη των εντυπώσεων σε έναν εκ των προτέρων χαμένο πόλεμο δίνει από χθες η κυβέρνηση, επιχειρώντας να εξαργυρώσει επικοινωνιακά το αποτέλεσμα του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2015 ενόσω στο σημερινό Eurogroup θα ράβεται το κουστούμι για τα επιπλέον μέτρα που αναμένεται να αυξήσουν κατακόρυφα το ύψος του λογαριασμού για την τρέχουσα αξιολόγηση.
Οι πανηγυρισμοί είναι μάλλον αδικαιολόγητοι και ηχούν παράδοξα ειδικά από τη στιγμή που σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες η κυβέρνηση έχει ήδη υπαναχωρήσει πλέον στις περισσότερες από τις απαιτήσεις των δανειστών σε ασφαλιστικό, κόκκινα δάνεια και ιδιωτικοποιήσεις, ενώ την ίδια στιγμή έχει λάβει το μήνυμα πως οι εταίροι θα επιμείνουν σθεναρά στην πρότασή τους να λάβει και να ψηφίσει πρόσθετα μέτρα στο πλαίσιο της τρέχουσας αξιολόγησης. Επιπλέον το ίδιο το όπλο της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος 0,7% του ΑΕΠ για το 2015 αναμένεται ότι θα αποδειχθεί ασθενές και δεν θα αποτελέσει ικανή αφορμή για να περιοριστούν οι απαιτήσεις των δανειστών. Όχι επειδή το πρωτογενές πλεόνασμα είναι μικρό (το αντίθετο είναι αρκετά υψηλότερο από όσο αναμένονταν) αλλά επειδή πρωτίστως οι παράγοντες από τους οποίους διαμορφώθηκε είναι σύμφωνα με τις διαρροές που γίνονταν χθες, ως επί το πλείστον μη επαναλαμβανόμενοι στον φετινό προϋπολογισμό και δευτερευόντως ένα σημαντικό μέρος της επίδοσης οφείλεται στην επίδραση των περσινών νέων φόρων και όχι στην εξοικονόμηση πόρων.
Έτσι η προσπάθεια που αναμένεται να καταβάλει σήμερα ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών ώστε να πείσει τους ευρωπαίους ομολόγους του να αγνοήσουν τις ενστάσεις του ΔΝΤ και να ανάψουν το πράσινο φως για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης χωρίς να ληφθούν πρόσθετα μέτρα σε αυτή τη φάση, δεν αναμένεται να έχει ιδιαίτερη τύχη. Παρά τις αισθητές επιμέρους διαφωνίες που υπάρχουν μεταξύ των δανειστών , οι τελευταίοι φρόντισαν να καταστήσουν σαφές τις τελευταίες ημέρες και ειδικά μετά το Washington Group, ότι κινούνται ως μια συμπαγής ομάδα και θα επιμείνουν στις απαιτήσεις και τη στρατηγική τους μέχρι τέλους. Είτε αυτές αφορούν στην πίεση να αυξηθεί κατακόρυφα ο λογαριασμός των μέτρων από τα 5,4 κοντά στα 9 δισ. ευρώ ώστε να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ το οποίο αμφισβητεί τις δυνατότητες επίτευξης του στόχου για σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% από το 2018 και μετά, είτε στο θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους που όπως όλα δείχνουν ξαναμπαίνει σε δεύτερη μοίρα και παραπέμπεται προς αντιμετώπιση για μετά το 2017-2018.
Από τη στιγμή που οι ισχυροί της Ευρώπης και το ΔΝΤ τα έχουν βρει σε ότι αφορά στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά διαφωνούν για το ποιος και πότε θα αναλάβει τον λογαριασμό, αυτός εκ των πραγμάτων θα επιστρέψει στην Ελλάδα με την μορφή πρόσθετων μέτρων. Η Γερμανία θέλει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα αλλά δεν θέλει να βάλει το χέρι στην τσέπη, το Ταμείο δεν επιθυμεί να ξεσπάσει μια καινούρια κρίση όταν τόσα άλλα μέτωπα είναι ανοιχτά, και η διελκυστίνδα αυτή θα συνεχίζεται σε βάρος της Ελλάδας όσες «παραστάσεις διαμαρτυρίας» κι αν γίνονται σε πολιτικό επίπεδο για τα διαδοχικά λάθη στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ.
Υπό το πρίσμα αυτό οι πραγματικές προσδοκίες για το ουσιαστικό αποτέλεσμα του σημερινού Eurogroup όπου οι ισορροπίες γέρνουν υπέρ της γερμανικής πλευράς, είναι εξαιρετικά περιορισμένες παρά τις εντυπώσεις που επιχειρείται να δημιουργηθούν μέσω της επικοινωνιακής καταιγίδας που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η κυβέρνηση φέρεται να έχει ήδη κάνει από χθες νέες σημαντικές παραχωρήσεις τόσο στο συνταξιοδοτικό (ταχύτερη κατάργηση του ΕΚΑΣ) όσο και στα κόκκινα δάνεια (πώληση ενήμερων δανείων, άμεση απελευθέρωση της πώλησης όλων των κατηγοριών πλην των δανείων με ενέχυρο την πρώτη κατοικία για τα οποία συζητείται παράταση 12-18 μηνών κλπ), αλλά και στις αποκρατικοποιήσεις που θα δρομολογηθούν, και θα επιδιώξει να ξεπεράσει τον σκόπελο της άμεσης ψήφισης των πρόσθετων μέτρων ύψους έως και 3,6 δισ. ευρώ με μια δέσμευση ότι αυτά θα προβλεφθούν σε επόμενους προϋπολογισμούς εάν και εφόσον καταγράφονται αποκλίσεις από τους στόχους για την δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων. Εκ μέρους των δανειστών το μήνυμα που εκπέμπεται είναι πως το Eurogroup θα επιμείνει στον άμεσο προσδιορισμό, ποσοτικοποίηση και (κατ' άλλους) ψήφιση νέων μέτρων ως σκέλος της τρέχουσας αξιολόγησης.
Ένα πιθανό σενάριο είναι η κυβέρνηση να επιχειρήσει, όπως από την πρώτη στιγμή έχει υπονοήσει, να συνδέσει άμεσα οποιαδήποτε αποδοχή της πρότασης για «προληπτικά μέτρα» με την εκκίνηση των συζητήσεων για την ελάφρυνση του χρέους. Θεωρητικά είναι ο μόνος τρόπος να διαχειριστεί πολιτικά τις αναμενόμενες αντιδράσεις στο εσωτερικό εφόσον ο λογαριασμός επιστρέψει στους φορολογούμενους.
Αποφάσεις στο σημερινό Eurogroup είναι πλέον ξεκάθαρο ότι δεν αναμένονται. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτό για το οποίο ελπίζει η κυβέρνηση –εξ ου και η διάθεση προσέγγισης των θέσεων των δανειστών στη διαπραγμάτευση- είναι μια «δήλωση στήριξης» που θα επιβεβαιώνει την πρόοδο και τις διαθέσεις σύγκλισης. Αυτές μένει να επιβεβαιωθούν στην πορεία από το αν οι δύο πλευρές θα καταλήξουν σύντομα σε κάποια συμφωνία επί της αρχής (staff level agreement) που θα αποτελέσει προάγγελο μιας οριστικής συμφωνίας μέσα στις επόμενες τρεις-τέσσερις εβδομάδες.
