Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Είναι η συνηθισμένη τελευταία πράξη του έργου, λίγο πριν από το φινάλε και το πέσιμο της κουρτίνας. Η υπόθεση είναι γνωστή. Η πλοκή της τελευταίας πράξης, περιλαμβάνει μια κρατική παρέμβαση που συνοδεύεται από μια απειλή. Χιλιοπαιγμένο το έργο. Πασίγνωστο το τέλος.
Αυτή τη φορά αλλάζει μόνο το σκηνικό και ο πρωταγωνιστής. Το σκηνικό είναι το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και πρωταγωνιστής ο πρόεδρος Ερντογάν. Το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έχει παρουσιάσει μια αξιοσημείωτη άμυνα σε σχέση με την κατάρρευση της λίρας. Έτσι από την αρχή του χρόνου, οι απώλειες του XU100 είναι μόλις της τάξεως του -3%. Μάλιστα μετά από την πτώση του Μαρτίου, που το XU100 είχε υποχωρήσει στις 845 μονάδες, ο δείκτης βρίσκεται στα επίπεδα των 1111 μονάδων.
Πως συμβαίνει αυτό; Κατ’ αρχάς, τα δεδομένα θα ήταν εντελώς διαφορετικά, αν η αποτίμηση της αξίας των μετοχών, γινόταν σε δολάρια ΗΠΑ ή σε ευρώ και όχι σε τουρκικές λίρες. Δευτερευόντως η στήριξη των τιμών επιτεύχθηκε μέσω της κλασσικής τακτικής, όπου όταν χάνεις σε ένα παιχνίδι του οποίου ελέγχεις τους κανόνες, τότε αλλάζεις τους κανόνες. Οι αρχές του χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης είχαν επιβάλει από τα μέσα Μαρτίου, απαγόρευση του short selling, όπως είχαν επιβάλει και άλλα χρηματιστήρια όπως της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, της Αυστρίας και της Ελλάδας, σε μια προσπάθεια να μην υποχωρήσουν ιδιαίτερα οι τιμές.
Όμως ενώ σε όλες τις προαναφερόμενες χώρες η αφορμή ήταν η υγειονομική κρίση του covid-19, στην Τουρκία οι αφορμές και οι αιτίες ήταν πολλές. Η πρώτη ήταν η μαζική αποχώρηση των ξένων επενδυτών οι οποίοι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών είχαν ρευστοποιήσει θέσεις αξίας πάνω από $5 δισ. Η προσφορά των τίτλων δεν οδήγησε σε ιδιαίτερη πτώση των τιμών, καθώς υπήρχε συντονισμένο αγοραστικό ενδιαφέρον από εγχώριους επενδυτές του προεδρικού περιβάλλοντος. Η δεύτερη ήταν η ανησυχία για τη πορεία των επιτοκίων. Η τρίτη ήταν η ανησυχία για την πορεία του πληθωρισμού. Η τέταρτη ήταν η αρχή της κατάρρευσης της τουρκικής λίρας. Και η πέμπτη ήταν η απειλή υποβάθμισης του χρηματιστηρίου από την MSCI.
Όταν αποφασίστηκε η παύση της απαγόρευσης του short selling, ήταν ήδη αργά. Οι τραπεζικές εποπτικές αρχές (Banking Regulation and Supervision Agency of Turkey / BRSA) είχαν απαγορεύσει συναλλαγές αγοράς συναλλάγματος μέσω των τουρκικών τραπεζών και της Citigroup Inc., της BNP Paribas SA και της UBS Group AG. Οι χρηματιστηριακές αρχές είχαν επιβάλει νέα απαγόρευση short selling σε μεγάλους επενδυτικούς οίκους όπως είναι η Goldman Sachs Group Inc., η JPMorgan Chase & Co., η Merrill Lynch International, η Barclays Bank Plc, η Credit Suisse Group AG και η Wood & Co.
Χθες ο πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε να αυξήσει τα πρόστιμα για τους χρηματιστές που «παραπλανούν τους επενδυτές» και να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις ακόμα και για τις απόψεις που εκφράζονται στα μέσα ενημέρωσης, που χαρακτηρίζονται ως «λανθασμένα και παραπλανητικά σχόλια και ψεύτικες συμβουλές». Λες και οι αναλυτές και οι σχολιαστές, δεν σχολιάζουν και αναλύουν τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και των αγορών.
Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν τη ισοτιμία USDTRY στο 7,5649 που αντιστοιχεί σε χαμηλό ρεκόρ; Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν το διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι σήμερα; Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν την εκ νέου αύξηση της ανεργίας πάνω από 14%; Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν την εκ νέου αύξηση του πληθωρισμού στο 12%; Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν την πτώση των εξαγωγών κατά -6%, παρ’ όλη την ευνοϊκή συγκυρία της φθηνής λίρας; Είναι άραγε παπαγαλάκια οι αναλυτές που καταγράφουν τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τουρκίας στα ιστορικά χαμηλά της τελευταίας 10ετίας; Φυσικά και όχι.
Οι κρατικές παρεμβάσεις στις αγορές και στα χρηματιστήρια σπάνια ωφελούν. Και συνήθως φέρνουν τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Οι ξένοι επενδυτές στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης κατέχουν πάνω από το 50% της αξίας των μετοχών. Λέτε να περιμένουν να διαβάσουν τις αναλύσεις των τούρκων αναλυτών και δημοσιογράφων για να δράσουν; Ή μήπως οι χρηματιστηριακές αρχές της Κωνσταντινούπολης προτίθενται να διώξουν νομικά και διοικητικά τους αναλυτές στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη και τη Φρανκφούρτη;
Το πιθανότερο είναι οι χθεσινές αποφάσεις των χρηματιστηριακών αρχών, να εντάσσονται στο κυνήγι μαγισσών του καθεστώτος Ερντογάν, απέναντι σε οποιονδήποτε διατυπώνει μια άποψη μη αρεστή στο καθεστώς. Η εμφάνιση Ερντογάν στη τελευταία πράξη του έργου, που δίνει το έναυσμα των διώξεων σε όσους καταγράφουν την πραγματικότητα της τουρκικής οικονομίας, θα οδηγήσει σε ένα οδυνηρό τέλος και την τουρκική λίρα και την τουρκική οικονομία και τις τουρκικές μετοχές. Οι αγορές έχουν μια προδιαγεγραμμένη πορεία, που εξαρτάται από την διαθέσεις των πωλητών και των αγοραστών και όχι από τις διαθέσεις του σουλτάνου.
Turkish Presidency via AP
Διαβάστε ακόμα:
- Το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης θέλει να «φιμώσει» τους αναλυτές