Του Γιώργου Φιντικάκη
Δεν λένε να αποδεχτούν στην κυβέρνηση ότι το υπερ-Ταμείο που οι ίδιοι οι υπουργοί της ψήφισαν, περιορίζει το χωράφι των αρμοδιοτήτων τους και την δυνατότητα να επηρεάζουν την λήψη αποφάσεων.
Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να χάσουν την δυνατότητα να διορίζουν τις διοικήσεις των ΔΕΚΟ, και να καθορίζουν τις αποφάσεις για το προσωπικό, τέσσερις-πέντε υπουργοί έχουν στυλώσει τα πόδια, αρνούμενοι να εγκρίνουν την 3η φουρνιά κρατικών εταιρειών που θα μεταφερθούν στο υπερ-Ταμείο.
Ανάμεσά τους οι Χρήστος Σπίρτζης, Πάνος Καμμένος, Δημήτρης Παπαδημητρίου, και Κόλλια Τσαρουχά, μπλοκάρουν την μεταβίβαση του ελέγχου των κρατικών επιχειρήσεων στην εταιρεία Ελληνικές Δημόσιες Συμμετοχές (ΕΔΗΣ), θυγατρική του υπερ-Ταμείου, προτάσσοντας ο καθένας το δικό του επιχείρημα, κι ας αποτελεί αυτό εκκρεμότητα της δεύτερης αξιολόγησης.
Τα ξέρει καλά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, τα γνωρίζει και ο Γιάννης Δραγασάκης που ως προεδρεύων του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) κλήθηκε την περασμένη Πέμπτη να διαχειριστεί τις αντιδράσεις, σε μια άκαρπη συνεδρίαση που προφανώς θα επαναληφθεί, το συντομότερο δυνατό. Δεν μοιάζουν αναίτιες όλες οι διαφωνίες, κάποιες είναι εύλογες αφού μέσω φορέων και μάλιστα κερδοφόρων όπως ο Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) ασκείται πράγματι κοινωνική και αναπτυξιακή πολιτική, ωστόσο στην πλειονότητά τους τα "βέτο" των υπουργών διαπνέονται από τον φόβο ότι χάνουν μέρος της πολιτικής τους επιρροής.
Στην λογική αυτή κινείται η κάθετη άρνηση του υπ. Υποδομών Χρ. Σπίρτζη να απολέσει τον έλεγχο μέσω της μεταφοράς στην ΕΔΗΣ, του 25% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (το άλλο 30% οδεύει προς πώληση), της ΓΑΙΑΟΣΕ (διαχειρίζεται την περιουσία σε σιδηροδρομικά ακίνητα), και της Εγνατίας Οδού (δίχως τον αυτοκινητόδρομο ο οποίος και παραχωρείται). Στην περίπτωση του υπ. Οικονομίας & Ανάπτυξης Δ.Παπαδημητρίου το επιχείρημα να μην μεταβιβαστεί ο ΟΚΑΑ και η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης (ΚΑΘ) στηρίζεται στην άποψη ότι είναι κομβική η σημασία τους για την ανάπτυξη του χονδρικού εμπορίου. Για την υφυπουργό Εσωτερικών Μ. Κόλλια-Τσαρουχά, το επίδικο αφορά την ΔΕΘ-Hellexpo, με πλήθος από οικονομικούς φορείς της Θεσσαλονίκης, να υποστηρίζουν ότι αποτελεί τον μοναδικό άξονα για την διεξαγωγή εκθέσεων με ευεργετικές δράσεις σε δεκάδες οικονομικούς κλάδους. Όσο για τους επικεφαλής του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, συμφωνούν στην μεταβίβαση μόνο του εμπορικού σκέλους των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) στο υπερ-Ταμείο, ζητούν όμως να εξαιρεθεί το στρατιωτικό κομμάτι.
