Του Γιώργου Φιντικάκη
Τα πάντα προς πώληση φαίνεται ότι είναι τελικά στην ΔΕΗ, αφού όλοι προσπαθούν να πουλήσουν και από κάτι.
Η τρόικα πιέζει για να πουληθούν μετοχές, δηλαδή το 17% της ΔΕΗ, παρ' ότι η κεφαλαιοποίησή της είναι στα τάρταρα. Η κυβέρνηση δια του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη επιμένει στην πώληση ενέργειας μέσω των δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ, παρά τη γκρίνια που αυτές προκαλούν τόσο στην ΔΕΗ, όσο και στους ιδιώτες αγοραστές.
Και ο πρόεδρος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης ανήγγειλε χθες ότι προκειμένου να ακυρώσει τις δημοπρασίες θέλει να πουλήσει στον ανταγωνισμό όχι μία, αλλά δύο εταιρείες με πελάτες απ'' όλες τις κατηγορίες (καλοπληρωτές-κακοπληρωτές, οικιακούς-επαγγελματικούς). Και ας μην έχει κανέναν λόγο ο ανταγωνισμός να βάλει λεφτά για να προσθέσει στο υγιές σήμερα χαρτοφυλάκιό του πελάτες που δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς τους, αφού ούτως ή άλλως μπορεί να κερδίζει τους "καλούς" προσφέροντάς τους εκπτώσεις.
Το μήνυμα λοιπόν είναι πως μετοχές, ενέργεια, πελάτες, όλα στην ΔΕΗ είναι προς πώληση. Τρία διαφορετικά σχέδια στο τραπέζι, που δείχνουν ακριβώς την απουσία ενός κεντρικού σχεδίου για την επόμενη ημέρα της μεγαλύτερης ελληνικής εταιρείας ενέργειας.
Τρία συν ένα σενάρια
Τι από τα τρία τελικά θα συμβεί; Μπορεί και κανένα, αφού ίσως περάσουμε κατευθείαν στο τέταρτο, που είναι και το πιο ρεαλιστικό. Την επαναφορά του σχεδίου της "Μικρής ΔΕΗ" ή κάποιας παραλλαγής της, το σενάριο δηλαδή που όπως λένε οι ειδικοί είναι το μόνο που επιλύει το τριπλό σήμερα πρόβλημα της επιχείρησης: Αφενός γιατί ανοίγει πραγματικά την αγορά αφού ο αγοραστής θα πάρει στα χέρια μια έτοιμη καθετοποιημένη εταιρεία από την παραγωγή (μονάδες, ορυχεία) έως την λιανική (πελάτες). Αφετέρου γιατί δίνει λύση στην καταδίκη της ΔΕΗ από το Ευρωδικαστήριο για το άνοιγμα της αγοράς λιγνίτη. Κυρίως όμως γιατί θα προσφέρει μια γερή ανάσα ρευστότητας στα δοκιμαζόμενα οικονομικά της επιχείρησης, καθώς με βάση το παλαιό σχέδιο (2014), θα έβαζε στο ταμείο της γύρω στα 2 δισ. ευρώ.
Μέχρι να ξαναέρθει το σενάριο αυτό στο τραπέζι, κυβέρνηση, δανειστές, ΔΕΗ και ιδιώτες προμηθευτές, θα τσακώνονται "περί όνου σκιάς", δηλαδή για το τίποτα. Όσο για την επιχείρηση, για την οποία και ο καβγάς, αν μέχρι τότε δεν έχει καταρρεύσει από τα οικονομικά της αδιέξοδα, θα έχει χάσει δύο-τρία χρόνια, πουλώντας ενέργεια και πελάτες, δίχως να βάλει στα ταμεία της παρά μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια.
Στο κακό μάλιστα για την ΔΕΗ σενάριο, που οι ιδιώτες προμηθευτές θα γυρίσουν την πλάτη τους στην πρόταση Παναγιωτάκη, η εταιρεία θα βρεθεί απέναντι στο εξής φαινόμενο: Και θα χάνει χρήματα πουλώντας ενέργεια σε τιμή κόστους, και επειδή στην πορεία οι δημοπρασίες δεν θα έχουν πετύχει τον στόχο μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ, από 89% σήμερα σε 49% το 2020, θα αναγκαστεί να πουλήσει μονάδες. Και το κακό είναι ότι επειδή η αξία πολλών μονάδων της είναι πλέον μηδενική, όπως παραδέχτηκε χθες ευθαρσώς ο κ. Παναγιωτάκης, η επιχείρηση θα βάλει στα ταμεία της πολύ λιγότερα από τα 2 δισ. ευρώ που ευελπιστούσε προ τριετίας.
Καλύτερα υγιής και μικρότερος παρά άρρωστος και μεγάλος
Εκεί βρίσκονται τα πράγματα στα ενεργειακά. Εχει πάντως την σημασία του ότι η ηγεσία της ΔΕΗ αναγνωρίζει πλέον ότι η σμίκρυνση της επιχείρησης είναι δεδομένη. "Καλύτερα μια υγιής ΔΕΗ με 4 εκατ. πελάτες, παρά μια δυσκίνητη και ευάλωτη με 7,5 εκατ. πελάτες", είπε χαρακτηριστικά χθες ο επικεφαλής της Μανώλης Παναγιωτάκης από το βήμα εκδήλωσης για την κοπή της πίτας της επιχείρησης. Και δεν είναι τυχαίο ότι μίλησε για νέες συμπράξεις με ιδιωτικά σχήματα, σαν αυτό που επιχειρεί με την κινεζική CMEC για την κατασκευή της νέας μονάδας στην Μελίτη Φλώρινας, καθώς και για την ανάγκη ενός εταιρικού μετασχηματισμού της επιχείρησης ενόψει της ένταξης του 34% της ΔΕΗ στο υπερ-Ταμείο. Την χαρακτήρισε μάλιστα θετική κίνηση λέγοντας ότι θα ενισχύσει τα εταιρικά χαρακτηριστικά της ΔΕΗ χωρίς τις αγκυλώσεις και τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του Δημοσίου.
Ολα αυτά ακούγονται ωραία, το θέμα όμως είναι τα έχουμε ξανακούσει. Και ενώ συμβαίνουν τα παραπάνω, οι δανειστές φαίνεται να ζητούν επιτακτικά την επίσπευση της ιδιωτικοποίησης του 17% της ΔΕΗ, επαναφέροντας στο τραπέζι ένα θέμα, που τόσο πολύ προσπαθεί να ξορκίσει (και όχι άδικα) η κυβέρνηση. Σύμφωνα μάλιστα με τις πληροφορίες, οι πιστωτές εμφανίζονται να ζητούν μέχρι και παραχώρηση του μάνατζμεντ, παρότι χθες το υπ. Οικονομικών διέψευσε ότι έχει τεθεί τέτοιο θέμα.
Κοψοχρονιά το 17%
Στην κυβέρνηση δεν επικρατεί μια ενιαία άποψη για το θέμα. Ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης εδώ και καιρό τάσσεται υπέρ της μεταφοράς του 17% από το ΤΑΙΠΕΔ στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ), τη νέα θυγατρική του υπερ-Ταμείου. Η χαμηλή κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ φαίνεται να λειτουργεί υποστηρικτικά ως προς την άποψή του. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι αν το 17% έβγαινε σήμερα προς πώληση με βάση την χρηματιστηριακή αποτίμηση της ΔΕΗ, το τίμημα δεν θα υπερέβαινε τα 106 εκατ. ευρώ! Και αυτό καθώς στο ταμπλό του χρηματιστηρίου, η ΔΕΗ αποτιμώνταν χθες στα 624 εκατ. ευρώ, έναντι 593,9 εκατ ευρώ προχθές, αφού η μετοχή της έκανε ράλυ 5,08%, στον απόηχο των σεναρίων περί επίσπευσης της ιδιωτικοποίησης της.
Η άποψη Σταθάκη ωστόσο δεν βρίσκει σύμφωνους τους πάντες στην κυβέρνηση. Κάποιοι εκτιμούν ότι τελικά μπορεί και να μην είναι και τόσο κακή ιδέα η είσοδος στην ΔΕΗ ενός στρατηγικού επενδυτή, υπό την έννοια ότι θα της προσφέρει οξυγόνο και φρέσκα κεφάλαια, δίχως τα οποία η επιχείρηση οδηγείται μαθηματικά σε κατάρρευση.
Εκεί που συμφωνούν και οι μεν και οι δε, είναι στη συμμόρφωση με τη μνημονιακή υποχρέωση για πρόσληψη από το ΤΑΙΠΕΔ συμβούλου που θα εισηγηθεί τρόπους για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του 17% της ΔΕΗ. Τούτο αναμένεται να γίνει εντός Φεβρουαρίου. Εφόσον οι δανειστές επιμείνουν, τότε μετά τον Απρίλιο, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί η απόσχιση του ΑΔΜΗΕ, η υπόθεση 17% θα πάρει μπροστά. Και αν ως τότε, δεν έχει συμβεί κάποιο θαύμα στην ελληνική οικονομία που θα εκτινάξει το χρηματιστήριο, ακόμη και με διπλάσια τιμή μετοχής της ΔΕΗ από την σημερινή, το τίμημα δεν θα είναι παρά καμιά 200αριά εκατομμύρια.