Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
«Είναι αδιανόητο και ανεπίτρεπτο για μία χώρα που αποτελεί μέλος της Ευρώπης και του ανεπτυγμένου κόσμου να επιτρέπεται σε διάφορες ομάδες να εμποδίζουν πλειστηριασμούς και να εκφοβίζουν συμβολαιογράφους και δικαστές». Με αυτή τη φράση Αμερικανός επενδυτής σχολιάζει στο liberal.gr, τα όσα συμβαίνουν με τους πλειστηριασμούς στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι σε αυτό το περιβάλλον κανείς επενδυτής δεν θα δει σοβαρά και μακροπρόθεσμα τη χώρα.
Στην Ελλάδα, βέβαια, συμβαίνουν πολλά πράγματα που όταν τα ακούνε στις ανεπτυγμένες και οργανωμένες χώρες… τραβάνε τα μαλλιά τους. Ένα από αυτά είναι η ευκολία με την οποία συλλογικότητες, ακτιβιστές και άλλες ομάδες επιβάλλουν τους δικούς τους νόμους. Και μπορεί να βρίσκουν άλλοθι στο γεγονός ότι αντιτίθενται στα «κοράκια» που θέλουν να πάρουν τα σπίτια μας, όμως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι πλειστηριασμοί που εμποδίζονται αφορούν μεγαλοοφειλέτες και επιχειρηματίες με σημαντική οικονομική επιφάνεια και όχι ένα σπίτι σε υποβαθμισμένη περιοχή.
Το θέμα έχει ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα, προκαλώντας το ενδιαφέρον μεγάλων ξένων μέσων, ενώ η χθεσινή παρέμβαση του Mario Draghi και του Jeroen Dijsselbloem, δείχνει ότι τα περιθώρια πλέον για τις τράπεζες στενεύουν απειλητικά και η κυβέρνηση έχει την ευθύνη της εφαρμογής των νόμων. Ο πρόεδρος του Eurogroup, μάλιστα, μετέφερε τη δέσμευση του Ευκλείδη Τσακαλώτου να αναλάβει δράσει για να προστατευθούν τα εμπλεκόμενα μέρη και να μην υπάρξει κίνδυνος για τη διαδικασία.
Η απόφαση των συμβολαιογράφων να απέχουν από τους πλειστηριασμούς έως το τέλος του έτους έχει πολύ σοβαρές προεκτάσεις για τις τράπεζες και το δημόσιο, ενώ παράλληλα αναδεικνύει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα, που δεν είναι άλλο από το κράτος δικαίου.
Τραπεζίτες προειδοποιούν ότι δεν υπάρχει κανένα χρονικό περιθώριο για παιχνίδια και καλούν την κυβέρνηση να βρει άμεσα λύση για να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις προσπάθειες μείωσης των «κόκκινων» δανείων. «Δεν μπορεί οι μπαταχτσήδες να αποφασίζουν για το μέλλον των τραπεζών», σημειώνουν.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι συμβολαιογράφοι έφτασαν σε αυτό το σημείο μετά τις διαδοχικούς εκφοβισμούς και απειλές που δέχτηκαν από τις γνωστές ομάδες, καθώς οι επιθέσεις εναντίον τους έχουν γίνει... εβδομαδιαίο φαινόμενο καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Η σοβαρότητα του ζητήματος αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι σε ένα Eurogroup, όπως το χθεσινό, στο οποίο η Ελλάδα δεν αποτελούσε βασικό θέμα συζήτησης, ο Mario Draghi παρενέβη, ζητώντας την επίλυση του προβλήματος με την αποχή των συμβολαιογράφων.
Όσο ευαίσθητο κοινωνικά είναι το θέμα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων και ειδικότερα των πλειστηριασμών, άλλο τόσο σημαντικό είναι για την επιβίωση των τραπεζών και την επιστροφή στην κανονικότητα. Διότι όσο η έννοια της αναγκαστικής εκτέλεσης χάνει την αξία της και ο καθένας μπορεί απλά να μην πληρώνει, τόσο «ξεθωριάζει» η τραπεζική πίστη.
Επίσης, με το να μένουν ατιμώρητοι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, τιμωρούνται οι συνεπείς δανειολήπτες. Φτάσαμε, δυστυχώς, στο σημείο, οι συνεπείς να θεωρούνται «έχοντες» και οι εύποροι που έχουν το θράσος να μην πληρώνουν να έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τους πραγματικά φτωχούς. Αλήθεια, για ποιο κράτος δικαίου μιλάμε;
Ας επιστρέψουμε όμως στο γιατί η διενέργεια των πλειστηριασμών αποτελεί έκτακτη ανάγκη για τράπεζες και δημόσιο. Από τη μία πλευρά οι τράπεζες βλέπουν τους πλειστηριασμούς ως το πιο ισχυρό εργαλείο στην προσπάθειά τους να ξετρυπώσουν και να πιέσουν τους «μπαταχτσήδες» που εκμεταλλεύονται την όλη κατάσταση. Την ίδια ώρα, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει στους Θεσμούς ότι το θέμα προχωράει καθώς αποτελεί μία από τις βασικές διαδικασίες που θα έπρεπε να τρέχουν στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης.
Η αποχή των συμβολαιογράφων και το πάγωμα των πλειστηριασμών απειλούν να τινάξουν στον αέρα τον σχεδιασμό για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε λίγους μόλις μήνες πριν την διεξαγωγή των πανευρωπαϊκών stress tests που θα κρίνουν την τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση.
Οι τράπεζες θεωρούν ότι με την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, ο φόβος και μόνο της εκποίησης του ακινήτου θα κάνει πολλούς να ξανασκεφτούν το κατά πόσο έχουν ή δεν έχουν να πληρώσουν. Εκτιμάται ότι ένα ποσοστό της τάξης του 10% ή περίπου 1,5-2 δισ. ευρώ θα μπορούσαν άμεσα να φύγουν από τη δεξαμενή των «κόκκινων» δανείων.
Στην πορεία, μάλιστα, οι προβλέψεις των τραπεζών κάνουν λόγο για πάνω από 10 δισ. ευρώ τα οποία θα ανακτηθούν από στρατηγικούς κακοπληρωτές και θα συμβάλλουν τα μέγιστα στην επίτευξη των στόχων. Και επίτευξη των στόχων σημαίνει καλά αποτελέσματα στα stress tests και αποφυγή μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης. Σημαίνει σταδιακές επιστροφές καταθέσεων, χαλάρωση των capital controls και χορήγηση νέων δανείων, ήτοι επιστροφή στην κανονικότητα.
Αν δεν υπάρξει λύση και το 2017 περάσει χωρίς πλειστηριασμούς και το φαινόμενο συνεχιστεί και το 2018, τότε η μόνη λύση για τις τράπεζες είναι να πουλήσουν μαζικά δάνεια με αποτέλεσμα να υποστούν ζημιές τις οποίες θα πρέπει να καλύψουν με κεφάλαια. Και μη νομίζετε ότι θα βρεθούν πολλοί να συνδράμουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον αβεβαιότητας.
