Ζήτηση από funds για οικιστικά ακίνητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα με το άνοιγμα της δευτερογενούς αγοράς «κόκκινων δανείων» NPL, καθώς φαίνεται ότι τα κεφάλαια αυτά θα ανταγωνιστούν τους ιδιώτες και παραδοσιακούς οργανισμούς. Ο κλάδος των logistics ήταν ο πρώτος μεγάλος κερδισμένος στο real estate κι εξακολουθεί να ηγείται στο χώρο, με τη νέα γενιά logistics να κάνει την εμφάνισή της, ενώ η αγορά ανοίγει πλέον και για τα οικιστικά ακίνητα, τα ξενοδοχεία και τις τουριστικές κατοικίες, όπως και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και τα ακίνητα «πράσινης ανάπτυξης». Αντίθετα, σε δεύτερη μοίρα έχουν περάσει τα μικρά εμπορικά ακίνητα, μετά την πανδημία και την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου.
Αυτές είναι αυτή τη στιγμή οι τάσεις που διαμορφώνονται στην ελληνική αγορά real estate και «κόκκινων δανείων»¨, όπως καταγράφηκαν από τους ομιλητές στο συνέδριο «The Future of the Greek NPL Market», όπου εκπρόσωποι funds, εταιριών διαχείρισης και εκπρόσωποι και στελέχη της αγοράς ακινήτων αποτύπωσαν τις εξελίξεις.
Για το ενδιαφέρον «νέων παικτών» στα οικιστικά ακίνητα, δηλαδή των funds, μίλησε ο Κωνσταντίνος Γεωργιάκος, General Manager της Intrum Hellas REO Solutions. Όπως είπε, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος έχουν βρεθεί logistics και οικιστικά ακίνητα. Αναφέρθηκε μάλιστα, στη ζήτηση που υπάρχει για οικιστικά ακίνητα, στα οποία μετά από χρόνια, παρατηρήθηκε πέρυσι νέα οικοδομική δραστηριότητα, και τόνισε ιδιαίτερα, ότι ζήτηση υπάρχει και από funds που αναζητούν ολόκληρα χαρτοφυλάκια, νεόδμητων ή και παλαιότερων κατοικιών.
Ζήτηση για οικιστικά ακίνητα και τουριστικές κατοικίες
Η τρέχουσα συγκυρία που επιβαρύνεται από το συνδυασμό του πολέμου στην Ουκρανία, της αύξησης του ενεργειακού και κατασκευαστικού κόστους και τον πληθωρισμό, προβληματίζει εύλογα την αγορά, όπως είπε, αλλά δεν ανακόπτει την ανοδική της πορεία. Παρατήρησε ωστόσο ότι έχει μετριαστεί το κατασκευαστικό έργο σε αυτή τη φάση, αλλά ήδη οι τιμές ανέβηκαν κατά μέσο όρο 7% πέρυσι.
Ο κ. Γεωργιάκος είναι επικεφαλής της εταιρίας REO (Real Estate Owned) που έχει ιδρύσει η Intrum Hellas, δείγμα του ενδιαφέροντος των funds για τα ακίνητα. Οι εταιρίες REO ανακτούν ακίνητα που δεν πουλήθηκαν σε πλειστηριασμούς αφού δεν απέφεραν τα ζητούμενα κεφάλαια και αναβαθμίζονται για να πουληθούν ή δοθούν προς εκμετάλλευση. Τα έσοδα των εταιριών επιστρέφουν στις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή».
Μετά από δύο χρόνια πλήρους λειτουργίας στην ελληνική αγορά, η Intrum Hellas REO Solutions έχει αυτή τη στιγμή υπό διαχείριση περίπου 8 χιλιάδες ακίνητα, αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια.
Ο ίδιος πρόσθεσε, ότι τώρα υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον για τη νέα γενιά logistics, καθώς και σταθερή ζήτηση για ακίνητα που σχετίζονται με τον τουρισμό, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι εξειδικευμένα πεδία όπως ο ιατρικός τουρισμός ή οι εξοχικές κατοικίες είναι στο επίκεντρο.
Για την καλύτερη αξιοποίηση των ακινήτων αυτών, η εταιρεία συνεργάζεται με επενδυτές, επενδύει στην δική της πλατφόρμα διαχείρισης Property Base και σε custom – made prop - tech εργαλεία, ενώ μέσα στο 2022 θα λανσάρει και το δικό της web site.
