Του Γιώργου Φιντικάκη
Πακέτο δεκάδων μέτρων που περιλαμβάνει από κίνητρα για επενδύσεις, απλοποίηση αδειοδοτήσεων, ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, έως εργασιακές παρεμβάσεις φιλικές προς το επιχειρείν, προκειμένου όλα αυτά μαζί να βελτιώσουν την «καθημερινότητα» των επιχειρήσεων, περιλαμβάνει το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο που βγήκε σε διαβούλευση.
Ανάμεσα στις διατάξεις ξεχωρίζουν η δημιουργία ψηφιακού χάρτη με τον οποίο ο επενδυτής θα γνωρίζει πού και τι μπορεί να κάνει όσον αφορά τα ακίνητα, ευκολότερη έναρξη λειτουργίας επιχειρηματικών πάρκων, μαζί όμως με αυστηροποίηση των ελέγχων στις επιχειρήσεις, καθώς στο εξής οι καταγγελίες θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά, αλλά και εργασιακές ρυθμίσεις με αναπτυξιακό πρόσημο, όπως η εξαίρεση από τις κλαδικές συμβάσεις, όσων επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας ή είναι υπερχρεωμένες.
Στόχος είναι να ξεμπλοκάρουν οι χιλιάδες κολλημένες στα “χαρτιά” επενδύσεις, να μειωθεί η άσκοπη γραφειοκρατία, και να δημιουργηθεί φιλικό κλίμα στους επενδυτές, με προφανή στόχο να κερδίσει αξιοπιστία η Ελλάδα έναντι των αγορών, αλλά και των εταίρων.
Τυχαίο δεν είναι ότι το νομοσχέδιο βγαίνει σε διαβούλευση λίγες ημέρες μετά τις εξαγγελίες Μητσοτάκη στην ΔΕΘ, την ίδια ημέρα όπου δόθηκε εντολή επιτάχυνσης για τις αποκρατικοποιήσεις, και μια ημέρα πριν το αυριανό Eurogroup, όπου οι εταίροι της Ελλάδας θα ενημερωθούν για την πρόθεση της κυβέρνησης να αποπληρώσει τα δάνεια του ΔΝΤ.
Στόχος είναι να σταλεί μήνυμα σε εγχώριους και ξένους επενδυτές ότι η Ελλάδα γυρίζει σελίδα στα λόγια, όχι στην πράξη, γι αυτό και στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο, κοινός παρονομαστής όλων των μέτρων, είναι η μεγαλύτερη ευελιξία στις επενδύσεις, και οι ευέλικτες διαδικασίες που εισάγονται, προκειμένου να έρθουν επενδύσεις και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, πλήρους απασχόλησης, προκειμένου να βελτιωθεί η θέση της χώρας στον διεθνή δείκτη του Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Σήμερα η χώρα κατέχει την 72η θέση πίσω από χώρες όπως Μολδαβία, Μεξικό, Ρουάντα, Κένυα, Μπαχρέιν και Αλβανία. Απώτερος στόχος είναι να σταλεί μήνυμα και στους δανειστές ότι η Ελλάδα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, προκειμένου να ενισχυθεί προς αυτήν το κλίμα εμπιστοσύνης. Ειδικότερα:
Τι αλλάζει στον αναπτυξιακό νόμο
Eισάγεται μια περισσότερο ευέλικτη διαδικασία πιστοποίησης της ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης από ορκωτούς-ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες καθώς και από πολιτικούς μηχανικούς, μηχανολόγους μηχανικούς ή άλλης επαγγελματικής ειδικότητας πρόσωπα, που πληρούν τα κριτήρια που ορίζει η σχετική διάταξη.
Εισάγεται ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης
H ενιαία αποτύπωση του συνόλου των γεωχωρικών δεδομένων με τρόπο δημόσια και δωρεάν προσβάσιμο στο κοινό, μέσω διαδικτύου.
Γεωχωρικά δεδομένα είναι οποιαδήποτε πληροφορία έχουμε για αντικείμενα, δραστηριότητες ή φαινόμενα και ταυτόχρονα για τη θέση στην οποία εντοπίζονται. Ειδικά για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη, θα περιλαμβάνονται αποκλειστικά εκείνες οι γεωχωρικές πληροφορίες που συνδέονται με την άσκηση επενδυτικής ή κατασκευαστικής δραστηριότητας, δηλαδή τα χαρακτηριστικά των κτιρίων και εκτάσεων που καταγράφονται.
