Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Οι χρησμοί συνήθως έχουν διφορούμενη σημασία. Όμως, αν διαβάσει κανείς με προσοχή τα όσα δήλωσε ο Αμερικανός επενδυτής και μέτοχος των Alpha Bank και Τρ. Πειραιώς, John Paulson, στη συνέντευξη που έδωσε στην «Καθημερινή», θα καταλάβει ότι το μέλλον των τραπεζών, η πιθανότητα μίας τέταρτης ανακεφαλαιοποίησης και η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, βρίσκονται ξεκάθαρα στα χέρια της κυβέρνησης.
Ο... πολύς κ. Paulson τονίζει ότι πιστεύει στο μέλλον των τραπεζών και στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και ότι είναι εδώ για να μείνει. Ταυτόχρονα, ωστόσο, προειδοποιεί ότι στην περίπτωση που δεν γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις από την κυβέρνηση, τότε οι τράπεζες δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον κίνδυνο. Στις μεταρρυθμίσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται οι μειώσεις φόρων και η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα, δύο πεδία που στην παρούσα φάση μοιάζουν αδιανόητα για την κυβέρνηση.
Γιατί, όμως, έχουν σημασία οι δηλώσεις του δισεκατομμυριούχου επενδυτή; Σύμφωνα με αμερικανικά μέσα, ο Paulson είναι ένας εκ των κορυφαίων συμβούλων του νέου Αμερικανού προέδρου Donald Trump, ενώ θεωρείται από τους επενδυτές με τη μεγαλύτερη επιρροή στην αμερικανική πολιτική σκηνή. Είναι ενδεικτικό ότι το hedge fund του Paulson χαρακτηρίζεται ο «μεγαλύτερος κερδισμένος» της εκλογής Trump.
Δεδομένης, λοιπόν, της δύναμης που θεωρητικά έχει ο Paulson, εύλογα έχει πρωταγωνιστήσει στα σενάρια που τον θέλουν να ασκεί βέτο για τη νέα διοίκηση της Τρ. Πειραιώς και να φτάνει η παρεμβατική του ισχύς μέχρι τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) της ΕΚΤ. Ο κ. Paulson αρνείται ότι έχει μπλοκάρει την εκλογή διευθύνοντος συμβούλου, όμως αφήνει αιχμές για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε.
Ο επικεφαλής της Paulson & Co., έρχεται να ενισχύσει τα όσα έχουν επανειλημμένα τονίσει διοικητικά στελέχη των ελληνικών τραπεζών, υποστηρίζοντας πως ότι κι αν κάνουν οι τράπεζες για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο των «κόκκινων» δανείων, ο μόνος τρόπος να ξεφύγουν από τον κίνδυνο μίας τέταρτης ανακεφαλαιοποίησης είναι η ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας. Που σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει χωρίς άλλες καθυστερήσεις να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων.
Η «συνταγή» που μπορεί να βγάλει την ελληνική οικονομία από την κρίση είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, η εφαρμογή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων και η βέλτιστη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων. Και στα δύο αυτά μέτωπα οι εξελίξεις μόνο καταιγιστικές δεν είναι.
Αυτό που μέχρι στιγμής λειτουργεί υπέρ των ελληνικών τραπεζών είναι το γεγονός ότι η οικονομία αποδεικνύεται πιο «ανθεκτική» τόσο σε σχέση με το δυσμενές όσο και σε σχέση με το βασικό σενάριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, βάσει των οποίων ανακεφαλαιοποιήθηκαν το 2015. Όμως για να βρεθούν μια και καλή εκτός κινδύνου θα πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες ενισχύθηκαν κεφαλαιακά στα τέλη του 2015 για να καλύψουν τις ανάγκες που προέκυπταν από το δυσμενές σενάριο των stress tests, το οποίο προέβλεπε ύφεση 3,3% το 2015, ύφεση 3,9% το 2016 και οριακή ανάπτυξη 0,3% το 2017. Σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ελληνικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 1,2% το 2015, ενώ οι εκτιμήσεις για το 2016 κάνουν λόγο για οριακή ύφεση ή μηδενική ανάπτυξη και η Κομισιόν προβλέπει ανάπτυξη 2,7% το 2017.
Τα διαθέσιμα στοιχεία για την οικονομία δείχνουν ότι η πραγματικότητα είναι ελαφρώς καλύτερη ακόμη και από το βασικό σενάριο των stress tests, που προέβλεπε ύφεση 2,3% το 2015, ύφεση 1,3% το 2016 και ανάπτυξη 2,7% το 2017. Αυτό ακριβώς επισημαίνει ο κ. Paulson, θέλοντας να τονίσει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,7% το 2017, καθώς οι απόψεις των αναλυτών διίστανται. Πόσω μάλλον αν συνεχιστεί η πολιτική της αύξησης των φόρων που οδηγεί στη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Σύμφωνα με τον Paulson, η αλληλουχία των εξελίξεων θα πρέπει να είναι η εξής: πρώτα η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, καθώς αυτό θα οδηγήσει σε προσέλκυση επενδύσεων, θα αυξήσεις τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων και θα διευκολύνει τις τράπεζες στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με τρόπο που να μην απαιτεί νέες ενέσεις κεφαλαίων. Παράλληλα, οι διοικήσεις των τραπεζών θα πρέπει να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί.
Ο Paulson διαψεύδει τη φημολογία που θέλει το ενδιαφέρον του για την Τρ. Πειραιώς να περιορίζεται στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και εμφανίζεται αντίθετος στις πωλήσεις δανείων, υποστηρίζοντας ότι οι ίδιες οι τράπεζες μπορούν καλύτερα να τα διαχειριστούν. Η αναφορά του Paulson στα «κόκκινα» δάνεια αποτελεί επιβεβαίωση των πληροφοριών που θέλουν το ενδεχόμενο της δημιουργίας μίας κοινής bad bank να έχει αποκλειστεί, με τους επενδυτές που έχουν τοποθετηθεί στις τράπεζες να αναμένουν να ωφεληθούν από την ανάκαμψη της οικονομίας.
Ο Paulson είναι επενδυτής παγκοσμίου βεληνεκούς, το fund του οποίου αναζητά ευκαιρίες σε ολόκληρο τον κόσμο, με στόχο, τι άλλο, το κέρδος. Η Paulson & Co. Inc., της οποίας είναι πρόεδρος και διαχειριστής χαρτοφυλακίου, ιδρύθηκε το 1994 με έδρα τη Νέα Υόρκη και γραφεία στο Λονδίνο και το Χονγκ Κονγκ. Στην Ελλάδα έχει επενδύσει κατά κύριο λόγο στην Alpha Bank και την Τρ. Πειραιώς. Η εταιρεία εξειδικεύεται στις αναδιαρθρώσεις και ανακεφαλαιοποιήσεις εταιρειών καθώς και στις επενδύσεις σε distressed assets.
