Άσχημες μνήμες ξύπνησαν χθες στις αγορές καθώς η ανησυχία έγινε φόβος και οι δυσοίωνες προβλέψεις εξελίχθηκαν σε σενάρια τρόμου. Σενάρια για παγκόσμια ύφεση τα οποία έρχονται όλο και πιο κοντά όσο τα κρούσματα του κορονοϊού και οι θάνατοι ξεφεύγουν από την Κίνα. Η… άφιξη της επιδημίας στη γειτονιά μας και ο κίνδυνος ανεξέλεγκτης εξάπλωσης στην Ιταλία αναβαθμίζει το επίπεδο συναγερμού ενώ πλέον είναι ορατή η εξέλιξη σε πανδημία και η παράλυση της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών.
Η Wall Street υπέστη χθες ισχυρό πλήγμα με απώλειες κοντά στο 4%, ενώ ο «δείκτης φόβου» VIX εκτινάχθηκε κατά 50% σκαρφαλώνοντας μέσα σε μία ημέρα στο επίπεδο που βρισκόταν τα «μαύρα Χριστούγεννα» του 2018. Είχαν προηγηθεί τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια τα οποία παραδόθηκαν στην ακραία αβεβαιότητα, λόγω Ιταλίας, σημειώνοντας πτώση έως και άνω του 5%. Το πετρέλαιο έπεσε στα 50 δολάρια, ο χρυσός έφτασε να ξεπερνά τα 1.690 δολάρια και η απόδοση του αμερικανικού 30ετούς ομολόγου υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό.
Όλα αυτά μαζί, αντανακλούν τον φόβο για αυτά που έρχονται και μέχρι να υπάρξουν ενδείξεις ότι είμαστε κοντά στην ανακάλυψη εμβολίου και στον περιορισμό του κορονοϊού. Σύμφωνα με την Bank of America Merrill Lynch, η αγορά ξεπέρασε το σημείο καμπής από τη στιγμή που η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς υποχώρησε κάτω από το επίπεδο του 1,4%, αυξάνοντας την πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα στην περίπτωση που η Fed διατηρήσει τα επιτόκια στο υφιστάμενο εύρος του 1,50%-1,75%.
Είναι τέτοια η ανησυχία στις τάξεις των αναλυτών που η πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για περιορισμό της παγκόσμιας ανάπτυξης κατά μόλις 0,1% στο σύνολο του 2020 εξαιτίας της επιδημίας μοιάζει ήδη ξεπερασμένη.
Η κατάσταση που επικρατεί στην Ιταλία είναι ενδεικτική του γενικευμένου πανικού που θα μπορούσε να κυριαρχήσει στην περίπτωση που τα κρούσματα του κορονοϊού αυξηθούν και σε ανεπτυγμένες χώρες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν αρχίσει να μελετούν σενάρια έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση πιθανής πανδημίας, ενώ ο ΠΟΥ προειδοποιεί τον κόσμο να είναι έτοιμος για όλα.
Μέχρι πρόσφατα οι ανησυχίες περιορίζονταν στην Κίνα και στον αντίκτυπο που θα είχε η επιβράδυνση της δραστηριότητας μέσω των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων, ωστόσο μετά την έκρηξη των κρουσμάτων σε Ιράν, Νότια Κορέα και Ιταλία, τα πράγματα άλλαξαν. Η κυβέρνηση της Ν. Κορέας αναβάθμισε το επίπεδο συναγερμού στο υψηλότερο δυνατό ενώ η Ιταλία παραλύει καθώς κλείνουν σχολεία, κινηματογράφοι, μουσεία και γήπεδα, τα σούπερ μάρκετ αδειάζουν και ολόκληρες πόλεις τίθενται σε καραντίνα.
Ο «γκουρού» των αγορών, Γουόρεν Μπάφετ, συνιστά από την πλευρά του ψυχραιμία και καλεί τους επενδυτές να μην κάνουν trades βασιζόμενοι στα πρωτοσέλιδα των μέσων ενημέρωσης. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν οι επενδυτές, τόνισε ο «μάντης της Όμαχα», είναι το κατά πόσο έχουν αλλάξει οι προοπτικές των επιχειρήσεων για τα επόμενα 10 ή 20 έτη τα τελευταία εικοσιτετράωρα.
Όσο για τα καθησυχαστικά οικονομικά στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας (π.χ. ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος Ifo και οι δείκτες PMI) όχι μόνο δεν αντανακλούν την πραγματική εικόνα αλλά χαρακτηρίζονται ως «η ηρεμία πριν την καταιγίδα». Οι αναλυτές συμφωνούν πως τα «καλά» στοιχεία δεν θα συνεχιστούν για πολύ αφού σύντομα θα παρασυρθούν από στο γενικότερο κλίμα ακραίας αβεβαιότητας. «Με τον ιό να… χτυπάει την πόρτα της Ευρώπης και την απότομη αύξηση των κρουσμάτων στην Ιταλία, το πιθανότερο είναι τα στοιχεία να επιδεινωθούν ραγδαία τους επόμενους μήνες», σημειώνει η Oxford Economics.
Ο ίδιος οίκος εκτιμά ότι η Ευρωζώνη πολύ σύντομα ενδέχεται να κληθεί να αντιμετωπίσει τη σκληρή αλήθεια των εκτεταμένων επιπτώσεων στην οικονομική δραστηριότητα. Παρ’ όλα αυτά, το βασικό σενάριο προβλέπει ότι όποιος και αν είναι ο αντίκτυπος, ο κορονοϊός θα περιοριστεί μέσα στο α’ εξάμηνο του έτους που συνεπάγεται ότι δεν θα εκτροχιαστεί η ευρωπαϊκή ανάκαμψη αλλά απλώς θα καθυστερήσει.
Όμως σημαντικές οικονομίες όπως της Γερμανίας, της Ιαπωνίας και της Ιταλίας βρίσκονται στις… παρυφές της ύφεσης, ενώ μικρότερες οικονομίες στην Ασία ήδη παραπαίουν. Το Χονγκ Κονγκ είναι σε ύφεση, η Σιγκαπούρη κινδυνεύει, το ΑΕΠ της Ινδονησίας σημείωσε χαμηλό 3 ετών στο δ’ τρίμηνο του 2019 και η Μαλαισία είχε τα χειρότερα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας.