Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Το τραινάκι του τρόμου ξεκίνησε τη διαδρομή του σήμερα στις αγορές με ανακοίνωση της υιοθέτησης των νέων κινεζικών δασμών, κυρίως στα αμερικανικά αγροτικά προϊόντα και στα αυτοκίνητα. Ο Κινέζος Πρόεδρος ανακοίνωσε πως η Κίνα διαθέτει τόσο τα πυρομαχικά όσο και τη βούληση, για να απαντήσει στους νέους δασμούς που έχει ήδη εξαγγείλει ο Πρόεδρος Trump.
Οι Κινέζοι θα επιβάλλουν δασμούς από 5% ως και 10%, σε σειρά αμερικανικών προϊόντων ύψους $75 δισ. που εξάγονται στην Κίνα, ξεκινώντας από την 1η Σεπτεμβρίου και καταλήγοντας την 15η Δεκεμβρίου. Παράλληλα ο Κινέζος Πρόεδρος ανακοίνωσε πως θα συνεχίσει η πολιτική των δασμών στα εισαγόμενα αμερικανικά αυτοκίνητα, που ανέρχονται πλέον στο 25% της αξίας τους. Η κινεζική πλευρά δικαιολόγησε την απόφαση της, ως αναγκαστική και απαραίτητη απάντηση στις κλιμακούμενες κινήσεις του προέδρου Trump, στο χώρο του προστατευτισμού και της διεύρυνσης των περιοριστικών πολιτικών του, απέναντι στο ελεύθερο εμπόριο.
Επομένως την 1η Σεπτεμβρίου 2019 και την 15η Δεκεμβρίου 2019, που έχουν ως ορισθεί ως ημερομηνίες επιβολής των δασμών του Λευκού Οίκου σε κινεζικά προϊόντα ύψους $300 δισ., θα επιβληθούν ταυτόχρονα και οι νέοι κινεζικοί δασμοί. Και μάλιστα, λόγω διαφοράς ώρας, οι κινεζικοί δασμοί θα εφαρμοστούν πρώτοι.
Οι αγορές υποχώρησαν μπροστά σε αυτό το νέο, για να επανέλθουν αργότερα σε επίπεδα ισορροπίας, αφού ανέλυσαν την ομιλία του Προέδρου της Federal Reserve Jerome Powell στο Jackson Hole, με θέμα τις προκλήσεις στην Νομισματική Πολιτική και προσπάθησαν να εκτιμήσουν τις επόμενες κινήσεις της Fed στο χώρο των επιτοκίων. Η ομιλία του Jerome Powell, ήταν μετριοπαθής και ισορροπημένη.
Ο Πρόεδρος της Fed ανέφερε πως η τράπεζα είναι έτοιμη να παράσχει περισσότερα μέτρα στήριξης, εάν και εφ' όσον η παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση που οφείλεται στις γεωπολιτικές εξελίξεις και στην αβεβαιότητα γύρω από το παγκόσμιο εμπόριο, φανεί πως θα πλήξει και την αμερικανική οικονομία. Ανέφερε, πως σκοπός της νομισματικής πολιτικής είναι να αντιμετωπίζει τις προοπτικές της απασχόλησης και του πληθωρισμού και πως ο εμπορικός πόλεμος πλήττει τις επιχειρήσεις και αναταράσσει τις αγορές. Επομένως η Fed, αν και διαφωνεί ανοικτά με την πολιτική του Λευκού Οίκου, φαίνεται πως θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μην επιτρέψει στις ΗΠΑ να οδηγηθούν σε οικονομική κρίση.
Οι ισορροπίες χάθηκαν και οι αγορές βυθίστηκαν, μετά τις ριπές των δηλώσεων του Προέδρου Trump που ακολούθησαν. Δηλώσεις που περιελάμβαναν στην αρχή, επιθέσεις κατά της Fed. O Πρόεδρος Trump κατηγόρησε την Fed πως δεν κάνει κάτι για να σώσει την κατάσταση. Δήλωσε πως η Fed δεν γνωρίζει, δεν αντιλαμβάνεται και δεν ερωτά για τα σχέδια του. Στο τέλος διερωτήθη μέσω του twitter : “Ποιος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός, ο Jay Powell ή ο Πρόεδρος Xi”;
O Πρόεδρος Trump, ανέφερε πως οι ΗΠΑ έχουν χάσει τα τελευταία χρόνια πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια από τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις με την Κίνα και πως αυτό είναι κάτι που πρέπει να σταματήσει. Θεωρεί πως οι ΗΠΑ δεν έχουν ανάγκη την Κίνα και πως θα πορευτούν πολύ καλύτερα, αν τερματιστούν οι οικονομικές σχέσεις μαζί της. Ζήτησε από τις αμερικανικές εταιρίες να αναζητήσουν άλλες εναλλακτικές αγορές εκτός Κίνας και να μεταφέρουν όλες τις δραστηριότητες τους πίσω στο αμερικανικό έδαφος. Και τέλος, υποσχέθηκε να απαντήσει στους κινεζικούς δασμούς με την επιβολή νέων αμερικανικών δασμών. Δασμών, που όλοι καταλαβαίνουμε πως θα επιβαρύνουν τους καταναλωτές στις ΗΠΑ, με ό,τι αυτό σημαίνει για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας.
Όλο αυτό το ανακάτωμα, από γεγονότα και δηλώσεις μας δείχνει πως οι πληγές του εμπορικού πολέμου δεν θα κλείσουν και πως όλα τα ενδεχόμενα για το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας είναι ανοικτά. Η υποχώρηση του εμπορίου μειώνει τη ζήτηση για προϊόντα. Η πτώση της ζήτησης, σημαίνει πτώση στην παραγωγή. Αρκετοί υποστηρίζουν πως πλέον είναι πολύ το νερό που έχει μαζευτεί, για να γυρίσει το νερόμυλο της ύφεσης. Εκτιμούν επίσης, πως υπάρχουν αρκετά πλέον φαντάσματα που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν ένα παγκόσμιο αρνητικό σπιράλ στις χρηματιστηριακές αγορές.
Πάντα πίσω από τις κρίσεις, κρύβονται αδόκιμες πολιτικές αποφάσεις και ατυχείς εφαρμοσμένες πολιτικές. Ας μην ξεχνάμε τις πολιτικές για φθηνή λαϊκή κατοικία στις ΗΠΑ, που οδήγησαν στην κρίση του 2007-2008. Σήμερα, όλες οι καταστροφικές αποφάσεις είναι εμφανώς και απροκάλυπτα πολιτικές. Και δεν λαμβάνονται έστω και την τελευταία στιγμή στην κατεύθυνση της σωτηρίας, αλλά στην κατεύθυνση της επιβάρυνσης του οικονομικού περιβάλλοντος.
