Οι δανειολήπτες -πρωτίστως αυτοί που με νύχια και με δόντια κράτησαν «πράσινο» και ενήμερο το δάνειό τους κατά τη διάρκεια τριών μνημονίων, μιας πανδημίας, ενός πολέμου στην Ευρώπη και μιας εκτεταμένης ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης έχουν δει τη δόση του δανείου τους να αυξάνεται τέσσερις φορές μέχρι τώρα ενώ την Πέμπτη θα μπουν οι… βάσεις για την 5η αύξηση καθώς η ΕΚΤ θα κάνει ακόμη ένα βήμα στην κατεύθυνση της αντιμετώπισης του ανοδικού ράλι τιμών.
Η αύξηση των επιτοκίων συνιστά μια «βόμβα» για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς πολλών εκατοντάδων χιλιάδων νοικοκυριών και είναι ίσως το μοναδικό «μέτωπο» για το οποίο η κυβέρνηση ούτε έχει ανακοινώσει κάποιο μέτρο ούτε φαίνεται να έχει καταρτήσει κάποιο σχέδιο. Το πρόγραμμα βοήθειας των πιο ευάλωτων δανειοληπτών -το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τις τράπεζες- αφορά μόλις 30.000 νοικοκυριά που πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια.
Όλοι οι υπόλοιποι βλέπουν τον… πληθωρισμό της δόσης του στεγαστικού δανείου να «τρέχει» με ρυθμό άνω του 20% - διπλάσιο δηλαδή από τον πληθωρισμό της χώρας. Πώς προκύπτει το ποσοστό; Με ένα απλό παράδειγμα. Ο δανειολήπτης που έχει ένα υπόλοιπο 100.000 ευρώ και 15 χρόνια μπροστά του για να άρει την προσημείωση από το ακίνητό του μηδενίζοντας την οφειλή, πλήρωνε τον Ιούνιο του 2022 (τελευταίο μήνα εφαρμογής μηδενικών επιτοκίων από την ΕΚΤ) δόση 672 ευρώ τον μήνα. Με την προσθήκη 250 μονάδων βάσης (ή 2,5%) από την ΕΚΤ μέσα σε ένα 6μηνο -είναι η ταχύτερη αύξηση επιτοκίων στην ιστορία της Ευρωζώνης- η δόση εκτοξεύτηκε τον Δεκέμβριο στα 797 ευρώ. Και αν επιβεβαιωθεί το σενάριο για περαιτέρω αύξηση 0,5% την Πέμπτη, η δόση θα ανέβει ακόμη περισσότερο στα 823 ευρώ. Εδώ μιλάμε δηλαδή για αύξηση της δόσης κατά 150 ευρώ τον μήνα χωρίς μάλιστα κανείς να μπορεί να διαβεβαιώσει ότι ο εφιάλτης θα τελειώσει κάπου εδώ.
Μέτρα για την ηλεκτρική ενέργεια έχουν ληφθεί. Μέτρα για τα καύσιμα -με δύο fuel pass μέχρι τώρα- επίσης. Το market pass για τα τρόφιμα έρχεται και εγείρεται το ζήτημα: με τα δάνεια τι θα γίνει. Η πολιτική «μηδενικής συμμετοχής» του κρατικού προϋπολογισμού και μετατόπιση της ευθύνης για την στήριξη στις τράπεζες, καλύπτει ελάχιστους. Μέχρι και τον Ιούνιο, ο «πληθωρισμός των δόσεων» θα εξακολουθεί να αυξάνει ταχύτατα καθώς οι μηνιαίες καταβολές μπορεί να φτάσουν να είναι ακόμη και 30% μεγαλύτερες από τα επίπεδα του 2022.