Στην πραγματικότητα, είτε έχουν δίκιο, είτε λειτουργούν προσχηματικά, η στάση των υπουργών καθυστερεί την ένταξη των ΔΕΚΟ στο νέο φορέα, προκαλώντας σύμφωνα με πληροφορίες δυσανεξία στους δανειστές, που εκλαμβάνουν όλες αυτές τις ενστάσεις ως ένα ακόμη δείγμα αναξιοπιστίας της κυβέρνησης. Πιστεύουν μάλιστα ότι προσπαθεί να υπαναχωρήσει από τα συμφωνηθέντα, κωλυσιεργώντας όσο μπορεί περισσότερο, αφού η λίστα με την 3η φουρνιά 46 περίπου δημοσίων επιχειρήσεων και κρατικών συμμετοχών πάει και έρχεται ανάμεσα στα υπουργεία, παρ'' ότι συνιστά μια από τις εκκρεμότητες της τρέχουσας αξιολόγησης.
Δεν θέλουν να χάσουν τον έλεγχο
Τυχαίο δεν είναι ότι η ΕΔΗΣ δεν έχει ακόμη συσταθεί, και ότι ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας της που θα ρυθμίζει τις σχέσεις των ΔΕΚΟ με το Δημόσιο ακόμη εκκρεμεί, συντηρώντας ένα φαύλο κύκλο, αφού ακόμη και σε όσες κρατικές εταιρείες έχουν ήδη μεταβιβαστεί, τον έλεγχο συνεχίζουν να ασκούν οι εποπτεύοντες υπουργοί. Υπενθυμίζεται ότι μέχρι τώρα έχουν μεταφερθεί στην ΕΔΗΣ, σε δύο δόσεις, δώδεκα ΔΕΚΟ, αθροίζοντας κοντά στα 40.000 άτομα προσωπικό. Πρόκειται για τις ΟΑΣΑ, ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΕ, ΟΑΚΑ και ΕΛΤΑ που μεταφέρθηκαν στην ΕΔΗΣ τον περασμένο Μάιο (1η λίστα) και ΕΥΑΘ (51%), ΕΥΔΑΠ (51%), Κτιριακές Υποδομές, Αττικό Μετρό, ΔΕΗ (34%) και ΕΛΒΟ που μεταφέρθηκαν τον περασμένο Οκτώβριο (2η λίστα).
Είναι αυτές οι καθυστερήσεις και η αίσθηση ότι η κυβέρνηση ναρκοθετεί όσα έχει η ίδια ψηφίσει, μαζί με την πολυπλοκότητα της δομής του νέου Ταμείου, που συντηρούν τους φόβους ότι αργά ή γρήγορα θα μετατραπεί σε ένα "πάρκινγκ" φιλοξενίας κρατικών επιχειρήσεων και δεκάδων χιλιάδων κρατικών ακινήτων.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι οι εταιρείες αυτές δεν πρόκειται να πωληθούν, παρά να εξυγιανθούν, να αναδιαρθρωθούν και σε βάθος χρόνου, αν κριθεί προς το δημόσιο συμφέρον, να ιδιωτικοποιηθούν. Η ρητορική αυτή όμως αφορά την εσωτερική κατανάλωση, αφού είναι σαφές πως ένα από τα πολλά εργαλεία αξιοποίησης που περιγράφονται στο καταστατικό του Ταμείου (συμπράξεις, μισθώσεις, ανταλλάξιμοι τίτλοι, κλπ), είναι και οι αποκρατικοποιήσεις. Πόσο μάλλον όταν σε βάθος 30ετίας καλείται να φέρει έσοδα 50 δισ. ευρώ από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Στερώντας ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης πολιτικής από τα χέρια πολλών, ο νέος αυτός υπερ-οργανισμός συγκεντρώνει μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα εξουσία. Και μόνο το γεγονός ότι για την τύχη των 40.000 αυτών ανθρώπων θα συναποφασίζει πλέον με την κυβέρνηση κάποιος ξένος τεχνοκράτης, αποτελεί τεράστια τομή για το μαθημένο στον κρατισμό ελληνικό πολιτικό σύστημα, είναι λογικό λοιπόν το Ταμείο να φοβίζει πολλούς.
Φωτογραφία: SOOC