Της Μαίρης Βενέτη
Δεν είναι μόνο οι αμερικανικοί δείκτες σε νέα ιστορικά υψηλά.
Σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου -εφεξής IIF- οι προοπτικές μείωσης των επιτοκίων τροφοδότησαν, δυστυχώς, μια νέα έξαρση του δανεισμού στο πρώτο τρίμηνο του 2019, με το μεγαλύτερο ποσοστό να αφορά τον αναδυόμενο κόσμο, αλλά και τις ΗΠΑ.
Ξεκινώντας από την αχίλλειο πτέρνα πάντα, το χρέος των αναδυομένων αγορών εκτινάχτηκε σε ύψος ρεκόρ, ενώ ταυτόχρονα το επίπεδο του παγκόσμιου χρέους αυξήθηκε κατά 3 τρισ. δολάρια.
Πιο συγκεκριμένα, το χρέος κρατών, επιχειρήσεων, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και νοικοκυριών στο σύνολο των αναδυομένων οικονομιών εκτινάχθηκε στα 69,1 από 68,9 τρισ. δολάρια πριν από ένα χρόνο.
Ήτοι στο 216% του ΑΕΠ.
Να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό, ότι σύμφωνα πάντα με το IIF, ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ αυξήθηκε με τους ταχύτερους ρυθμούς πέρυσι στη Χιλή, την Κορέα, τη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική, το Πακιστάν και την Κίνα.
Μαζί με την άνω υπενθύμιση, ας προσθέσουμε και την παρατήρηση ότι η διαρκής αύξηση του χρέους στις αναδυόμενες αγορές, αυξάνει ταυτόχρονα τις δυνητικές υποχρεώσεις τους για πολλές χώρες.
Ο αναπληρωτής μάλιστα διευθυντής του IIF, Έμρε Τίφτικ ,σημείωσε ότι ομόλογα και κοινοπρακτικά δάνεια των αναδυόμενων αγορών, ύψους περίπου 3 τρισ. δολαρίων, λήγουν έως το τέλος του 2020.
Από αυτά, το 1/3 έχουν το δολάρια ως νόμισμα αναφοράς.
Αυτό καλό θα ήταν να το κρατήσουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας, καθώς η αυξανόμενη εξάρτηση από βραχυπρόθεσμο χρέος αφήνει όπως έχουμε ήδη αναλύσει, πολλές αναδυόμενες αγορές εκτεθειμένες σε απότομες αλλαγές στην παγκόσμια διάθεση για ανάληψη ρίσκου.
Βέβαια οι Κεντρικές Τράπεζες, όπως η FED και η EKT, έναντι να ενισχύσουν τις οικονομικές προοπτικές, αναμένεται να προσφέρουν νέα μέτρα στήριξης.
Από τη στιγμή που το σύστημα «βάζει πλάτη», οι αγορές παραμένουν σε θετική διάθεση αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να είμαστε προσεχτικοί τόσο στην ικανοποίηση κάθε φορά των αγορών «από το μέγεθος της πλάτης», όσο και στην εμφάνιση stress από μη ceteris paribus παράγοντες, όπως μια γεωπολιτική εκτράχυνση ή ένα μεγάλου βεληνεκούς πιστωτικό γεγονός ή την περαιτέρω εξασθένιση της ανάπτυξης παρά τις ενέσεις ρευστότητας κλπ.
Υψηλότερα και το συνολικό παγκόσμιο χρέος
Πέραν όμως του αναδυόμενου κόσμου, ας δούμε λίγο και τα στοιχεία για το παγκόσμιο χρέος.
Το συνολικό ύψος του παγκόσμιου χρέους εκτινάχτηκε κατά 3 τρισ. δολάρια, φθάνοντας στα 246,5 τρισ. δολάρια, ήτοι στο 320% του ΑΕΠ.
Παγκόσμιο ρεκόρ μπορεί να μην έχουμε εδώ, μιας και το ύψος του είναι –μόλις- 2 τρισ. δολάρια λιγότερο από το ιστορικό ρεκόρ που είχε σημειωθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2018, όμως η παρατήρηση του Έμρε Τίτφτικ για άλλη μια φορά μας υποδεικνύει αυξημένα αντανακλαστικά.
«Η επιβράδυνση δημιουργίας χρέους το 2018 φαίνεται περισσότερο προσωρινή παρά τάση: βοηθούμενοι από τη σημαντική χαλάρωση των χρηματοδοτικών συνθηκών, οι δανειζόμενοι ανέλαβαν στο πρώτο τρίμηνο του 2019 χρέος με τον ταχύτερο ρυθμό ενός και πλέον έτους..... Κοιτάζοντας στο μέλλον, η γενικότερη χαλάρωση της πολιτικής των Κεντρικών Τραπεζών θα μπορούσε κάλλιστα να προκαλέσει μεγαλύτερη συσσώρευση χρέους παντού, υπονομεύοντας τις προσπάθειες απομόχλευσης και προκαλώντας ξανά ανησυχία σχετικά με μακροπρόθεσμους μετωπικούς ανέμους για την παγκόσμια ανάπτυξη».
Η ακτινογραφία του χρέους στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ
Στις αναπτυγμένες οικονομίες, η αύξηση του χρέους στο πρώτο τρίμηνο καθοδηγήθηκε κυρίως από τη δημιουργία κρατικού χρέους, το οποίο αυξήθηκε κατά 1 τρισ. δολάρια.
Τα επιμέρους στοιχεία που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ότι η Φινλανδία, ο Καναδάς και η Ιαπωνία σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση του λόγου χρέους προς το ΑΕΠ το τελευταίο έτος, ενώ ορισμένες οικονομίες της Ευρωζώνης - κυρίως η Ολλανδία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία - συνέχισαν την απομόχλευση.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το συνολικό χρέος των ΗΠΑ εκτινάχθηκε κατά 2,9 τρισ. δολάρια από το πρώτο τρίμηνο του 2018, οδηγώντας τον όγκο χρέους της χώρας στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 69 τρισ. δολαρίων στο πρώτο τρίμηνο.
Αν και ο βασικός μοχλός πίσω από αυτή την αύξηση ήταν το χρέος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, εντούτοις πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι υπάρχει κίνδυνος για τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ.
Στο ίδιο μήκος κινήθηκε και αναπληρωτής διευθυντής του ΙΙF: «Με το χρέος των αμερικανικών επιχειρήσεων να αυξάνεται πάνω από την τάση, η αύξηση του τραπεζικού δανεισμού συνέβαλε στην ώθηση του χρέους των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων στο νέο υψηλό επίπεδο του 75% του ΑΕΠ, ενισχύοντας τις ανησυχίες για τις αδυναμίες στον εταιρικό τομέα».
Συμπέρασμα: Η τάση είναι φίλος μας και τα αντανακλαστικά μας φύλακας άγγελος.
* * *
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
