Του Γιώργου Μίχα
Προοπτικές και ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης που αποδίδονται και στα κεφάλαια που θα εισρεύσουν στην εγχώρια οικονομία λόγω του ταμείου Ανάκαμψης διαβλέπουν για την ελληνική αγορά ακινήτων κορυφαία στελέχη του κλάδου που συμμετείχαν στο 22ο συνέδριο Capital Link. Οι επικεφαλής ορισμένων εταιρειών, που έχουν υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια, ορισμένες από τις πιο σημαντικές επενδύσεις στο real estate σημείωσαν πως εκτός από τους αποθηκευτικούς χώρους, τα ξενοδοχεία υψηλών προδιαγραφών και τα data centers ανήκουν στις κατηγορίες ακινήτων που έχουν ευνοηθεί εξαιτίας του κορονοϊού. Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τις αντιξοότητες που προκάλεσε ο Covid-19, οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς ακινήτων συνεχίζουν το επενδυτικό πρόγραμμά τους. Ενδεικτικά, η Prodea δεν αποκλείει, εάν κι εφόσον χρειαστεί την έκδοση ομολόγου, ενώ η Trastor επένδυσε το 2020 κεφάλαια 85 εκατ. ευρώ στην ελληνική αγορά ακινήτων. Από την πλευρά του, ο ισραηλινός όμιλος Brown Hotels διαθέτει ένα φιλόδοξο επενδυτικό πλάνο ύψους εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη 20 νέων ξενοδοχείων σε χρονικό ορίζοντα 18 μηνών.
Τι ανέφεραν όμως, τα στελέχη της ελληνικής αγοράς ακινήτων;
Ο γενικός διευθυντής της Hines Greece Πολ Γκομόπουλος εκτίμησε ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν δραματικές αλλαγές λόγω της κρίσης στην αγορά ξενοδοχείων, υποστηρίζοντας ότι το ελληνικό real estate πρόκειται να εμφανίσει αλματώδεις ρυθμούς ανάπτυξης. Το στοίχημα όμως, όπως είπε, είναι η ελληνική αγορά ακινήτων να προσελκύσει περισσότερους θεσμικούς επενδυτές, κάτι για το οποίο απαιτείται μεγαλύτερο απόθεμα κατάλληλων ακινήτων.
Ο πρόεδρος της Orilina Properties και ιδρυτής της Zeus Capital Management Στέλιος Ζαββός, σημείωσε ότι η διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου έφερε σημαντικές επενδύσεις σε αποθηκευτικούς και βιομηχανικούς χώρους. Και πρόσθεσε ότι τα κέντρα δεδομένων έχουν μετατραπεί σε επενδυτικό προορισμό, γεγονός που ενισχύει τη θέση της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη της τεχνολογίας. Εκτίμησε ότι τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνδυασμό με τα χαμηλά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τροφοδοτούν τις ισχυρές προοπτικές που θα εμφανίσει η αγορά ακινήτων.
Ο ιδρυτής και managing partner της Grivalia, Γιώργος Χρυσικός ενέταξε στους «νικητές» της υγειονομικής κρίσης τα data centers, τομέας στον οποίο τοποθετήθηκαν στην Ελλάδα μεγάλες εταιρείες, όπως η Amazon, η Microsoft και η Lamda Hellix. Εκτίμησε ότι τα γραφεία, αλλά και τα ξενοδοχεία υψηλών προδιαγραφών βρίσκονται στο επίκεντρο της ζήτησης. Ενδεικτικά, όπως είπε ο ίδιος, το υπερπολυτελές ξενοδοχείο Amanzoe της Αργολίδας εμφάνισε φέτος πληρότητα 100%.
Ο επικεφαλής της Πειραιώς Real Estate Γιώργος Κορμάς ανέφερε ότι πολύ σύντομα η εταιρεία θα παρουσιάσει μία σημαντική καινοτομία στο χώρο των ακινήτων και τόνισε ότι ο κλάδος ακινήτων της τράπεζας Πειραιώς κατάφερε να ολοκληρώσει σειρά σημαντικών συμφωνιών, εν μέσω πανδημίας. Κι αυτό, μεταξύ άλλων, επειδή είχε επενδύσει στην ψηφιοποίηση της δραστηριότητάς της.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Prodea Investments Άρις Καρυτινός, εξήγησε πως η επίδραση της κρίσης στην εταιρεία είναι μικρή, δεδομένου ότι ακίνητα λιανικής και φιλοξενίας αντιστοιχούν σε μόλις 10% του συνόλου του χαρτοφυλακίου της ΑΕΕΑΠ. Ο κ. Καρυτινός ανέφερε ότι η Prodea διαθέτει την αναγκαία ρευστότητα για να υλοποιήσει τις επενδύσεις της και πρόσθετε πως, εάν χρειαστεί, θα προχωρήσει στην έκδοση ομολόγου. Προέβλεψε ότι τα ξενοδοχεία έχουν μπροστά τους ένα έως δύο δύσκολα χρόνια, αλλά μετέπειτα θα εμφανίσουν ανάκαμψη τύπου V και η ζήτηση θα εκτοξευτεί.
Ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Trastor Τάσος Καζίνος, σημείωσε ότι η εταιρεία έχει υλοποιήσει επενδύσεις 85 εκατ. ευρώ το 2020 σε χώρους logistics και γραφεία, μέγεθος που ενισχύει την αξία του χαρτοφυλακίου της σε περίπου 290 εκατ. ευρώ.
