Το συνώνυμο της «cash cow» της αγελάδας που παράγει χρήμα αποτελεί η Αττική Οδός, η οποία τα τελευταία 20 χρόνια αποτελεί…αστείρευτη πηγή ρευστότητας για τους βασικούς μετόχους της, τους ομίλους Ελλάκτωρ και Αβαξ που συμμετέχουν με 65,7% και 34,2% στην εταιρεία παραχώρησης αντίστοιχα. Τα ποσά, που έχουν εισπράξει, μέχρι σήμερα, οι βασικοί μέτοχοι της Αττικής Οδού, απαγορεύουν δια ροπάλου αβελτηρίες αντίστοιχες με αυτές των ημερών του χιονιά. Ας δούμε όμως, τα μεγέθη της Αττικής Οδού, ενός οδικού άξονα 70 χιλιομέτρων που κόστισε 1,24 δισεκατομμύρια ευρώ.
Από το 2016 μέχρι σήμερα, οι μεγαλομέτοχοι της Αττικής Οδού έχουν εισπράξει σε μερίσματα και μέσω επιστροφής κεφαλαίου το ποσό των 6 δισ. ευρώ. Υπολογίζεται ότι για το 2021, οι μέτοχοι έχουν λαμβάνειν 152 εκατ. ευρώ, ποσό που διαμορφώθηκε σε 82,6 εκατ. ευρώ και περίπου 100 εκατ. ευρώ το 2020 και 2019 αντίστοιχα. Βάσει μόνο των ποσών αυτών, γίνεται, ίσως, αντιληπτό γίατι τα 2.000 ευρώ της αποζημίωσης που αναλογούν σε καθένα από τα 2.500 αυτοκίνητα που εγκλωβίστηκαν είναι «ψίχουλα», με την εταιρεία να έχει ταμειακά διαθέσιμα 120,8 εκατ. ευρώ (στοιχεία εννεαμήνου).
Την ίδια στιγμή, η σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού περιέχει έναν όρο που μάλλον είναι μοναδικός και δεν επαναλήφθηκε σε αντίστοιχη σύμβαση. Προβλέφθηκε δηλαδή, ότι το χρονοδιάγραμμα επιστροφής του έργου στο Δημόσιο βασίζεται στα κέρδη του αναδόχου (Αττική Οδός Α.Ε.) και όχι στα έσοδα. Με άλλα λόγια, η απόσβεση του έργου στηρίζεται στα δηλωθέντα έξοδα που αφαιρούνται από τις εισπράξεις, ενώ, βάσει παλαιότερων υπολογισμών, η Αττική Οδός Α.Ε. πληρώνει, κάθε χρόνο, για έξοδα ποσό 50 έως 70 εκατ. ευρώ στην εταιρεία Αττικές Διαδρομές. Αντίθετα, στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους που έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες προβλέπεται ανώτατο ετήσιο όριο δαπανών συντήρησης ύψους 60.000 ευρώ/χιλιόμετρο, μέγεθος που αγγίζει το 1 εκατ. ευρώ ανά χλμ. στην «Αττική Οδό».
Για να επιστραφεί στο Δημόσιο το έργο, θα πρέπει να εμφανίσει απόδοση ιδίων κεφαλαίων (ROE) σε ποσοστό 13,1%, κάτι που αναμένεται να επιτευχθεί τον Οκτώβριο του 2024, οπότε λήγει η σημερινή σύμβαση παραχώρησης.
Να σημειώσουμε ότι οι εκπρόσωποι της Αττικής Οδού έχουν υποστηρίξει ότι λόγω ιδιαίτερα συχνής χρήσης, οι δαπάνες συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου είναι πολλαπλάσιες, σε σχέση με τους υπόλοιπους οδικούς άξονες. Όπως και ότι ότι κατά τη διάρκεια των πρώτων 12 ετών λειτουργίας της Αττικής Οδού, οι μέτοχοι δεν εισέπραξαν μερίσματα από την εκμετάλλευσή της, επειδή όλα τα έσοδα κατευθύνθηκαν για την αποπληρωμή των δανείων και την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας και συντήρησης του οδικού άξονα. Πάγιο ακόμη αντεπιχείρημα της Αττικής Οδού είναι ότι το κάθε ευρώ που μπαίνει στα ταμεία της εταιρείας ελέγχεται από την Τράπεζα της Ελλάδος, την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Υποδομών, όπως και από ελεγκτικές εταιρείες.