Καθιερώνεται Εθνικό Μητρώο Υποδομών
Η έλλειψη ενός Εθνικού Μητρώου Υποδομών έχει ως συνέπεια να μην είναι σαφές ποιοι φορείς έχουν την αρμοδιότητα για τη συντήρηση και τον έλεγχο των δημοσίων υποδομών / δημοσίων κτιρίων (π.χ. η Κεντρική Διοίκηση, Οργανισμοί, οι Περιφέρειες ή οι Δήμοι;) ιδίως μετά από ατυχήματα (βλ. στην Καβάλα όταν κατέρρευσε γέφυρα). Το Εθνικό Μητρώο Υποδομών θα λειτουργεί σε ψηφιακή μορφή και όλοι θα έχουμε πρόσβαση στις πληροφορίες, που θα συγκροτούν κάτι σαν «βιβλιάριο υγείας» της υποδομής ή του κτηρίου.
Αλλάζει το καθεστώς στα επιχειρηματικά πάρκα
Εκσυγχρονίζεται και απλοποιείται το καθεστώς έναρξης λειτουργίας μιας επιχείρησης σε πάρκο. Έτσι, μια επιχείρηση δεν θα χρειάζεται πλέον – εκτός της άδειας εγκατάστασης- ούτε άδεια λειτουργίας και θα αρκεί μια απλή γνωστοποίηση ότι ξεκινά τη δραστηριότητά της. Αναμένεται επίσης, για τις επιχειρήσεις εντός των πάρκων, να θεσμοθετηθούν χαμηλότερες κατηγορίες περιβαλλοντικής κατάταξης έτσι ώστε να χρειάζονται ελαφρύτερη περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Απλουστεύεται η διαδικασία για την έναρξη μιας βιομηχανικής δραστηριότητας
Αποσαφηνίζεται πού δεν απαιτείται πλέον έγκριση εγκατάστασης. Για την έγκριση λειτουργίας, αυτή παύει να χρειάζεται για τη «μέση» βιομηχανία, δηλαδή τη βιομηχανία που κατατάσσεται στην κατηγορία Α2 της περιβαλλοντικής κατάταξης. Η επιχείρηση ωστόσο θα γνωστοποιεί τη λειτουργία της και θα ελέγχεται όπως όλες. Αυτό που αλλάζει είναι ότι δεν θα βρίσκεται σε αναμονή για το αν θα ξεκινήσει τη λειτουργία της περιμένοντας τον έλεγχο και την αδειοδότηση από την αρμόδια αρχή. Παύει να ισχύει το διπλό παράλληλο σύστημα δύο κατατάξεων, όχλησης και περιβαλλοντικής κατάταξης, και μένει μόνο το δεύτερο, που είναι συμβατό με την Ενωσιακή Νομοθεσία.
Πιστοποίηση και έλεγχοι από ιδιώτες (outsourcing)
Στο εξής, η πιστοποίηση και ο έλεγχος θα γίνεται όχι μόνο από δημοσίους αλλά και από ιδιωτικούς φορείς, εγκεκριμένους από το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας. Θα υπάρχουν πρόσθετες ρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν την αμεροληψία καθώς και κυρώσεις αν χρειαστεί. Σε κάθε περίπτωση, η διοίκηση δεν απεμπολεί το δικαίωμα να διεξάγει η ίδια ελέγχους αν χρειαστεί.
Aυστηροποιούνται οι έλεγχοι στις επιχειρήσεις
Η έλλειψη ανθρωπίνων πόρων οδηγεί πολλές φορές σε λιγότερους ελέγχους ή σε μη στοχευμένους ελέγχους (π.χ. ελέγχονται μόνο μικρές επιχειρήσεις αντί μεγάλων ή επικίνδυνων μονάδων). Γι' αυτό, προβλέπεται ότι ελεγκτές μπορούν να είναι και φυσικά ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα. Φυσικά αυτό θα γίνεται πάντοτε με τις νόμιμες διαδικασίες (με παραχώρηση ή ανάθεση αρμοδιότητας) των αρμόδιων δημόσιων ελεγκτικών αρχών. Προβλέπεται ότι κάθε καταγγελία θα είναι ηλεκτρονική. Αυτό χρειάζεται π.χ. για να μπορεί να γίνει μια σωστή χαρτογράφηση των καταγγελιών των πολιτών για επιχειρήσεις και να μπορούν οι ελεγκτικές αρχές να δουν το ιστορικό μιας επιχείρησης σύμφωνα με τις καταγγελίες που έχουν υποβληθεί. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την ηλεκτρονική τους καταχώριση. Επίσης, προβλέπονται υποχρεωτικά πρωτόκολλα συνεργασίας των ελεγκτικών αρχών. Σήμερα, παρατηρείται το φαινόμενο να ελέγχονται οι επιχειρήσεις από διαφορετικές αρχές για τον ίδιο λόγο.
