Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Οι ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις και οι ταχύτατες ενέργειες της νέας κυβέρνησης σε συνδυασμό με την προσμονή ότι η ΕΚΤ θα συνεχίσει να ρίχνει φθηνό χρήμα στην αγορά, έστειλαν χθες την απόδοση του 5ετούς ομολόγου κάτω από το 1% και του 10ετούς στο 1,93%. Η αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ελληνικών χρεογράφων αποτελεί μία πολύ σημαντική εξέλιξη για το σύνολο της οικονομίας όμως ιδιαίτερη σημασία έχει και η συμπεριφορά των ομολόγων.
Οι ελληνικοί τίτλοι έχουν πάψει να συμπεριφέρονται σαν ομόλογα της κατηγορίας «junk» και κατά κάποιο τρόπο ασκούν πιέσεις στους οίκους αξιολόγησης να αναβαθμίσουν την Ελλάδα. Οι εν λόγω πιέσεις αναμένεται να φέρουν την αναβάθμιση του outlook από την Fitch στις 2 Αυγούστου ωστόσο η Moody' s είναι ξεκάθαρη ότι θέλει να δει τα λόγια της κυβέρνησης να γίνονται πράξεις μετά την δημοσιονομική διολίσθηση πριν τις εκλογές.
«Είναι από τις σπάνιες φορές που οι οίκοι αξιολόγησης αναμένεται να ακολουθήσουν τις αγορές», σημειώνουν ξένοι αναλυτές που εξειδικεύονται στην αγορά ομολόγων, προβλέποντας ότι αν συνεχιστεί η υφιστάμενη τάση τότε η απόδοση του 10ετούς μπορεί να υποχωρήσει έως και στο 1,5% στο τέλος του 2019.
Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που οι οίκοι εμφανίζονται πιο… διστακτικοί από τις αγορές. Πρώτον, η Ελλάδα διαθέτει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό χρέους ως προς ΑΕΠ στον κόσμο και όλοι συμφωνούν ότι θα χρειαστεί νέα ελάφρυνση σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Δεύτερον, η χώρα μας προσπαθεί ακόμη να συνέλθει από το 2015 και να ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία της όσον αφορά την προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους. Τρίτον, το μεγάλο «βαρίδι» για την οικονομία είναι τα προβληματικά δάνεια τα οποία δεν αφήνουν τις τράπεζες και την οικονομία να πάρουν ανάσα.
Παρά τις δεδομένες αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας οι επενδυτές δείχνουν να επιλέγουν τους ελληνικούς τίτλους από τη στιγμή που οι αποδόσεις στην υπόλοιπη Ευρωζώνη είναι αρνητικές. Όμως η πτώση, για παράδειγμα, του 10ετούς στο 1,93% δεν αποδίδεται αποκλειστικά και μόνο στις δηλώσεις του Ντράγκι ή στις προσδοκίες ενός νέου QE, αλλά και στην εκπληκτική βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης στην Ελλάδα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αγορά ελληνικών τίτλων παραμένει εξαιρετικά ρηχή αλλά η τάση είναι ενδεικτική του κλίματος.
Χθες, η Moody's περιέγραψε τον οδικό χάρτη για την αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου με τις μεταρρυθμίσεις να αποτελούν το βασικό συστατικό. Και μπορεί όποτε ακούμε μεταρρυθμίσεις την τελευταία δεκαετία, αυτές να συνεπάγονται μειώσεις μισθών, συντάξεων και αυξήσεις φόρων, ωστόσο αυτή τη φορά οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να σχετίζονται με την ανάπτυξη και την προσέλκυση επενδύσεων, όπως για παράδειγμα η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας.
Αυτή τη στιγμή οι οίκοι αξιολόγησης θέλουν να δουν τρία πράγματα για να αναβαθμίσουν την Ελλάδα σε investment grade: α) την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, β) την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που μπορούν να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη και γ) την επιτάχυνση της μείωσης των «κόκκινων» δανείων. Όσο η κυβέρνηση θα κινείται προς αυτή την κατεύθυνση τόσο θα πλησιάζει και στην ημέρα που θα ξεφύγει από την κατηγορία «junk».
Στο καλό σενάριο για τη χώρα, έως το τέλος του έτους θα έχει φανεί ότι το δημόσιο κινείται στα όρια των δημοσιονομικών στόχων, ότι η ανάπτυξη δέχεται ώθηση και ότι εφαρμόζεται μία συστημική λύση για τα «κόκκινα» δάνεια. Θα ανοίξει έτσι ο δρόμος για να επιστρέψουμε σε investment grade πριν το καλοκαίρι του 2020 σε μία εντυπωσιακή επιστροφή.
