Ο Σεπτέμβριος αποτελούσε και αποτελεί για εμάς τους παλαιούς χρηματιστές η αρχή της νέας χρηματιστηριακής χρονιάς. Ξεκινούσε έπειτα από τις καλοκαιρινές διακοπές. Μια άτυπη μορφή χρονομέτρησης και μιας νέας αρχής! Η νέα χρονιά, σύμφωνα με όλους τους ειδικούς προμηνύεται όχι απλά δύσκολη αλλά και επικίνδυνη. Από τον dr. Doom έως τον mr. Big Short η καταστροφή που θα χτυπήσει τον πλανήτη δε θα έχει προηγούμενο, καθώς η «μητέρα όλων των κραχ» είναι εδώ! Αλήθεια τι κραχ θα είναι αυτό όταν όλοι το περιμένουν, μου φαίνεται λίγο άκομψο, για τη λειτουργία των χρηματαγορών!
Στον αντίποδα υπάρχουν και εκείνοι που έμαθαν τόσα χρόνια, και δεν είναι λίγα, να κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα! Έτσι λοιπόν και ο «σοφός της Ομάχα» εξακολουθεί να αγοράζει στις πτώσεις μετοχές που πιστεύει ότι θα υπεραποδώσουν στο μέλλον, μειώνοντας τη ρευστότητα του ομίλου του όλο και περισσότερο.Ο σοφός της Ομάχα Warren Buffett δήλωνε πριν λίγες ημέρες, "We are not good at predicting the market, but we generally knew that there were several very good deals in the 1970s and that the markets went crazy in the late 1990s. But we never waste time thinking or talking about how the stock market will go from here on out because we don't know." Δεν είμαστε καλοί στην πρόβλεψη της αγοράς, αλλά γενικά γνωρίζαμε ότι υπήρχαν πολλές πολύ καλές συμφωνίες τη δεκαετία του 1970 και ότι οι αγορές τρελάθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Αλλά ποτέ δεν χάνουμε χρόνο σκεπτόμενοι ή μιλώντας για το πώς θα πάει το χρηματιστήριο από εδώ και πέρα γιατί δεν ξέρουμε».
Φυσικά όλοι αυτοί που ξέρουν καλύτερα και περισσότερα, είναι οι ίδιοι οι οποίοι οδήγησαν την ανθρωπότητα σε απανωτές κρίσεις από το 1929 μέχρι σήμερα. Χρηματιστές, τραπεζίτες, οικονομολόγοι κ.ο.κ., οι οποίοι προβλέπουν τώρα τη «μεγαλύτερη κρίση/κραχ όλων των εποχών». Την άποψη της στήλης τη γνωρίζετε από το ξεκίνημα του πολέμου και η επιβεβαίωση της ήρθε με το άμεσο γύρισμα των αγορών το καλοκαίρι. Η μεγάλη μάχη θα δοθεί στα σημαντικά τεχνικά επίπεδα στήριξης που βρισκόμαστε σήμερα. Ότι και να συμβεί όμως δεν μας τρομάζει γιατί το περιμένουμε.
Αυτή είναι και η σημαντική διαφορά από τα «Μεγάλα Κραχ». Η έλλειψη της έκπληξης! Τι να το κάνω το Κραχ όταν όλοι θα είναι σορτ και θα κερδίζουν, καθώς θα λειτουργεί ως αυτοεπιβεβαιούμενη προφητεία! (Φυσικά αναφερόμαστε πάντα στις χρηματαγορές, όσον αφορά στην πραγματική οικονομία έχουμε αναλύσει σε παλαιότερα άρθρα μας το μεγάλο πρόβλημα που θα προκύψει στις μικρότερες και φτωχότερες οικονομίες του πλανήτη.) Σε αυτήν τη λογική κινείται και ο «σοφός της Ομάχα» που αγόρασε 16 συνολικά μετοχές τα τελευταία δύο χρόνια,(Occidental Petroleum, Chevron, HP, Paramount Global, Citigroup, Activision Blizzard, Ally Financial, Celanes, Apple, Formula One Group, Floor & Decor, McKesson, Markel, RH, General Motors, Berkshire Hathaway (buybacks)).
Και καθώς «το μήλο πέφτει κάτω από τη μηλιά» ο συνέταιρος του Buffet, Charlie Munger, δηλώνει: «Έχω δει πολλούς ανθρώπους να χάνουν ευκαιρίες επειδή επικεντρώνονται σε μια μεμονωμένη οικονομική μεταβλητή ή ένα μεμονωμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα και ξεχνούν τα καλά πράγματα. Αλλά αν αγοράσεις μια εξαιρετική επιχείρηση σε ελκυστική τιμή, είναι τρελό να λες: 'Εγώ Θα το αγοράσω αύριο γιατί ίσως είναι φθηνότερο αν ο κόσμος πάει στην κόλαση'. Ποτέ δεν λειτουργήσαμε με αυτόν τον τρόπο· ποτέ δεν αποφασίσαμε να μην αγοράσουμε μια επιχείρηση που μας άρεσε λόγω της άποψης της αγοράς».
Μπαίνουμε λοιπόν στην τελική ευθεία για τη «μητέρα όλων των μαχών»! Από τη μια μεριά οι αναμένοντες τη «μητέρα όλων των κραχ» και από την άλλη οι ορθολογιστές που βλέπουν την επόμενη ημέρα. Ο καθένας θα πάρει θέσεις ανάλογα με τη φιλοσοφία του και τον επενδυτικό του ορίζοντα. Σίγουρα ο κόσμος μας θα αλλάξει και πάλι, μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, με γρηγορότερους ρυθμούς, ώστε να προλάβει τις προκλήσεις του μέλλοντος! Η πανδημία άλλαξε πολλά και άφησε το αποτύπωμα της στην καθημερινότητα μας, στις εργασιακές σχέσεις, στην εξέλιξη της φαρμακολογίας, στις διαδικτυακές συναλλαγές κ.ο.κ. Η ενεργειακή κρίση μας προετοιμάζει για έναν διαφορετικό κόσμο μέσα από καθαρότερη και φθηνότερη ενέργεια... Ένας χειμώνας είναι που θα πάει θα περάσει!
* Ο Μιχάλης Τουτζιάρης είναι χρηματιστηριακός αναλυτής
