Του Γιώργου Φιντικάκη
Το κουβάρι των ακινήτων που αφορούν υπουργεία όπως τα Αγροτικής Ανάπτυξης, Μεταφορών και Άμυνας, και τα οποία θα μεταβιβάσει στο υπερ-Ταμείο ως εγγύηση για το δάνειο του ESM, καλείται τώρα να ξετυλίξει η κυβέρνηση.
Ως εγχείρημα είναι τεχνικά αλλά και πολιτικά σύνθετο όχι μόνο γιατί πολλά από τα 70.000 δημόσια ακίνητα είναι καταπατημένα, αλλά και γιατί η μεταφορά τους στο υπερ-Ταμείο δεν αποκλείεται να διχάσει ξανά την κυβέρνηση, όπως συνέβη πρόσφατα με τις ΔΕΚΟ.
Στην περίπτωση για παράδειγμα της ακίνητης περιουσίας του υπ. Εθνικής Αμυνας, ο Πάνος Καμένος, έχει από πέρυσι προαναγγείλει την αυτόνομη αξιοποίησή της, έχοντάς την μάλιστα αποτιμήσει σε 34 δισ. ευρώ. Μιλάμε για μια περιουσία που περιλαμβάνει από οικόπεδα, νησιά, και στρατιωτικές εγκαταστάσεις, μέχρι παλιά πεδία βολής, παλιά αεροδρόμια, λιμάνια, και ακίνητα.
Στην περίπτωση του υπουργείου Εργασίας και των εποπτευόμενων από αυτό φορέων, η Έφη Αχτσιόγλου, έχει δηλώσει στη Βουλή ότι τα περίπου 1.100 αυτά ακίνητα, έχουν εξαιρεθεί του υπερ-Ταμείου.
Αναφορικά με τα ακίνητα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ναι μεν φτάνουν τα 11,6 εκατ. στρέμματα, είναι όμως κυρίως χορτολιβαδικά και βοσκοτόπια, ενώ στην περίπτωση του υπ. Μεταφορών & Υποδομών, δεν είναι σαφές αν η τεράστια ακίνητη περιουσία ιδιοκτησίας ΟΣΕ μεταβιβάστηκε ή όχι μαζί με την συγκεκριμένη ΔΕΚΟ στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών του Ταμείου.
Επιτροπή
Τα παραπάνω παραδείγματα είναι απλώς ενδεικτικά, και τα αιτήματα εξαιρέσεων δεν αποκλείεται να αυξηθούν. Σύμφωνα ωστόσο με τα προαπαιτούμενα για το κλείσιμο της συμφωνίας, η διαδικασία μεταφοράς των ακινήτων στο υπερ-Ταμείο θα πρέπει να έχει την σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών, κυβέρνησης και θεσμών. Κατ' επιταγή της συμφωνίας με τους δανειστές, συστήνεται μια επιτροπή στην οποία θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι της ΕΤΑΔ, του ΤΑΙΠΕΔ, της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας (ΓΓΔΠ), και των εμπλεκόμενων υπουργείων, και η οποία καλείται να ξεσκονίσει για μια ακόμη φορά τα αρχεία του Δημοσίου.
«Εξαιρέσεις στη δημόσια ακίνητη περιουσία -συμπεριλαμβανομένων των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε φορείς ελεγχόμενος από τα υπουργεία- θα επιτρέπονται πάνω σε κοινά αποδεκτές, μεταξύ των θεσμών και των ελληνικών αρχών, γραμμές. Καμία μεταβίβαση δημοσίου ακινήτου δεν θα λάβει χώρα εάν αυτή θεωρείται ενάντια στη νέα νομοθεσία», αναφέρει χαρακτηριστικά το επικαιροποιημένο μνημόνιο.
Τι φοβούνται οι δανειστές
Η παράγραφος δεν προστέθηκε τυχαία. Οι δανειστές γνωρίζουν την τάση της κυβέρνησης να «χαρίζει» ακίνητα σε ΟΤΑ και υπουργεία. Αυτό συνέβη στον Πειραιά με το παραλιακό μέτωπο της Δραπετσώνας που εξαιρέθηκε από την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, το ίδιο έγινε πρόσφατα με ακίνητα του ΟΛΘ, αυτό αξίωσε και το υπό την Λυδία Κονιόρδου υπ. Πολιτισμού ζητώντας να ανακληθεί η παραχώρηση κτιρίων του ΟΛΠ, και συγκεκριμένα του γνωστού ως "Silo".
Αυτός είναι και ο λόγος που στο επικαιροποιήμενο μνημόνιο δεν θέλησαν να αφήσουν τίποτα στην τύχη.
Άλλωστε, παρ'' ότι μερικοί το ξεχνούν, μέρος του χρέους θα αποπληρώνεται από πωλήσεις κρατικής περιουσίας, ενώ το υπερ-Ταμείο αποτελεί την εγγύηση για το δάνειο ύψους 86 δισ. ευρώ που έχει συμφωνήσει η Ελλάδα με τον ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας).
Τα καταπατημένα
Το ένα αγκάθι επομένως είναι περισσότερο πολιτικής φύσης. Το δεύτερο και μάλλον μεγαλύτερο αφορά το ξεσκαρτάρισμα των καθαρών ακινήτων από τα υπόλοιπα. Δεκαετίες μετά τις πρώτες προσπάθειες αξιοποίησης της ακίνητης δημόσιας περιουσίας, η εκμετάλλευση της παραμένει… ακίνητη.
Ακόμη και σήμερα παραμένει άγνωστο πόσα από τα περίπου 70.000 είναι καταπατημένα, αμφισβητούμενα, και αγνώστου εκμεταλλεύσεως. Σε αυτό το καμβά η επιτροπή στην Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας θα προσπαθήσει να «ξεσκονίσει» για μια ακόμη φορά τους τίτλους, τις διπλοεγγραφές στα μητρώα, να βρει πόσα ακίνητα είναι εμπορικά αξιοποιήσιμα, και να εισηγηθεί την μεταφορά τους στο υπερ-Ταμείο. Έχει περιθώριο να ολοκληρώσει το έργο της ως το φθινόπωρο.
Τα 5 κριτήρια
Στην αξιολόγησή της, θα λάβει υπόψιν πέντε βασικά κριτήρια : Το ιδιοκτησιακό καθεστώς κάθε ακινήτου, τους τίτλους, την ύπαρξη πολεοδομικού φακέλου, τις καταπατήσεις, καθώς και τις δυνατότητες εμπορικής αξιοποίησης. Στην καλύτερη περίπτωση τα ακίνητα που θα καταφέρει η επιτροπή να ξεσκονίσει προκειμένου και να μεταφερθούν εντός του έτους στο Ταμείο δεν θα ξεπεράσουν κάποιες μόνο ομάδες εμπορικά εκμεταλλεύσιμων και καθαρών από βάρη.
Στη χειρότερη περίπτωση, η εν λόγω επιτροπή θα προστεθεί στις δεκάδες που έχουν κατά καιρούς συσταθεί προκειμένου να ξεμπλέξουν το κουβάρι της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, με πενιχρά αποτελέσματα.
Ενδεικτική πάντως της κατάστασης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας είναι η εικόνα που μετέφερε πρόσφατα στη Βουλή η Εφη Αχτσιόγλου. Μίλησε για συνολικά 1.100 ακίνητα, το 50% των οποίων είναι κενά ή αναξιοποίητα, μόλις το 14% από αυτά είναι μισθωμένα, και μόνο το 6% αξιοποιείται ως ιδιόχρηση. Από τα οικόπεδα που είναι περίπου 640.000 τ.μ., το 21% είναι καταπατημένα, άνω του 60% είναι αναξιοποίητα και μόλις 1% έχει αξιοποιηθεί.
Φωτογραφία: SOOC