Πώς οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί βελτίωσαν τις πωλήσεις
Για το ενδιαφέρον που συναντούν υποκατηγορίες του real estate οι οποίες παρουσιάζουν ανάπτυξη μίλησε η Λίλα Πατεράκη, Chief Real Estate Services Officer της doValue Greece. Όπως είπε, μεμονωμένες ανεξάρτητες τουριστικές μονάδες, καθώς και μικρές κατοικίες, προσελκύουν το ενδιαφέρον, στην ελληνική αγορά.
Την τάση αυτή εξήγησε αναφέροντας, ότι οι πιο μεγάλες τουριστικές μονάδες είναι πιο επιρρεπείς σε lockdowns, ενώ αντιστοιχείς έχον παρατηρηθεί στις κατοικίες «με το student housing ή το senior housing, να κερδίζουν έδαφος».
Η κα Πατεράκη, μίλησε για βελτίωση της διαδικασίας των πλειστηριασμών, ιδιαίτερα μετά την καθιέρωση του e-auction που καθιστά «πιο αδιάβλητη τη διαδικασία χωρίς να κοινοποιηθεί ποιος συμμετέχει και ποιος τελικά κερδίζει.
Τα τελευταία χρόνια με τη νομοθεσία γίνεται πιο διαφανές, πιο κατανοητό τι είναι ένα ακίνητο πλειστηριασμού. Ακόμα και ακίνητα με μεγάλες παραβάσεις, μπορούν πλέον να νομιμοποιηθούν ανεξάρτητα από το ύψος των παραβάσεων. Έτσι τα ακίνητα αυτά είναι πλέον πιο προσιτά στον καταναλωτή», είπε.
Αισιοδοξία για αναβάθμιση της αγοράς και μεγάλη απορρόφηση ακινήτων
Ξένους επενδυτές και ελληνικούς ομίλους που δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τον κλάδο του real estate εντοπίζει CEO της QRES Γιώργος Μαντζαβινάτος, ο οποίος είπε ότι η εταιρία που διευθύνει διαχειρίζεται χαρτοφυλάκιο αξίας 500 εκατ. ευρώ που εκτιμά ότι θα υπερδιπλασιασθεί στο τέλος του χρόνου.
Ο ίδιος εντοπίζει το ενδιαφέρον σε «ξενοδοχεία, εμπορικά ακίνητα και ακίνητα πράσινης ανάπτυξης που γίνονται ανάρπαστα». Υπάρχει η αισιοδοξία ότι η ελληνική αγορά βρίσκεται σε μια περίοδο που θα σημειωθεί απορρόφηση και μια μικρή αύξηση τιμών, πρόσθεσε. «Θα αλλάξει το investment grade στην Ελλάδα. Θα δούμε τις δικές μας αποδόσεις να είναι κατά τι υψηλότερα από ότι στο εξωτερικό και το επενδυτικό ενδιαφέρον θα επιστρέψει στην ελληνική αγορά».
Αλλά για να καταστεί πιο εύκολη και γρήγορη η απορρόφηση, κατά τον κ. Μαντζαβινάτο, θα πρέπει να αποφευχθούν η γραφειοκρατία και τα εμπόδια που ανακύπτουν κατά την διαδικασία επένδυσης . «Είμαστε μια χώρα που έχει δυνατότητες, υπεραξίες, μας επισκέπτεται ο κόσμος και μετά αγοράζει σπίτια. Χρειαζόμαστε έναν ξεκάθαρο οδικό χάρτη για τους επενδυτές προκειμένου σε μια εβδομάδα να γνωρίζουν πώς μπορούν να ενημερωθούν για το τι πρέπει να κάνουν», παρατήρησε.
Ο κ. Μαντζαβινάτος διαβλέπει μια νέα ανάπτυξη όσον αφορά τον κλάδο των εμπορικών ακινήτων. «Βλέπουμε μια αγορά που δέχεται μια μεγάλη πίεση από τη δεκαετή ύφεση, την πανδημία, τον πόλεμο, τον πληθωρισμό. Και όλα αυτά εν μέσω μιας διαδικασίας διευθέτησης των κόκκινων δανείων». Θα πρέπει να βγαίνει στην αγορά πιο μεγάλο νούμερο ακινήτων προς διάθεση από servicers, δήλωσε χαρακτηριστικά.
