Του Κωνσταντίνου Καρδιασμένου*
Θυμάμαι με είχαν καλέσει από το ΚΕΦΟΜΕΠ πριν δυο χρόνια να μιλήσω σε μια ημερίδα τους στο Hilton για τα cryptos. Μαζί μου στο πάνελ, ήταν κάποιοι συμπαθέστατοι νέοι άνθρωποι, millennials, οι οποίοι βρίσκονταν στην πλευρά των αγοραστών, εγώ μαζί με τον φίλο μου τον Κ. Χαροκόπο, είμασταν εκείνη την ημέρα με την πλευρά των πωλητών.
Ευτυχώς που υπάρχει ακόμα το βίντεο στο διαδίκτυο και βρήκα την ομιλία μου, είπα τότε στις 17-18 χιλιάδες, ότι θα ήμουν short αναλύοντας τους λόγους για τους οποίους δεν θεωρούσα πως η τιμή των cryptos εκείνη τη στιγμή ήταν δικαιολογημένη. Δεν κάνω αυτήν την εισαγωγή για να ευλογήσω τα γένια μου, την κάνω γιατί από τότε μέχρι σήμερα τα κρυπτονομίσματα έχασαν μέχρι και το 80% της αξίας τους, σχεδόν πέθαναν σαν επενδυτική μόδα, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες, αναστήθηκαν, κερδίζοντας έδαφος, φτάνοντας σήμερα που γράφονται αυτές οι αράδες περίπου στο 60% από τα υψηλά τους.
Για να τα πάρουμε λοιπόν από την αρχή. Τα κρυπτονομίσματα φτιάχτηκαν για να αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα νομίσματα σαν reserve και circulating νομίσματα. Σε έναν κόσμο ο οποίος είναι έτοιμος τεχνολογικά να αναπτύξει κοινωνίες χωρίς μετρητά, ήρθε το blockchain tech και δημιούργησε τις συνθήκες για να υπάρξουν ελεύθερα, χωρίς κυβερνητικό έλεγχο νομίσματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δημιουργήθηκαν. Μπορούμε να συζητήσουμε για ώρες ολόκληρες πόσο σημαντικό είναι αυτό. Και τι αποτελέσματα θα μπορούσε να επιφέρει στην παγκόσμια οικονομία. Το ερώτημα όμως είναι άλλο, κατά πόσο έχουν επιτελέσει τον σκοπό τους. Διότι αν συμφωνούσαμε πως ο σκοπός έχει επιτευχθεί, τότε η τιμή του bitcoin θα έπρεπε να είναι δεκάδες φορές μεγαλύτερη από αυτήν που έχει σήμερα. Αν όχι, τότε η τιμή του επηρεάζεται από άλλους παράγοντες και όχι από την τέλεση του σκοπού του, άρα κάθε του κίνηση, ανοδική ή καθοδική, καθορίζεται από τρέχοντα γεγονότα.
Για να επιτελέσει τον σκοπό του λοιπόν το bitcoin για παράδειγμα, θα πρέπει να είναι αποδεκτό παντού ως μέσο συναλλαγής, η τιμή του να καθορίζεται με απόλυτη διαφάνεια, η διάθεσή του προς το κοινό να είναι απρόσκοπτη και χωρίς περιορισμούς, η μεταπώλησή του να είναι και αυτή ελεύθερη και προσβάσιμη σε όλους και φυσικά η διαπραγμάτευσή του να είναι ασφαλής και σίγουρη.
Τα έχουμε όλα αυτά; Η απάντηση σε μια κουβέντα είναι πως όχι δεν έχουμε σε καμία περίπτωση φτάσει μέχρι εκεί. Για αυτό τον λόγο κιόλας δεν έχουμε δει την τιμή του να κινείται στις εκατοντάδες χιλιάδες. Τα έχουμε όλα αυτά περισσότερο από το 2017; Εδώ η απάντηση είναι πως ναι, πολλά από αυτά που έλειπαν εντελώς το 2017, έχουν ομαλοποιηθεί κάπως το 2019. Στα δυο χρόνια που πέρασαν, δημιουργήθηκαν πολλές ανοιχτές δίοδοι όσον αφορά στην διάθεση, την μεταπώληση και την τιμολόγηση. Έγιναν κάποια βήματα προόδου. Αν αυτά ευθύνονται για την ξαφνική άνοδο του bitcoin; Η ταπεινή μου άποψη είναι πως όχι.
