Η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται η επιδημία κορονοϊού στην Ευρώπη και η κλιμάκωση των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόζονται από τις κυβερνήσεις έχει αναγκάσει τους αναλυτές επενδυτικών οίκων να αναθεωρήσουν τις εκτιμήσεις τους και πλέον το δυσμενές σενάριο είναι αυτό που δείχνει να επικρατεί. Οι εκτιμήσεις αυτές αφορούν το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας και κατ’ επέκταση την καθημερινότητα των πολιτών της Ευρώπης και φυσικά της Ελλάδας.
Το οικονομικό σοκ πλέον είναι τριπλό καθώς αφορά τις εφοδιαστικές αλυσίδες (απ’ όπου και ξεκίνησε λόγω Κίνας), τη ζήτηση από τη στιγμή που όλα παγώνουν, αλλά και τις χρηματαγορές αφού οι τελευταίες δύο εβδομάδες είναι οι χειρότερες για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια από το 2008. Η βασική πρόβλεψη αυτή τη στιγμή είναι ότι η οικονομία της Ευρωζώνης όχι μόνο επιβραδύνει επικίνδυνα αλλά θα βιώσει βαθιά ύφεση στο πρώτο εξάμηνο του 2020.
Το καλό σε όλη αυτή την αρνητική συγκυρία είναι ότι οι αναλυτές συνεχίζουν και προβλέπουν ισχυρή ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Το σενάριο αυτό προβλέπει ότι η καθημερινή δραστηριότητα θα ομαλοποιηθεί σταδιακά και ο αντίκτυπος της πολύ χαλαρής νομισματικής πολιτικής αλλά και των δημοσιονομικών «πακέτων» που ήδη εφαρμόζονται, θα είναι θετικός στην ταχύτερη ανάκαμψη. Θετικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να διαδραματίσουν και οι ιδιαίτερα χαμηλές τιμές του πετρελαίου.
Παρ’ όλα αυτά, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι τα σενάρια και οι προβλέψεις αλλάζουν συνεχώς και εξαρτώνται πλήρως από τις εξελίξεις στο μέτωπο της αντιμετώπισης της επιδημίας όχι με οικονομικά αλλά με υγειονομικά μέσα. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο προειδοποιούν ότι οι επόμενοι μήνες θα χαρακτηριστούν από αυξημένη μεταβλητότητα.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή της η Oxford Economics, ο κορονοϊός απειλεί ευθέως την χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε μία κρίση που δεν είναι ούτε τραπεζική ούτε δημοσιονομική αλλά επηρεάζει τα πάντα, από τον τζίρο των επιχειρήσεων και τις τράπεζες μέχρι την ανεργία και τα εισοδήματα των πολιτών.
«Ο κορονοϊός αναμένεται να περιορίσει σημαντικά την παγκόσμια ανάπτυξη και απειλεί να προκαλέσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα για επιχειρήσεις και νοικοκυριά και κατ’ επέκταση για τις τράπεζες. Οι προκλήσεις για τους ηγέτες του κόσμου είναι τρομακτικές», τονίζει.
Τόσο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε εθνικό έχουν ήδη ανακοινωθεί μέτρα, όπως το τεράστιο πακέτο της Γερμανίας, η οποία θα παρέχει απεριόριστες πιστωτικές γραμμές για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα καθώς και διευκολύνσεις στις πληρωμές φόρων.
Όμως παρά τα οικονομικά μέτρα των αρχών, η σφοδρότητα και η ταχύτητα της κρίσης φέρνουν πιο κοντά την πραγματοποίηση του δυσμενούς σεναρίου, του σεναρίου που στην αρχή της κρίσης κανείς δεν ήθελε να σκέφτεται. Είναι εκπληκτικό ότι στις αναλύσεις τους οι επενδυτικοί οίκοι τονίζουν ότι συνεχίζουν να τρέχουν μοντέλα που σημαίνει ότι οι προβλέψεις βρίσκονται συνεχώς σε καθεστώς αναθεώρησης και δυστυχώς υποβάθμισης.
Σύμφωνα με την Oxford Economics, η οικονομία της Ευρωζώνης θα υποστεί ένα πολύ ισχυρό πλήγμα και να βιώσει βαθιά ύφεση στο α’ εξάμηνο, ενώ και στο σύνολο του 2020 το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί, παρά την ανάκαμψη στο β’ εξάμηνο. Το μεγαλύτερο χτύπημα έχει δεχθεί η Ιταλία της οποίας το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί κατά 3% το 2020, που σημαίνει ότι η ύφεση στο α’ εξάμηνο θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Το παράδειγμα της Ιταλίας, τέλος, δείχνει τι θα πρέπει να περιμένει ολόκληρη η Ευρώπη. Γιατί ενώ τα εργοστάσια συνεχίζουν να λειτουργούν οι περισσότερες εμπορικές δραστηριότητες έχουν παγώσει γεγονός που θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στην οικονομία. Επιπλέον, εκτός από τις άμεσες οικονομικές συνέπειες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η τρομακτική κατάρρευση της εμπιστοσύνης καθώς η επιδείνωση του κλίματος μπορεί να παρατείνει τον αντίκτυπο για μήνες. Στο βασικό σενάριο η Oxford Economics «βλέπει» τα περιοριστικά μέτρα να συνεχίζονται και τον Απρίλιο (κυρίως στην Ιταλία) αλλά δεν αποκλείεται να διατηρηθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
