Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αντιμέτωπη με την επόμενη μεγάλη διεθνή κρίση χωρίς να έχει καταφέρει να μειώσει την πραγματική ανεργία κινδυνεύει να βρεθεί η Ελλάδα, που θα έχει ως αποτέλεσμα την… αιώνια διατήρηση του διαθέσιμου εισοδήματος, της αποταμίευσης και της κατανάλωσης σε επίπεδα οικονομικής εξαθλίωσης.
Οι πολίτες, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης για επιστροφή στην κανονικότητα μετά τη λήξη του μνημονίου, έχουν χάσει κάθε ελπίδα και αυτό φαίνεται σε όλες τις σχετικές μελέτες.
Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου Pew, οι Έλληνες είναι ο μοναδικός λαός στον δυτικό κόσμο που συνεχίζει να πιστεύει ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας είναι λίγο έως πολύ κακή με το ποσοστό να αγγίζει το 98% (στην έρευνα του 2017) και να είναι ίδιο με το 2012. Πέρασαν τόσα χρόνια και ακόμη λείπει η ελπίδα. Όπως αναφέρει το ίδιο Κέντρο Ερευνών σε πρόσφατη ανάλυσή του, Ελλάδα και Ισπανία αφενός κρατούν την Ευρώπη πίσω και αφετέρου εμφανίζουν τα χειρότερα ποσοστά… ελπίδας εξαιτίας της υπερβολικά υψηλής ανεργίας.
Θέλουν δεν θέλουν ορισμένοι, η μόνη λύση είναι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και η διευκόλυνση – ή τουλάχιστον μη παρεμπόδιση - των εγχώριων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Όμως, η κυβέρνηση δείχνει να αντιμετωπίζει τις επενδύσεις με μία αξιοσημείωτη απάθεια και εχθρική συμπεριφορά. Μιλάνε για δισεκατομμύρια τα οποία δεν έρχονται και έργα που δεν γίνονται. Προτιμούν μία αλλοπρόσαλλη πολιτική με υπερπλεονάσματα και ασταθές φορολογικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα οι μόνοι που κοιτούν τη χώρα μας για «δουλειές» είναι οι κερδοσκόποι των hedge funds που αναζητούν προβληματικές καταστάσεις για να εκμεταλλευτούν τις χαμηλές τιμές. Αυτό γίνεται αισθητό παντού. Από την ταχύτητα… χελώνας που γίνονται οι ιδιωτικοποιήσεις μέχρι τα «κόκκινα» δάνεια.
Ο αντίκτυπος της έλλειψης επενδύσεων είναι καταστροφικός για την αγορά εργασίας, την ώρα που σε ΗΠΑ και Ευρώπη τα στοιχεία για την ανεργία είναι άκρως εντυπωσιακά και υποδεικνύουν ότι, τουλάχιστον σε επίπεδο αριθμών, η παγκόσμια κρίση του 2008 και η κρίση χρέους του 2012 έχουν ξεπεραστεί.
Η Ελλάδα μοιάζει απομονωμένη, εμφανίζοντας τη χειρότερη εικόνα στον δυτικό κόσμο, καθώς η ανεργία παραμένει πάνω από το 20% ενώ ακόμη και η μείωση που παρατηρείται είναι «κακής ποιότητας». Και αυτό γιατί το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων ξεπερνάει το 15% και η ανεργία των νέων προκαλεί θλίψη στο 43,8%, παραμένοντας στο υψηλότερο επίπεδο στην Ευρώπη. Στο μεταξύ, οι απολαβές παραπέμπουν σε μισθούς πείνας με τον μέσο μισθό στον ιδιωτικό τομέα να κυμαίνεται στα 884 ευρώ το 2016 και να συνεχίζει πτωτικά, από 1.054 ευρώ το 2008.
Αναλυτές προειδοποιούν ότι αν η Ελλάδα χάσει για μία ακόμη φορά το… τρένο της ανάπτυξης και της εισροής επενδυτικών κεφαλαίων, παραμένοντας σε ρυθμούς που δεν ξεπερνούν το 2% την επόμενη πενταετία, κινδυνεύει να δεχτεί το επόμενο κύμα ύφεσης χωρίς να έχουν βελτιωθεί οι συνθήκες στην αγορά εργασίας.
Οι πιο αισιόδοξοι εκτιμούν ότι ο υφιστάμενος οικονομικός κύκλος θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2019 και προβλέπουν τα πρώτα σημάδια οικονομικής επιβράδυνσης το 2019 και ύφεσης το 2020. Υπάρχουν, ωστόσο, και οι πιο απαισιόδοξοι που αναμένουν η παγκόσμια οικονομία να «γυρίσει» ακόμη και μέσα στο 2018, με την επιβράδυνση να επιταχύνεται εξαιτίας του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου.
Στην Ευρώπη τα χαμόγελα έχουν ελαφρώς παγώσει το τελευταίο διάστημα μαζί με το «πάγωμα» της ανάκαμψης και του πληθωρισμού, όμως το ποσοστό ανεργίας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση επιστρέφει σε προ κρίσης επίπεδα. Η ανεργία στην ΕΕ των 28 διαμορφώθηκε στο 7,1% στο α' τριμήνου του 2018, έναντι 6,8% στις αρχές του 2008.
Η Ελλάδα με το 20,2% και η Ισπανία με το 16,74% είναι οι χώρες που δεν επιτρέπουν στην Ευρώπη να χτυπήσει ακόμη και τα προ κρίσης επίπεδα, με την ανεργία στη Γερμανία να βρίσκεται στο 5,2%. Το ίδιο συμβαίνει και σε επίπεδο προσδοκιών. Σύμφωνα με το ινστιτούτο Pew, σε ποσοστό 85% οι Γερμανοί δηλώνουν ότι η κατάσταση της οικονομίας τους είναι πολύ καλή ή καλή, όταν το 2007 βρισκόταν στο 63%.
Σε Ελλάδα και Ισπανία, η ανεργία έχει προκαλέσει τεράστια ζημιά. Στην Ισπανία μόλις το 28% των ενήλικων δίνει θετικό βαθμό στην οικονομία όταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2007 διαμορφωνόταν στο 65%, ενώ στη Μ. Βρετανία θετικό βαθμό δίνει το 41%, έναντι 69% το 2007.
Στις ΗΠΑ, ο Ντόναλτ Τραμπ έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει. Ο Αμερικανός πρόεδρος μπορεί να δέχεται πυρά για την αναβίωση του προστατευτισμού και τον εμπορικό πόλεμο κατά Ευρώπης και Κίνας, ωστόσο το σύνθημά του «Η Αμερική πρώτα» δείχνει να βρίσκει σύμμαχο στα στοιχεία για την ανεργία. Από το 10% που βρισκόταν στο απόγειο της χρηματοπιστωτικής κρίσης που συγκλόνισε τον πλανήτη πριν από δέκα χρόνια, σήμερα η ανεργία στις ΗΠΑ έχει υποχωρήσει στο 3,9% «φλερτάροντας» με ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η Αμερική απολαμβάνει 93 (!) διαδοχικές εβδομάδες θετικού ισοζυγίου στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με τον Τραμπ να υπερηφανεύεται για την δυναμική της αμερικανικής οικονομίας και την καταπολέμηση της ανεργίας. Μάλιστα, την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 14 Ιουλίου, καταγράφηκε το χαμηλότερο επίπεδο αιτήσεων για επίδομα ανεργίας από τον Δεκέμβριο του 1969!!!
