«Που είναι ο Τζακ Μα;» Αυτό είναι το ερώτημα που κυριαρχεί τις τελευταίες ώρες σε διεθνή μέσα ενημέρωσης και μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς η υπόθεση της κόντρας που έχει ξεσπάσει μεταξύ του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία θυμίζει ταινία μυστηρίου και οικονομικοπολιτικής ίντριγκας.
Ο ιδρυτής της Alibaba και πλουσιότερος Κινέζος, Τζακ Μα, δεν έχει κάνει καμία εμφάνιση εδώ και δύο μήνες, απουσιάζοντας μάλιστα ακόμη και από το τηλεοπτικό show Africa’s Business Heroes στο οποίο είναι κριτής. Αγνοείται ή απλώς… ξεκουράζεται όπως μετέδωσε το CNBC;
Την ώρα πάντως που ο Μα «απουσιάζει» το Πεκίνο έχει ξεκινήσει μία διαδικασία για να κρατικοποιήσει από την πίσω πόρτα τη μεγαλύτερη fintech του πλανήτη, με πρόσχημα συγκεκριμένα ρυθμιστικά κριτήρια που καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να σταματήσει η γιγάντωση της Ant Group.
Αν δεν έχετε παρακολουθήσει το κινεζικό σίριαλ ακολουθεί σύντομη περίληψη: Όλα ξεκίνησαν τον Οκτώβριο όταν ο Μα τόλμησε να κάνει αρνητικά σχόλια για τις ρυθμιστικές αρχές της Κίνας, οι οποίες ζητούσαν από την Ant Group να πληροί τις ίδιες ρυθμιστικές απαιτήσεις με τις παραδοσιακές τράπεζες από τη στιγμή που προσέφερε τραπεζικές υπηρεσίες όπως δάνεια και επενδύσεις.
Λίγες ημέρες αργότερα αναβλήθηκε ή πιο σωστά το Πεκίνο ακύρωσε την παγκοσμίως πολυαναμενόμενη εισαγωγή της Ant Group στο χρηματιστήριο. Θα ήταν η μεγαλύτερη σε αξία IPO όλων των εποχών με την κεφαλαιοποίηση της Ant να ξεπερνά τα 300 δισ. δολάρια, γεγονός που θα την καθιστούσε τη μεγαλύτερη fintech στον κόσμο.
Όμως ο ρυθμιστικός μανδύας των περιορισμών που επιβάλλει το Πεκίνο κρύβει, τι άλλο, κρατικοποίηση.
Η κεντρική τράπεζα της Κίνας απαιτεί από την Ant να ιδρύσει μία ξεχωριστή εταιρεία συμμετοχών η οποία θα υπόκειται στις ίδιες κεφαλαιακές απαιτήσεις με τις τράπεζες. Μέσω της εξέλιξης αυτής ανοίγει η πόρτα για την είσοδο των μεγάλων κρατικών τραπεζών της Κίνας, οι οποίες θα σπεύσουν να ενισχύσουν την κεφαλαιακή βάση του τραπεζικού βραχίονα της Ant.
Επιπλέον, οργανισμοί που έχουν ήδη μετοχές στην Ant, όπως το κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο της Κίνας, η China Development Bank και η China International Capital, που είναι η κορυφαία κρατική επενδυτική τράπεζα της Κίνας, θα έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν τα ποσοστά τους και κατ’ επέκταση τον κρατικό έλεγχο.
Ο οδικός χάρτης που προτείνουν οι ρυθμιστικές αρχές για την αναδιάρθρωση του κολοσσού Ant Group αντανακλά την επιθυμία του Πεκίνου να ελέγχει τα πάντα. Διότι η Alibaba και η Ant Group… ξέφυγαν σε μέγεθος και θεωρείται πως αν μεγαλώσουν κι άλλο, στο τέλος θα ελέγχει ο Τζακ Μα τη χώρα, αφού η επιρροή του στην κοινωνική και οικονομική ζωή μέσω της τεχνολογίας θα είναι τεράστια.
Αν είχε γίνει η IPO η Ant θα άξιζε περισσότερο από κάθε άλλη κρατική τράπεζα της Κίνας και θα… κοίταζε στα μάτια τη μεγαλύτερη σε κεφαλαιοποίηση «κανονική» τράπεζα του κόσμου, την αμερικανική JPMorgan των 380 δισ. δολαρίων.
Το Πεκίνο λοιπόν ζητάει από την Ant να επιστρέψει στις ρίζες της και να λειτουργεί όπως η γνωστή μας Paypal, να είναι δηλαδή μία εταιρεία ηλεκτρονικών πληρωμών και να μην προσφέρει πλέον υπηρεσίες επενδύσεων και δανείων. Ως εδώ καλά τα πήγες κ. Μα, τώρα αναλαμβάνει το κράτος…
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Μία εταιρεία σαν την Ant Group στην Αμερική θα «κοβόταν» από τις ρυθμιστικές αρχές αλλά και στην Ευρώπη θα περνούσε από το κόσκινο του επόπτη.
Το «μυρμήγκι» διαφημίζει ότι μέσω της πλατφόρμας του μπορεί κάποιος να ολοκληρώσει όλες τις διαδικασίες χορήγησης δανείου μέσα σε 3 (!) μόλις λεπτά και σε 1 δευτερόλεπτο γίνεται η εκταμίευση. Και ποιος ελέγχει την πιστοληπτική ικανότητα των δανειοληπτών όταν δεν υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση;
Λέγεται ότι ο κίνδυνος φούσκας αντίστοιχης των ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ που οδήγησε στην κατάρρευση της Lehman Brothers είναι μεγάλος αφού η Ant συνεργάζεται με περίπου 100 τράπεζες για να δώσει καταναλωτικά δάνεια σε 3 λεπτά.
Επομένως ο κίνδυνος μετάδοσης πιθανής κρίσης είναι τεράστιος στην περίπτωση που τα δάνεια δεν δίνονται με αυστηρά κριτήρια.
Με τις καμπάνιες εύκολου χρήματος η Ant κυριαρχεί πλέον στα καταναλωτικά δάνεια ενώ στην πλατφόρμα της διενεργούνται περισσότερες συναλλαγές από κάθε άλλη εταιρεία στον κόσμο. Παράλληλα, η Ant διαθέτει τη μεγαλύτερη πλατφόρμα mobile πληρωμών και το μεγαλύτερο αμοιβαίο κεφάλαιο στον πλανήτη.
Πάντως αν ο Τζακ Μα δεν… ξεκουράζεται, τότε μπαίνει και αυτός στη μακρά λίστα των ανθρώπων που εξαφανίζονται μετά από κόντρα τους με το Πεκίνο, όπως ο μεγιστάνας του real estate Ren Zhiqiang, ο οποίος τελικά καταδικάστηκε σε 18 χρόνια φυλάκιση για διαφθορά, ο δικηγόρος, ακτιβιστής και δημοσιογράφος Chen Qiushi, ο επιχειρηματίας Fang Bin που μετέδιδε εικόνες από την Wuhan μέσω Youtube και Wechat κ.ά.