Αλλαγή στο πλαίσιο για τις κεραίες
Το νομοσχέδιο έρχεται να εκσυγχρονίσει το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας των κεραιών της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα:
- Διαμορφώνει σύγχρονο καθεστώς αδειοδότησης των κεραιοσυστημάτων στα πρότυπα διεθνών καλών πρακτικών, με βάση τις προδιαγραφές που παρέχονται τόσο στις Οδηγίες της ΕΕ, όσο και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Πρόκειται για την εισαγωγή των διεθνών προτύπων που έχει θεσπίσει η Διεθνής Επιτροπή Προστασίας από την Μη Ιονίζουσα Ακτινοβολία (ICNIRP) περί ασφαλών ορίων έκθεσης στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία, με στόχο την προστασία της ανθρώπινης υγείας.
- Ευνοεί την καινοτομία και τη χρήση ψηφιακών υπηρεσιών στη δημόσια διοίκηση και τις ΜμΕ αναβαθμίζοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες και επιταχύνει την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης.
- Προωθεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, και έτσι μεταρρυθμίζει και εκσυγχρονίζει τη χώρα, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής στρατηγικής κινητών επικοινωνιών.
Εθνικό Πρόγραμμα Ανασχεδιασμού και Απλούστευσης Διαδικασιών
Όλοι έχουμε δει τις δαιδαλώδεις διαδικασίες που αντιμετωπίζουμε συχνά στην επαφή μας με το δημόσιο. Το Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών, θέτει στόχο την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, που κοστίζει σήμερα σε χρόνο και σε κόστος στους πολίτες, τις επιχειρήσεις, αλλά και την ίδια την δημόσια διοίκηση. Στο πρόγραμμα, στο οποίο θα συμβάλλουν όλες οι υπηρεσίες του κράτους και θα έχει διυπουργικό συντονισμό, εντάσσονται όλες οι δράσεις απλούστευσης διοικητικών διαδικασιών, όπως για παράδειγμα η κατάργηση δικαιολογητικών και η απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου και η κωδικοποίηση.
Εξαίρεση από κλαδικές συμβάσεις όσων επιχειρήσεων είναι μη βιώσιμες
Το ζήτημα της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης όταν συντρέχουν περισσότερες της μιας συλλογικές συμβάσεις, όπως άλλωστε και η επέκταση/διάρκεια των συλλογικών συμβάσεων εξέτασε και η Επιτροπή Ειδικών Εμπειρογνωμόνων, η οποία δημοσίευσε τον Σεπτέμβριο του 2016 τις Συστάσεις της για την αναθεώρηση των θεσμών της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα. Η επιτροπή έλαβε υπόψη τι ισχύει στις άλλες 27 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρατηρήθηκε, λοιπόν, ότι με τα χρόνια κέρδισε έδαφος η πρακτική -σε περιπτώσεις εκτάκτων οικονομικών αναγκών κυρίως μικρών επιχειρήσεων-να γίνονται εξαιρέσεις κατά την εφαρμογή των όρων των συλλογικών συμβάσεων προκειμένου να διευκολυνθούν για να ορθοποδήσουν. Τέτοιες επιχειρήσεις είναι πχ:
1. Επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα δηλαδή επιχειρήσεις σε καθεστώς προπτωχευτικής διαδικασίας, ή πτώχευσης ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης,
2. Οι επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας
3. Νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού
Αλλαγές στο ΓΕΜΗ
Μειώνονται οι πράξεις για τις οποίες το ΓΕΜΗ διενεργεί έλεγχο και πλέον καταχωρούνται και δημοσιεύονται αυτόματα από τις εταιρείες. Για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες εξαιρούνται από την αυτόματη δημοσίευση οι εταιρικές πράξεις που αφορούν την λύση, την διαγραφή, την αναβίωση και τους εταιρικούς μετασχηματισμούς. Για τις προσωπικές εταιρείες εξαιρούνται οι πράξεις εταιρικών μετασχηματισμών.
Ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης
Επιταχύνονται οι διαδικασίες της Δικαιοσύνης με την ψηφιοποίηση των ένδικων μέσων. Από τον Ιανουάριο του 2021 υποχρεωτικά πλέον οι δικηγόροι και τα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους θα πρέπει να καταθέτουν ηλεκτρονικά τα δικόγραφα και όλα τα σχετικά έγγραφα στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Ηλεκτρονικά θα γίνονται και όλες οι όλες οι επιδόσεις των αποφάσεων. Η ηλεκτρονική κατάθεση και επίδοση μειώνει την ταλαιπωρία για τους πολίτες, ενώ επιτρέπει ταχύτερη οργάνωση και μειώνει το κόστος για όλες τις πλευρές.
