Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η τρομακτική αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων του κορονοϊού στην Κίνα και η αδυναμία των κινεζικών αρχών να περιορίσουν την εξάπλωσή του αλλάζουν εντελώς το κλίμα στις αγορές και η ευφορία των προηγούμενων εβδομάδων εξελίσσεται σε έναν εφιάλτη, την κατάληξη του οποίου κανείς δεν μπορεί να προβλέψει. Ο κορονοϊός είναι προφανές ότι έχει όλα τα χαρακτηριστικά για να αποδειχθεί ο «μαύρος κύκνος» που… έψαχναν εδώ και μήνες οι αναλυτές, στον οποίο θα μπορούσε να στηριχθεί η μεγάλη διόρθωση των χρηματιστηρίων.
Στις ΗΠΑ, μάλιστα, οι αναλυτές έχουν αρχίσει να τρέχουν μοντέλα για το ποιες μετοχές θα «χτυπηθούν» πρώτες από την εξάπλωση του ιού και οι επενδυτές τρέχουν να προστατευθούν στον χρυσό και σε άλλα ασφαλή καταφύγια. Οι βασικοί δείκτες της Wall Street έχουν «γκρεμιστεί» από τα ιστορικά υψηλά με τον Dow Jones να σημειώνει πτώση άνω του 3% στις τελευταίες συνεδριάσεις και ειδικότερα από την περασμένη Τετάρτη, όταν οι ανησυχίες για τον κορονοϊό είχαν υποχωρήσει.
Στα ίδια επίπεδα διαμορφώνονται και οι απώλειες του S&P500, ενώ την «τιμητική» τους έχουν οι μετοχές που σχετίζονται με τον ταξιδιωτικό κλάδο, οι ενεργειακές και φυσικά όσες επιχειρήσεις έχουν μεγάλη έκθεση στην Κίνα κυρίως σε επίπεδο πωλήσεων. Στο ίδιο διάστημα η τιμή του χρυσού έχει ενισχυθεί σε ποσοστό άνω του 2% σε υψηλό τριών εβδομάδων και το αργό τύπου Brent έχει κυριολεκτικά καταρρεύσει με πτώση της τάξης του 10% στο επίπεδο των 58 δολαρίων.
Η πτώση του πετρελαίου οφείλεται στους φόβους που έχουν κυριεύσει την επενδυτική κοινότητα για τις τεράστιες αρνητικές επιπτώσεις του κορονοϊού στην κινεζική – και όχι μόνο – οικονομία. Δεν είναι λίγο η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη και στην ουσία η ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας να βρίσκεται σε καραντίνα, με κλειστές πόλεις, πάνω από 2.200 επιβεβαιωμένα κρούσματα και εκτιμήσεις ότι ήδη ξεπερνούν τα 44.000.
Η πλήρης διασυνδεσιμότητα του πλανήτη, η ταχύτητα με την οποία μεταδίδονται οι ειδήσεις – κυρίως οι αρνητικές – μέσω των social media και τα ιστορικά υψηλά των αγορών, διαμορφώνουν ένα κλίμα που ευνοεί όσους επενδυτές εδώ και καιρό εμφανίζονταν επιφυλακτικοί απέναντι στην εντυπωσιακή άνοδο των χρηματιστηρίων και τα αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά. Μέχρι στιγμής ο αντίκτυπος του κορονοϊού στις αγορές απλώς υπενθυμίζει σε όλους ότι τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Μπορεί, όμως, να πλήξει την παγκόσμια οικονομία;
Η εξάπλωση του ιού αποτελεί πάνω απ’ όλα ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για την παγκόσμια υγεία, όμως είναι αναπόφευκτο να έχει και οικονομικές επιπτώσεις όταν εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε καραντίνα και ολόκληρες πόλεις έχουν… πατήσει το «pause». Η απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να μην κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης παγκοσμίως αλλά μόνο στην Κίνα ηρέμησε για λίγο τους επενδυτές όμως η κατάσταση δείχνει σήμερα ικανή να ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
Αν οι αντιδράσεις των αγορών είναι τέτοιες τώρα, τι θα συμβεί στην περίπτωση που ο ΠΟΥ θεωρήσει τελικά ότι η εξάπλωση του κορονοϊού είναι ένα επείγον περιστατικό διεθνούς εμβέλειας;
Πολλοί επενδυτές σήμερα δεν εξετάζουν τα θεμελιώδη των επιχειρήσεων ή τις προοπτικές μιας οικονομίας αλλά είναι κολλημένοι στον παγκόσμιο χάρτη που δείχνει την εξάπλωση του ιού, σημειώνουν στο liberal.gr αναλυτές από το Citi του Λονδίνου. Στο ίδιο πλαίσιο, η κατάσταση στην Κίνα αποτελεί προμήνυμα για τον τρόπο με τον οποίο θα πληγούν οι μετοχές σε παγκόσμιο επίπεδο αν ο ιός αρχίσει να εξαπλώνεται και αλλού. Πρώτες δέχονται χτύπημα οι μεταφορές και ο ταξιδιωτικός κλάδος και στη συνέχεια το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας αφού ο κόσμος κινδυνεύει να σταματήσει να… λειτουργεί.
Ο συνολικός αντίκτυπος θα εξαρτηθεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, από τη μεταδοτικότητα του ιού και από το ποσοστό των θανάτων. Οι αγορές έχουν βιώσει και στο παρελθόν παρόμοιες καταστάσεις. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει το Marketwatch, ο S&P500 σημείωσε κέρδη 14,59% έξι μήνες μετά το πρώτο κρούσμα του ιού SARS, ο οποίος το 2003 είχε προκαλέσει πάνω από 8.000 λοιμώξεις και 774 θανάτους. Παρόμοια ήταν η «συμπεριφορά» της Wall και σε άλλα ζητήματα υγείας όπως η γρίπη των χοίρων και ο ιός Ζίκα, επομένως από επενδυτικής τουλάχιστον οπτικής χρειάζεται ψυχραιμία.