Προγραμματικές τήρησης των υποσχεθέντων χωρίς καμία παρέκκλιση από τις δεσμεύσεις είτε απέναντι στους πολίτες της χώρας είτε απέναντι στις αγορές και τους εταίρους στην ΕΕ ανέγνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μοιράζοντας περισσότερα από 1,6 δισ. ευρώ στους πολίτες μέσω 13 διακριτών μέτρων, διασφάλισε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα και φέτος αλλά και του χρόνου δεν θα αποκλίνει από τους στόχους που έχουν τεθεί –1% και άνω του 2% αντίστοιχα για το 2023 και το 2024– και ουσιαστικά διαβεβαίωσε τις αγορές ότι η πορεία αποκλιμάκωσης του χρέους ως προς το ΑΕΠ θα συνεχιστεί.
Πρακτικά, ο πρωθυπουργός άνοιξε τον δρόμο για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας καθώς πλέον οι ελεγκτικοί οίκοι στερούνται και του επιχειρήματος της πολιτικής αβεβαιότητας. Η πρώτη αναβάθμιση ενδέχεται να έρθει ακόμη και μέσα στον Αύγουστο από τον οίκο Skope ενώ θα ακολουθήσουν οι αξιολογήσεις των μεγάλων αμερικανικών οίκων τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, διέθεσε τον δημοσιονομικό χώρο που έχει σχηματιστεί από την καλή πορεία των φετινών φορολογικών εσόδων για να αντιμετωπίσει το νούμερο ένα πρόβλημα των νοικοκυριών: την ακρίβεια στα τρόφιμα. Η επέκταση του market pass θα κοστίσει επιπλέον 100 εκατ. ευρώ για κάθε μήνα εφαρμογής (θα ανακοινωθεί τρίμηνη παράταση με προοπτική επέκτασης μέχρι το τέλος του χρόνου) ενώ άλλα 250-300 εκατ. ευρώ θα δοθούν για την έκτακτη ενίσχυση των συνταξιούχων που δεν θα πάρουν μόνιμη αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
Με αυτές τις παροχές, θα δαπανηθούν φέτος 600-900 εκατ. ευρώ και με δεδομένο ότι οι τιμές της ενέργειας δεν αυξάνονται, η χρονιά θα κλείσει στα επιθυμητά επίπεδα όσον αφορά στο πρωτογενές αποτέλεσμα.
Μεγάλο κομμάτι των χθεσινών τοποθετήσεων κατέλαβε η νούμερο ένα προτεραιότητα στο εσωτερικό της χώρας που είναι η αύξηση των μισθών έμμεσα και άμεσα. Έτσι, από τις αρχές του 2024, ενεργοποιείται ένα πλαίσιο που μπορεί να φέρει αυξήσεις ακόμη και άνω των 120 ευρώ τον μήνα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους.
Για παράδειγμα, ο εργαζόμενος με δύο παιδιά στο δημόσιο θα πάρει 100 ευρώ επιπλέον στα μεικτά του, ενώ άλλα 18 ευρώ θα προέλθουν από την αύξηση της έκπτωσης φόρου για όσους έχουν δύο παιδιά. Όσοι δε έχουν και θέση ευθύνης, μπορεί να πάρουν αύξηση και πάνω από τα 170 ευρώ λόγω του συνδυασμού τεσσάρων αλλαγών: αύξηση έκπτωσης φόρου, οριζόντια αύξηση μισθού, αύξηση επιδόματος θέσης και αύξηση επιδόματος τέκνων.
Για τις αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα, ο πρωθυπουργός ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός βάζοντας μπροστά τον κεντρικό στόχο για μείωση της ανεργίας στο 8%. Ουσιαστικά προανήγγειλε την σταδιακή αύξηση του κατώτατου μισθού στα 950 ευρώ αλλά με ετήσιες αυξήσεις προσαρμοσμένες στις αντοχές της αγοράς και των εργοδοτών. Άρα, από τις αρχές του 2024, θα γίνει κανονικά η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος και το τελικό ποσοστό αύξησης θα είναι προσαρμοσμένο στον ρυθμό ανάπτυξης, την παραγωγικότητα και τον πληθωρισμό.
Και πώς θα επιτευχθεί η αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ; Όσο ανεβαίνει ο κατώτατος θα πιέζεται ο μέσος όρος προς τα πάνω ενώ από το 2025 που θα πέσει η μέση ετήσια ανεργία κάτω από το 10%, θα ενεργοποιηθούν και οι τριετίες. Ειδικά σε κλάδους που υπάρχει έλλειψη προσωπικού, οι εργοδότες θα χρειαστεί να πληρώσουν περισσότερα –έκανε ιδιαίτερη αναφορά ο Κυριάκος Μητσοτάκης– και αυτό θα πιέσει ακόμη περισσότερο τον μέσο όρο προς τα πάνω.
Όσον αφορά στις μειώσεις φορολογικών συντελεστών, το μήνυμα εστάλη: ναι μεν αλλά να αρχίσουν οι φοροφυγάδες να συμμορφώνονται και να εμφανίζουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Αυτή θα είναι μια από τις πιο σκληρές μάχες της 4ετίας διότι θα φανεί το κατά πόσο η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να ακολουθήσει αυτό τον δρόμο ο οποίος προϋποθέτει αλλαγές συνηθειών και νοοτροπίας από όλους και όχι μόνο από αυτούς που φοροδιαφεύγουν.
