Άμυνες απέναντι στην κρίση έχουν κτίσει πολλές μεγάλες επιχειρήσεις. Δέκα από τις μεγαλύτερες εισηγμένες αύξησαν το α’ εξάμηνο τα ταμειακά τους διαθέσιμα κατά 15%. Αυτά ανήλθαν σε 6,4 δισ. ευρώ έναντι 5,6 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Ταυτόχρονα πολλές προχώρησαν φέτος και στη διανομή αυξημένων μερισμάτων. Κρίνοντας από τα αποτελέσματα τριμήνου και εξαμήνου πολλών εισηγμένων, φαίνεται ότι οι διοικήσεις τους δεν «τρόμαξαν» από την επέλαση της πανδημίας ή προεξόφλησαν ότι αυτή θα δημιουργήσει ένα παροδικό κύμα ύφεσης και σε σχήμα «V». Εκτιμήσεις φυσικά που δεν αποκλείεται να αλλάξουν κατά το δεύτερο εξάμηνο.
Ο ΟΤΕ για παράδειγμα, δεν μετέβαλε ούτε χιλιοστό την διακηρυγμένη προ κορονοϊού μερισματική πολιτική του. Φέτος διένειμε υψηλότερο μέρισμα από πέρυσι και για του χρόνου υπόσχεται διευρυμένες επιστροφές στους μετόχους τους. Από 350 εκατ. ευρώ φέτος που ανήλθαν το μέρισμα και οι αγορές ίδιων μετοχών, του χρόνου θα ανέλθει σε 400 εκατ. ευρώ.
Το ίδιο έπραξε και ο ΟΠΑΠ. Παρά την διανομή έκτακτου μερίσματος 1 ευρώ ανά μετοχή λίγο πριν ενσκήψει η πανδημική κρίση, και παρά το γεγονός ότι «νέκρωσαν» οι δραστηριότητες της επιχείρησης από τα μέτρα περιορισμού της κίνησης (lockdown), η διοίκηση της επιχείρησης έχει ανακοινώσει ότι θα διαθέσει επιπλέον μέρισμα 0,30 ευρώ ανά μετοχή. Συνολικά αποφάσισε τη διανομή 1,30 ευρώ ανά μετοχή ή περίπου 420 εκατ. ευρώ. Σημαντικό μέρος του ποσού αυτού, της τάξης του 45% επανεπενδύθηκε στην εταιρεία, με την μορφή αγοράς νέων μετοχών (scrip dividend)
Επίσης αυξημένο μέρισμα διένειμε φέτος και ο Τιτάνας και συγκεκριμένα 0,20 ευρώ ανά μετοχή, αντί 0,15 ευρώ πέρυσι. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Coca Cola, η οποία διένειμε φέτος 0,62 ευρώ, έναντι 0,57 ευρώ το 2019. Στο τελευταίο δεν συνυπολογίζεται η διάθεση του έκτακτου μερίσματος των 2,00 ευρώ ανά μετοχή ή των 733 εκατ. ευρώ που διανεμήθηκε συνολικά πέρυσι.
Στην περίπτωση των ΕΛΠΕ, έχουν ανακοινώσει ότι θα διανείμουν φέτος μέρισμα 0,25 ευρώ ανά μετοχή. Το 2019 η εταιρεία είχε διανείμει 0,50 ευρώ ανά μετοχή, αλλά στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονταν και το μπόνους, ύψους 0,25 ευρω ανά μετοχή από την πώληση του ΔΕΣΦΑ. Τέλος, το ίδιο σχεδόν μέρισμα με πέρυσι διένειμε και η Καπνοβιομηχανία Καρέλια.
Εν γένει, η μερισματική πολιτική όσων επιχειρήσεων χαίρουν άκρας υγείας και διαθέτουν ισχυρή χρηματοοικονομική οικονομική θέση, δείχνει να μην έχει επηρεαστεί από την κρίση του κορονοϊου. Τουλάχιστον δεν συνέβη κάτι τέτοιο κατά το πρώτο εξάμηνο.
Η άγνωστη έκταση της ύφεσης
Σε μια συγκυρία όμως όπου ουδείς μπορεί να προδικάσει την έκταση της ύφεσης και την διάρκεια της πανδημίας, αρκετοί εκτιμούν ότι η πολιτική αυτή θα αναθεωρηθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Φουρλής Συμμετοχών, η οποία ενώ αρχικά είχε γνωστοποιήσει ότι θα διανείμει ένα μικρό μέρισμα συνολικού ύψους 1,5 εκατ. ευρώ, τελικά ανακάλεσε την σχετική απόφαση. Δεν αποκλείεται δε στο αμέσως επόμενο διάστημα πολλές άλλες επιχειρήσεις να αναθεωρήσουν την πολιτική διανομής μερισμάτων που είχαν μέχρι και πριν μερικές εβδομάδες.
Προς την κατεύθυνση αυτή θεωρείται ότι συνέβαλε και το γεγονός ότι από τη μια πλευρά δεν έχει σχηματοποιηθεί το επίπεδο της ύφεσης στην χώρα -τα στοιχεία για την ύφεση β’ τριμήνου 2020 ανακοινώνονται την Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου από την ΕΛΣΤΑΤ- ενώ από την άλλη πλευρά, μέχρι και το περασμένο Σαββατοκύριακο, η χώρα βρίσκονταν σε θερινή ραστώνη. Η έλευση του Σεπτέμβρη πιθανώς να αλλάξει την εικόνα που έχει δημιουργηθεί.
