Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Υποσχέσεις για νέα «δώρα» προς τις ελληνικές τράπεζες και το δημόσιο αναμένεται να δώσει ο Mario Draghi στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου που ακολουθεί της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η οποία θα πραγματοποιηθεί αύριο Πέμπτη στη Βιέννη.
Το πρώτο και αναμενόμενο «δώρο» είναι η επαναφορά του waiver, ήτοι η εκ νέου κατ'' εξαίρεση αποδοχή των ελληνικών τίτλων ως ενέχυρα στις πράξεις αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ. Με άλλα λόγια, ο Draghi θα καλωσορίσει τις ελληνικές τράπεζες στην... κανονική ροή χρηματοδότησης. Ό,τι άλλο πει για τις μελλοντικές ενέργειες της κεντρικής τράπεζας, όπως η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), εκτιμάται πως θα έχει τη μορφή «υποσχέσεων».
Την ίδια ώρα, οι πρώτες θετικές εξελίξεις μετά τη συμφωνία του Eurogroup...(επαναφορά του waiver, αναφορά στο QE) ανοίγουν την όρεξη στην ελληνική κυβέρνηση, ακόμη και για μία διερευνητικού χαρακτήρα έκδοση ομολόγου μέσα στον επόμενο χρόνο. Αναλυτές σημειώνουν στο liberal.gr ότι και στο παρελθόν η Ελλάδα είχε προσπαθήσει κάτι ανάλογο και δεν συνεχίστηκε η προσπάθεια, με αποτέλεσμα η επενδυτική κοινότητα να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική.
Με τη συμφωνία μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και Θεσμών να είναι πολύ πρόσφατη, ο Draghi – εκπροσωπώντας έναν από τους Θεσμούς – είναι βέβαιο ότι θα αναφερθεί σε όσα πρέπει να γίνουν από την ελληνική πλευρά για να επιστρέψει στην κανονικότητα. Όπου το τελικό στάδιο της διαδικασίας ένταξης σε περιβάλλον κανονικότητας είναι η έξοδος της χώρας στις αγορές, μέσω της έκδοσης ομολόγου.
Όμως, ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης δεν μας έχει συνηθίσει σε υποσχέσεις χωρίς να θέτει... προϋποθέσεις, ενώ παράλληλα έχει αποδείξει ότι δεν θέλει να δώσει στην ελληνική πλευρά περισσότερα από αυτά που θεωρητικά «δικαιούται», βάσει προγράμματος, καθώς δεν επιθυμεί να ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο με τη Γερμανία.
Η όποια απόπειρα εξόδου στις αγορές, φυσικά, προϋποθέτει τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, μέσω του οποίου εκτιμάται ότι θα αποκλιμακωθούν ταχύτερα οι αποδόσεις των ελληνικών τίτλων και θα επιτραπεί μία «δοκιμαστικού» χαρακτήρα έκδοση, ακόμη και στα τέλη του 2016.
Η αυριανή συνεδρίαση της ΕΚΤ επί αυστριακού εδάφους θα έχει έντονο ελληνικό... χρώμα, από τη στιγμή που δεν αναμένεται κάποια έκπληξη σε επίπεδο νομισματικής πολιτικής. Άλλωστε, ορισμένα από τα μέτρα που εξήγγειλε ο Draghi στις 10 Μαρτίου δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί. Το ένα αφορά στην αγορά εταιρικών ομολόγων στο πλαίσιο του QE και το άλλο σχετίζεται με τον δεύτερο γύρο των πράξεων μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης (TLTRO2).
Οι ελληνικές τράπεζες, λοιπόν, επανέρχονται στο προσκήνιο, καθώς με την επαναφορά του waiver, σημειώνεται το πρώτο βήμα προς την κανονικότητα. Το όφελος για τους ελληνικούς ομίλους από τη διαφορά του επιτοκίου, τοποθετείται στην περιοχή των 150 εκατ. ευρώ, ωστόσο το τελικό οικονομικό όφελος θα εξαρτηθεί από το ποσοστό του «κουρέματος» που θα αποφασίσει η ΕΚΤ. Η συνολική, ωστόσο, επίδραση του μέτρου σχετίζεται και με τη σταδιακή αλλαγή κλίματος.
Σημειώνεται επίσης ότι στο TLTRO2 που θα ξεκινήσει αυτό το μήνα θα έχουν δικαίωμα συμμετοχής και οι ελληνικές τράπεζες, από τη στιγμή που θα ισχύει εκ νέου η εξαίρεση για τους ελληνικούς τίτλους. Αυτό θα τους επιτρέψει αφενός να μετακυλήσουν τα δάνεια από το TLTRO1 αλλά και να αναδιαμορφώσουν το χρηματοδοτικό τους προφίλ.
Τις εν λόγω εξελίξεις, πολλοί τις συνδέουν με την ένταξη της Ελλάδας στο QE στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Αναλυτές εκτιμούν ότι για να συμμετάσχει η Ελλάδα στο QE θα πρέπει να πείσει τους Θεσμούς – και κυρίως την ΕΚΤ – ότι εφαρμόζει πιστά το πρόγραμμα και ότι περιορίζονται οι «κίνδυνοι εφαρμογής» για τους οποίους έκαναν λόγο οι οίκοι αξιολόγησης Moody''s και Fitch την επομένη της συμφωνίας στο Eurogroup. Άρα, τι πιο λογικό, σημειώνουν οι ίδιοι, να ζητήσει ο Draghi ακριβώς αυτό: να εφαρμόσει η Ελλάδα χωρίς καμία παρέκκλιση το πρόγραμμα.
Με άλλα λόγια, η απόφαση για τις τράπεζες θεωρείται εύλογη και αναμενόμενη, ενώ η συμμετοχή στο QE σχετίζεται με μία σειρά παραγόντων. Στη Φρανκφούρτη εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις σε επίπεδο ψυχολογίας και κλίματος από την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αρκούν για να πιέσουν την κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Είναι, εξάλλου, μία εξέλιξη που κάνει το ελληνικό δημόσιο να «ονειρεύεται» την επιστροφή στις αγορές, αφού πρώτα υπάρξουν εξελίξεις στο θέμα της βιωσιμότητας του χρέους και των εγγυήσεων που ζητάει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Υπενθυμίζεται ότι ο Draghi έχει στο παρελθόν τονίσει ότι η Ελλάδα θα λάβει μέρος στο QE όταν λυθεί το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους.
Ακριβώς σε αυτό το σημείο, όπου αρχίζει και εμπλέκεται το ΔΝΤ, αυξάνοντας τους παράγοντες στην εξίσωση του ελληνικού χρέους, γίνεται πολύ δύσκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη, τόσο για τον χρονικά ορίζοντα ένταξης της Ελλάδας στο QE, πόσω μάλλον για την έξοδό της στις αγορές.
Τέλος, ο Draghi θεωρείται βέβαιο ότι θα ζητήσει χρόνο. Τον «απαραίτητο», όπως έχει πει στο παρελθόν, χρόνο για να γίνει αισθητός ο αντίκτυπος των μη συμβατικών μέτρων που έχει λάβει η ΕΚΤ για την τόνωση της οικονομίας. Ο Ιταλός αναμένεται, επίσης, να αναφερθεί στις συνθήκες που διαμορφώνονται για τον πληθωρισμό και να δηλώσει για μία ακόμη φορά ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να δράσει στην περίπτωση που αυτό κριθεί απαραίτητο, χωρίς ωστόσο να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες για τα διαθέσιμα όπλα του.
