Τόσο η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, όσο και οι κυβερνήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνουν τα στραβά μάτια απέναντι στο φαινόμενο του πληθωρισμού. Διερωτώνται, αν είναι πρόσκαιρος ή μόνιμος, την ίδια στιγμή που η άνοδος κατά 6,2% του ετήσιου πληθωρισμού στις ΗΠΑ, είναι η υψηλότερη από το Νοέμβριο του 1990. Και είναι και υψηλότερη από τις προβλέψεις των αναλυτών για 5,8% και πολύ υψηλότερη από το όριο της Fed για άνοδο 2%.
Η αύξηση του πληθωρισμού έχει διαχυθεί στο σύνολο της αμερικανικής οικονομίας. Οι τιμές της ενέργειας βρίσκονται στο +30%, οι τιμές των ενοικίων των κατοικιών στο + 3,5%, οι τιμές των τροφίμων στο +5,3% που είναι οι υψηλότερες από τον Ιανουάριο του 2009, οι τιμές των νέων αυτοκινήτων στο +9,8%, των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων στο +26,4%, του κόστους μετακίνησης με τα μέσα μαζικής μεταφοράς στο +4,5% και τω υπηρεσιών υγείας κατά 1,7%.
Η επανεμφάνιση του πληθωρισμού ήταν αναμενόμενη, μετά από τις πολιτικές της ποσοτικής χαλάρωσης και των χαμηλών επιτοκίων. Ο καταλύτης στην επιτάχυνση του πληθωρισμού, ήταν η διάρρηξη της εφοδιαστικής αλυσίδας (παραγωγή, μεταφορά, αποθήκευση, διανομή) σαν αποτέλεσμα των παρενεργειών από την πανδημία.
Πληθωρισμός ΗΠΑ
Πότε θα επιτευχθεί η υποχώρηση του πληθωρισμού; Μόνο όταν η υπερβάλλουσα ζήτηση, βρει ανταπόκριση από την προσφορά. Όταν δηλαδή η προσφορά αγαθών και υπηρεσιών, φτάσει στο επίπεδο της υψηλής ζήτησης.
Μπορεί να υπάρξει άλλη λύση; Μια λύση εκτός των «δυνάμεων αγοράς» θα μπορούσε να είναι η παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών, όπως είχαμε παρουσιάσει στο άρθρο «Η γυμνή αλήθεια για τους κινδύνους των αγορών και της οικονομίας», Αυτό σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να μεταβάλουν τις πολιτικές τους σχετικά με την ποσοτική χαλάρωση και τα μηδενικά επιτόκια, αλλιώς ο πληθωρισμός θα εξακολουθήσει να είναι παρών.
Προς το παρόν η Fed και η ECB, δείχνουν διστακτικές στη σύσφιξη της ποσοτικής χαλάρωσης και της αύξησης των επιτοκίων. Διότι φοβούνται κατά πρώτον, μήπως επικρατήσουν συνθήκες στασιμοπληθωρισμού και κατά δεύτερον, μήπως οι χρηματιστηριακές αγορές και οι πληθωρισμένες αξίες των περιουσιακών στοιχείων εξαϋλωθούν απότομα.
Μέχρι τώρα, η Fed υποστήριζε ότι το +2% του πληθωρισμού ήταν ανεκτό. Στην ΕΕ, ανέφεραν σαν ανεκτό όριο το +2,8%. Τώρα τα πράγματα αλλάζουν. Τα στοιχεία δείχνουν +6,2% στις ΗΠΑ και +4,1% στην ΕΕ.
Πληθωρισμός ΕΕ
Σήμερα το παζλ γίνεται ακόμα πιο σύνθετο και δύσκολο. Διότι, στην ανισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και στη ζήτηση, στην ποσοτική χαλάρωση, στα χαμηλά επιτόκια, στα απόνερα από τη υγειονομική κρίση, στην παραβολική αύξηση των χρηματιστηρίων και των περιουσιακών στοιχείων, θα πρέπει τώρα να συνυπολογίσουμε και τα πρωτοφανή σε μέγεθος δημοσιονομικά πακέτα στήριξης για την ανασυγκρότηση των οικονομιών. Τα οποία στις ΗΠΑ προσεγγίζουν τα $1.9 τρισ. και στη ΕΕ με το συνολικό NextGenerationEU να υπερβαίνει τα €2 τρισ.