Επομένως η μερισματική πολιτική μπορεί να αλλάξει δυναμικά μέσα στο 2020, για το 2021. Αυτό αναμένεται να συμβεί με τα μεγάλα διυλιστήρια (ΕΛΠΕ, Μotor Oil) τα οποία μετά από δύο χρόνια υψηλής μερισματικής πολιτικής, εκτιμάται ότι για τα αποτελέσματα του 2020 θα διανείμουν του χρόνου χαμηλότερο μέρισμα.
Εξάλλου, όπως σημειώνουν αναλυτές της χρηματιστηριακής αγοράς, το 2019 ήταν μια εντυπωσιακή χρονιά σε κέρδη για πολλές επιχείρησης, κάτι που όμως δεν φαίνεται να συνεχίζεται και φέτος, με εξαίρεση ίσως κάποιες επιχειρήσεις που εμφανίζουν σταθερές επιδόσεις στους τομείς της ενέργειας και τις τηλεπικοινωνίες.
Αύξηση των ταμειακών διαθεσίμων και δανεισμού
Τα στοιχεία εξαμήνου δείχνουν επίσης ότι οι εισηγμένες επιχειρήσεις αυξάνουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα, αλλά ταυτόχρονα αυξάνει και ο δανεισμός τους. Για τις 10 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις τη χώρας (εκτός τραπεζικού τομέα) με εισηγμένες μετοχές στο ΧΑ, σημειώθηκε μέσα στο α’ εξάμηνο του 2020 αύξηση των ταμειακών διαθεσίμων τους κατά 15%. Τα ταμειακά τους διαθέσιμα ανήλθαν σε 6,4 δις. ευρώ έναντι 5,6 δις. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Προς την κατεύθυνση αυτή συνέβαλε καθοριστικά η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Lamda Development, ύψους 650 εκατ. ευρώ. Η τελευταία ολοκληρώθηκε επιτυχώς στο τέλος του έτους και καθώς δεν έχει ξεκινήσει η ανάπλαση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, τα κεφάλαια αυτά παραμένουν στα ταμεία της επιχείρησης. Εξαιρουμένου επομένως των αποτελεσμάτων της Lamda Development, τα ταμειακά διαθέσιμα των υπολοίπων επιχειρήσεων 10 επιχειρήσεων, εμφανίζουν αύξηση κατά 4,5% και ανέρχονται στα 5,75 δις. ευρώ έναντι 5,50 δισ ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2019.
Η εταιρεία με τα υψηλότερα διαθέσιμα στη χώρα -τουλάχιστον στο τέλος του περασμένου Ιουνίου ήταν ο ΟΤΕ έχοντας πάνω από 1,5 δις ευρώ στο ταμείο. Μόνον το ελληνικό Δημόσιο είχε περισσότερα διαθέσιμα στα ταμεία του από τον ΟΤΕ.
Τον ΟΤΕ ακολούθησαν τα ΕΛΠΕ με διαθέσιμα 1,13 δις. ευρώ και η Coca Cola με διαθέσιμα χαμηλότερα του 1 δις. ευρώ. Τόσο η Coca Cola, όσο και τα ΕΛΠΕ μείωσαν τον τελευταίο χρόνο τα διαθέσιμά τους, σε αντίθεση με τον ΟΤΕ όπου αυτά που σημείωσαν αύξηση κατά 36,1%. Προς την κατεύθυνση αυτή συνέβαλε και η διανομή μερίσματος-μαμούθ την περασμένη χρονιά της Cosmote προς την μητρική της, ύψους 1 δισ. ευρώ.
Την μεγαλύτερη (ποσοστιαία) αύξηση ταμειακών διαθεσίμων παρουσιάζει η Lamda, κατά 836%. Τα ταμειακά διαθέσιμα της εταιρείας από περίπου 70 εκατ. ευρώ στο α’ τρίμηνο του 2019, εξαιτίας της αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου, ένα χρόνο μετά ξεπέρασαν τα 670 εκατ. ευρώ. Σημαντική αύξηση διαθεσίμων παρουσιάζει και ο όμιλος ΟΠΑΠ (+82%) και ο όμιλος Quest (+54%).
Η αύξηση όμως αυτή των διαθεσίμων υπολείπεται της αύξησης του δανεισμού των επιχειρήσεων. Ο δανεισμός αυξάνει για τις 10 επιχειρήσεις κατά 11% και ο συνολικός δανεισμός πλησιάζει τα 16 δις. ευρώ, έναντι 14,7 δις. ευρώ που ήταν ένα χρόνο πριν. Εταιρείες που αύξησαν σημαντικά πέρυσι το δανεισμό τους ήταν ο όμιλος Quest (+63%), o όμιλος της Motor Oil (+53%) και ο όμιλος ΟΠΑΠ (+46%).
Μόνον τρεις στις 10 επιχειρήσεις μείωσαν πέρυσι των δανεισμό τους. Μεταξύ των επιχειρήσεων που μείωσαν το δανεισμό τους στον τελευταίο χρόνο, συγκαταλέγεται και η ΔΕΗ, η οποία έχοντας δάνεια λίγο χαμηλότερα από 4 δις. ευρώ, να είναι η πιο χρεωμένη επιχείρηση της χώρας. Μείωση δανεισμού ακόμη σημείωσε η Lamda Development (-11%) ενώ οριακά μείωσε το δανεισμό της η Titan (-1,4%). Οι μειώσεις ωστόσο αυτές δεν κατάφεραν να αντισταθμίσουν την αύξηση δανεισμού των άλλων επιχειρήσεων που ήταν σαφώς μεγαλύτερη.
