Του Βασίλη Γεώργα
Αν ξυπνήσετε σήμερα πρωί, και δείτε έξω την κατάσταση λίγο ακριβότερη από χθες, δεν θα βλέπετε μάλλον όλη την εικόνα. Ο διπλός κόφτης που μπαίνει στο εισόδημα με τις αυξήσεις του ΦΠΑ, των άμεσων φόρων και την αυξημένη παρακράτηση μισθών και συντάξεων, κάνουν τη ζωή μας ακόμη πιο φτηνή. Για την ακρίβεια ευτελέστερη σε όρους ποιότητας, και ακόμη περισσότερο στερημένη από τα απαραίτητα για τους πιο αδύναμους.
Οι φόροι…
Είναι κι αυτό μια επιτυχία όταν φτάνει ο Σόιμπλε να συμφωνεί μαζί σου ότι ο ΦΠΑ είναι οικονομική ανοησία «αλλά δεν μπορεί να γίνει αλλιώς». Την ίδια ακριβώς επιχειρηματολογία του «δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά» υποστηρίζει και η κυβέρνηση, που για να λέμε την αλήθεια ποτέ δεν έταξε χαμηλότερους φόρους σε κανέναν εφόσον όπως λέει, αυτό δεν ταιριάζει στο αναπτυξιακό της μοντέλο.
Υποσχέθηκε, όμως και εξακολουθεί να το κάνει, αναδιανομή και κοινωνική δικαιοσύνη, την οποία κρίνοντας από τα νομοθετήματά της στην οικονομία κι αν εξαιρέσουμε την πολύτιμη αλλά πενιχρή συμβολή του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης, δεν μπορεί να φέρει εις πέρας όταν ξεκινά την προσπάθεια κόβοντας 29 ευρώ το χρόνο από τους μισθωτούς των 640 ευρώ ή αφαιρώντας εισοδήματα μικροεπιχειρηματιών και ελεύθερων επαγγελματιών.
Αυτό που έμεινε από τα τελευταία φορολογικά μέτρα δεν είναι η αύξηση του φόρου στα μερίσματα στο 15% ή του φόρου στα τυχερά παιχνίδια ή στα εταιρικά κέρδη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Για την κοινωνία μετράει περισσότερο η -μικρή έστω- αύξηση λόγω ΦΠΑ στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης και δεύτερης ανάγκης, το κόψιμο του ΕΚΑΣ, οι φόροι στα τηλέφωνα, η μείωση του αφορολόγητου ορίου, η επερχόμενη τον Οκτώβριο αύξηση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και τη βενζίνη του χρόνου, και άλλα τέτοια μέτρα. Όλοι αυτοί είναι φόροι που δεν χτυπούν ούτε τους «μένουμε Ευρώπη», ούτε τους «άλλους». Χτυπούν οριζόντια όλους μας όσους μένουμε Ελλάδα και κυρίως τις μικρές και μεσαίες εισοδηματικά τάξεις που δέχονται συντριπτικά πλήγματα τα τελευταία επτά χρόνια των μνημονίων και της ύφεσης.
Τα λουκέτα…
Σήμερα που είναι η πρώτη μέρα εφαρμογής των νέων συντελεστών ΦΠΑ δεν θα δούμε μόνο αυτά. Πρωτοσέλιδα είναι και δύο νέα λουκέτα επιχειρήσεων, του ξενοδοχείου Athens Ledra της εταιρείας security «Πυρσός». Σχεδόν 1000 ακόμη εργαζόμενοι στο δρόμο και μάλιστα από κλάδους-τον τουρισμό και την φύλαξη των περιουσιών- που είναι θεωρητικά στην πρώτη γραμμή. Δεν μπορεί φυσικά να επιρρίψει κανείς ευθύνες στην κυβέρνηση επειδή κάποιοι επιχειρηματίες έπεσαν ή θα πέσουν έξω. Στα χρόνια των μνημονίων έχουμε δει πολλά λουκέτα και με πολλές κυβερνήσεις. Μπορεί, όμως ο καθένας να καταλάβει πολύ καλά πως έχουν αρχίσει πλέον να ξεδιπλώνονται ταχύτατα στην πραγματική οικονομία οι συνέπειες των capital controls, της παρατεταμένης χρηματοδοτικής ασφυξίας και του μεγάλου πισωγυρίσματος που έγινε στην αγορά και στο οικονομικό κλίμα τον τελευταίο 1,5 χρόνο λόγω της στρατηγικής «διαρκούς διαπραγμάτευσης».
Και τα επίχειρα
Όλα αυτά είναι δαίμονες που καλείται να ξορκίσει και να διαχειριστεί αποτελεσματικά η κυβέρνηση, γνωρίζοντας πως τα επίχειρα τα γεύεσαι στην εφαρμογή και όχι στην εξαγγελία. Οι συνέπειες θα γίνονται ολοένα και πιο επώδυνες για τους εργαζόμενους, τους άνεργους και τον ιδιωτικό τομέα το προσεχές διάστημα, και το άνοιγμα του φακέλου με τα εργασιακά τον προσεχή Οκτώβριο θα αποτελέσει τον επόμενο μεγάλο κάβο για την κυβέρνηση και το εργασιακό κλίμα.
Η ίδια η πορεία της οικονομίας τους τελευταίους 9 μήνες είναι η δυσάρεστη απόδειξη ότι τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν καλά για κανέναν. Ούτε για την κυβέρνηση ομολόγησε τις αυταπάτες της, ούτε για την πραγματική οικονομία που τις πληρώνει. Από τον περασμένο Ιούλιο του «παρ ολίγον» Grexit μέχρι και τον φετινό Μάρτιο, η οικονομία συρρικνώνεται με μέσο ρυθμό 1,8% κάθε τρίμηνο ενώ οι συνθήκες δεν έχουν αλλάξει στο παραμικρό τις τελευταίες εβδομάδες.
Η ανάκαμψη της οικονομίας βρίσκεται ακόμη στη σφαίρα των προσδοκιών μερικών κυβερνητικών στελεχών και επιχειρηματικών φίλων που ευελπιστούν πως τα κοινοτικά κονδύλια, η σταδιακή αποπληρωμή των χρεών στον ιδιωτικό τομέα και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μετά τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν για μελλοντική διευθέτηση του χρέους, θα είναι αρκετά για να εξουδετερώσουν τις υφεσιακές επιπτώσεις από τα μέτρα. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αμφιβάλει κανείς ότι η προσδοκία αυτή θα επαληθευτεί.