To Bitcoin ανεβαίνει γιατί δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για αποδόσεις αυτή τη στιγμή. Οι αγορές ομολόγων και μετοχών στον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν, οι μεν πρώτες μικρές αποδόσεις, περιμένοντας την fed να ρίξει επιτόκια αλλά και τον Ντράγκι να ξανααγοράσει τίτλους, τα ομόλογα έχουν σφίξει απίστευτα, οι δε αγορές των μετοχών, έχουν δει τα ιστορικά υψηλά και ο κόσμος είναι αρκετά ανήσυχος για την πορεία τους, και τις αποδόσεις που μπορεί να λάβει κανείς από την τοποθέτησή του σε αυτές.
Δείτε τώρα σε αυτές τις συνθήκες τον Χρυσό. Το αρχαίο Bitcoin, το αναλογικό, που η μόνη διαφορά του είναι ότι δεν ξέρουμε πότε θα τελειώσει... και αν. Κατά την ίδια περίοδο που αναστήθηκε το Bitcoin, ο Χρυσός έσπασε το καταραμένο φράγμα των 1380 δολαρίων ανά ουγγιά.
Συγκυριακά λοιπόν, σε μια περίοδο όπου έχουμε φτάσει στα ιστορικά υψηλά και οι αποτιμήσεις είναι πιο ψηλά από ποτέ, το επενδυτικό κοινό μην μπορώντας να πάει εύκολα στα ομόλογα γιατί αυτά έχουν προοπτική μείωσης των αποδόσεών τους και είναι ήδη ακριβά, ξανα-ανακαλύπτει τον χρυσό για να προστατευθεί, και τα cryptos για να παίξει.
Αλλάζει λοιπόν ρόλο το bitcoin; Τι έγινε; Ξαφνικά το flight to quality, η στροφή προς την ποιότητα, είναι ένα επενδυτικό εργαλείο με την μεταβλητότητα πυραύλου; Προφανώς δεν είναι έτσι.
Η συγκυρία λοιπόν είναι αυτή που το ανεβάζει, όχι η επίτευξη του στόχου του. Εισρέουν κεφάλαια σε μια σχετικά ρηχή αγορά και τραβάνε τις τιμές πάνω. Πότε θα σταματήσει δεν το ξέρει κανείς. Είμαι πάντως λιγότερο απαισιόδοξος από το 2017... Έχουν γίνει κάποια βήματα προς τον στόχο. Είμαστε μακριά ακόμα από αυτόν όμως, οπότε υπερβολές των 6 ψηφίων δεν προβλέπονται. Και προσοχή στις αγορές, αν δούμε σημάδια σιγουριάς ή και κρίσης από εκεί, η διόρθωση θα είναι εξίσου βίαιη, η συμμετοχή στα cryptos τώρα έχει πριμοδοτηθεί από την αβεβαιότητα και την απουσία αποδόσεων, δεν ξέρουμε πως θα αντιδράσει σε ένα κραχ, ή σε μια πιο καθησυχασμένη αγορά το bitcoin. Ίσως η πιο εύκολη λύση θα ήταν να πάρει κανείς θέση στην μεταβλητότητα του, διότι αυτή σίγουρα θα ανέβει και θα διατηρηθεί μεσοπρόθεσμα σε υψηλότατα επίπεδα. Υπάρχουν options για το bitcoin. Μια ωραία στρατηγική για να κερδίσει κανείς από την μεταβλητότητα είναι στα μάτια μου πιο συμπαθητική και πλέον σήμερα εφικτή.
*Ο κ. Κωνσταντίνος Καρδιασμένος είναι Founding Partner της Redfin Capital KΕΠΕΥ
