Η εισαγωγή στις ΗΠΑ προϊόντων που κατασκευάζονται στην κινεζική επαρχία του Xinjiang, δυσκολεύει. Αιτία, το νομοσχέδιο «Πράξη Πρόληψης της Καταναγκαστικής Εργασίας των Ουιγούρων» που ενέκρινε πρόσφατα η Γερουσία. Εχει άμεση σχέση με τις διεθνείς καταγγελίες περί καταπίεσης της μουσουλμανικής μειονότητας των Ουιγούρων στην αυτόνομη κινεζική επαρχία του Xinjiang.
Συγκεκριμένα, προβλέπει την απαγόρευση εισαγωγής στις ΗΠΑ οποιουδήποτε προϊόντος προέρχεται από το Xinjiang, εκτός αν τα αμερικανικά τελωνεία δώσουν την έγκρισή τους, αφού πρώτα πεισθούν πως για την παραγωγή των προϊόντων δεν έχουν εργασθεί Ουιγούροι πέρα από την θέλησή τους, σε κάποιο από τα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας που, σύμφωνα με πολλές καταγγελίες, λειτουργούν στο Xinjiang. Εκτός από αυτό, το νομοσχέδιο προβλέπει την δημιουργία, από τις αμερικανικές αρχές, καταλόγου με όλα τα πρόσωπα (φυσικά ή νομικά) που συνεργάζονται με τις κινεζικές αρχές στην καταπίεση που ασκούν στους Ουιγούρους ή και άλλες εθνότητες. Βέβαια, το νομοσχέδιο δεν έχει γίνει ακόμα νόμος του κράτους, θα πρέπει να εγκριθεί και από την Βουλή των Αντιπροσώπων και να υπογραφεί από τον πρόεδρο Μπάιντεν.
Η αντίδραση της Κίνας
Στην περίπτωση που το νομοσχέδιο τελικά προχωρήσει, θα σηματοδοτήσει μεγάλη κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων της εποχής μας. Η κινεζική κυβέρνηση ήδη αντέδρασε, μέσω του εκπροσώπου του υπουργείου εξωτερικών, επαναλαμβάνοντας την πάγια κινεζική θέση πως οι δυτικές καταγγελίες σχετική με την καταπίεση των Ουιγούρων είναι απόλυτα ψευδείς και κατασκευασμένες. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου πρόσθεσε πως στόχος των ΗΠΑ είναι η υπονόμευση της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή του Xinjiang, με τελικά θύματα τους Ουιγούρους. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν το νομοσχέδιο θα γίνει τελικά νόμος των ΗΠΑ, δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε καθόλου αυτή την πιθανότητα.
Διακομματική συμφωνία σχετικά με την καταπίεση των Ουιγούρων
Είναι φανερό πως υπάρχει διακομματική συμφωνία σχετικά με την καταπίεση των Ουιγούρων από την κινεζική ηγεσία και τους μηχανισμούς του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Επίσης, η πολύ πρόσφατη κίνηση της αμερικανικής κυβέρνησης να επιβάλλει κυρώσεις σε 14 κινεζικές επιχειρήσεις που φέρονται εμπλεκόμενες σε δραστηριότητες καταπίεσης των Ουιγούρων δείχνει πως ο πρόεδρος έχει πάρει πολύ ζεστά το θέμα.
Η κλιμάκωση της έντασης από την αμερικανική πλευρά έρχεται σε μία πολύ κρίσιμη στιγμή, από γεωπολιτικής πλευράς. Πριν μερικές μέρες ανακοινώθηκε, και ήδη έχει αρχίσει η εφαρμογή της, η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν πλήρως από το Αφγανιστάν. Μπορεί η κινεζική κυβέρνηση να κατηγορούσε επί χρόνια τις ΗΠΑ για την ιμπεριαλιστική, τυχοδιωκτική και ηγεμονική συμπεριφορά της απέναντι στην χώρα της κεντρικής Ασίας, αλλά δεν φάνηκε ενθουσιασμένη από την ανακοίνωση της οριστικής αποχώρησής της από το Αφγανιστάν.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι κατεξοχήν υπεύθυνες για την δημιουργία του Αφγανικού προβλήματος, δεν θα πρέπει να εγκαταλείψουν την περιοχή στην τύχη τους και θα πρέπει να φροντίσουν για την ομαλή μετάβαση στην νέα κατάσταση.
Ο πρόεδρος Xi, μαζί με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, μοιράστηκαν την ανησυχία τους για την ασφάλεια της περιοχής σε τηλεφωνική τους συνομιλία, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Κίνας. Αυτό που ανησυχεί τον Κινέζο ηγέτη είναι βέβαια το γεγονός πως οι Ταλιμπάν, που τώρα αναμένεται να κυριαρχήσουν, ανενόχλητοι πλέον, στο Αφγανιστάν, έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν με εξτρεμιστικά στοιχεία που προσπάθησαν να προκαλέσουν αναταραχή στην περιοχή του Xinjiang, το οποίο συνορεύει και με το Αφγανιστάν και με το Πακιστάν, στο οποίο οι Ταλιμπάν έχουν σημαντική παρουσία. Με λίγα λόγια, η κινεζική ηγεσία φοβάται πως σύντομα μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσει σημαντική αναταραχή στην αχανή αυτή δυτική επαρχία της χώρας.
Αν τελικά το νομοσχέδιο προχωρήσει, ξέρουμε ήδη σε ποιους τομείς θα δημιουργηθούν προβλήματα. Εδώ και πολλούς μήνες ισχύουν περιορισμοί στις εισαγωγές προϊόντων από το Xinjiang, και πολλά φορτία έχουν ήδη σταματήσει στα σύνορα των ΗΠΑ, κυρίως φορτία με τομάτες και ρούχα. Η μεγάλη διαφορά που θα φέρει ο νέος νόμος θα αφορά στην βιομηχανία φωτοβολταϊκών πάνελ, καθώς όπως έχουμε δει και παλαιότερα, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πολυκρυσταλλικού πυριτίου, που είναι η βασική πρώτη ύλη για την βιομηχανία φωτοβολταϊκών, παράγεται στην επαρχία του Xinjiang.
Το σενάριο περιορισμού εισαγωγών προϊόντων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος
Ο περιορισμός των εισαγωγών προϊόντων που χρησιμοποιούνται από την βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από ηλιακή ενέργεια θα προκαλέσει σίγουρα αναστάτωση. Η αναστάτωση ίσως αποδειχθεί προσωρινή, είναι όμως βέβαιο πως για ένα διάστημα αρκετών τουλάχιστον μηνών, οι νέες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στις ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα έλλειψης εξοπλισμού και αύξησης κόστους.
Παγκοσμίου χαρακτήρα δυνητικές επιπτώσεις
Αν μάλιστα ληφθούν παρόμοια μέτρα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η αναταραχή θα πάρει παγκόσμιο χαρακτήρα. Δεδομένης βέβαια της ισχυρής πολιτικής βούλησης, και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, για την συνέχιση της έντονης ανάπτυξης της βιομηχανίας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος από ηλιακή ενέργεια, είναι σίγουρο πως οι αρχές των ΗΠΑ και της Ε.Ε. θα κάνουν το παν προκειμένου να μην κινδυνεύσει αυτή η βιομηχανία. Δεν θα εκπλαγούμε λοιπόν αν ξαφνικά αρχίσουμε να βλέπουμε νέες εγκαταστάσεις παραγωγής πολυκρυσταλλικού πυριτίου στις δυτικές χώρες.
Από τις κινήσεις και των δύο κυβερνήσεων είναι ασφαλές να συμπεράνουμε πως οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας δεν θα εξομαλυνθούν σύντομα. Αν μάλιστα η Κίνα νοιώσει πως η πίεση που ασκείται πάνω της αρχίζει και γίνεται υπερβολική, ενόψει και των ανησυχιών της για την αποχώρηση του Αμερικανικού στρατού από το Αφγανιστάν, μπορεί να δούμε απρόβλεπτες αντιδράσεις και από την πλευρά της. Ένα πράγμα είναι σίγουρο όμως, αν το νομοσχέδιο που ενέκρινε προχθές η Γερουσία των ΗΠΑ γίνει νόμος του κράτους, πρέπει να ετοιμαστούμε για μια νέα και πιθανώς αρκετά επικίνδυνη φάση στις σχέσεις των δύο υπερδυνάμεων.