Του Γιώργου Φιντικάκη
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τη λήξη του άτυπου μορατόρουμ μεταξύ της ΓΕΝΟΠ και της διοίκησης της ΔΕΗ, που ισχύει εδώ και ένα πλέον χρόνο από τότε που ο Μανώλης Παναγιωτάκης ανέλαβε το τιμόνι της κρατικής επιχείρησης.
Στην άγρια εποχή του 3ου μνημονίου, η βίαια μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ μέσω των υποχρεωτικών δημοπρασιών από το φθινόπωρο, μαζί με την απόσχιση και πώληση ποσοστού του ΑΔΜΗΕ, αλλά κυρίως η ανετοιμότητα της επιχείρησης απέναντι στις επικείμενες αλλαγές, αναμένεται να θέσουν σε δοκιμασία τη διατήρηση της εργασιακής ειρήνης.
Η κατάσταση στη ΔΕΗ θυμίζει καζάνι που βράζει, καθώς τόσο στη βάση όσο και στα στελέχη επικρατεί μεγάλη ανησυχία και αβεβαιότητα για το μέλλον, το χειρότερο ωστόσο είναι ότι η διοίκηση Παναγιωτάκη μοιάζει να μην έχει απαντήσεις στις προκλήσεις.
Την ώρα που η ΔΕΗ πρόκειται σύντομα να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα ηλεκτροσόκ, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης πασχίζει να καλύψει τις επικείμενες απώλειες είτε με επέκταση στην αγορά της Αλβανίας, είτε δημιουργώντας στο εσωτερικό κοινοπραξία στη λιανική με τα ΕΛΤΑ.
Η αλήθεια είναι ότι πολλά περιθώρια ελιγμών ο Παναγιωτάκης δεν έχει, το μνημόνιο μιλά ρητά για απόσχιση του ΑΔΜΗΕ και για βίαιη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ κάτω του 50% ως το τέλος του 2019. Υπό αυτό το πρίσμα, ο σημερινός επικεφαλής της είναι χαμένος από χέρι, όπως θα ήταν και οποιοσδήποτε άλλος στη θέση του, με τη μόνη διαφορά ότι δεν βρίσκεται κάποιος άλλος στη θέση του. Η συρρίκνωση της ΔΕΗ θα ξεκινήσει επί δικής του θητείας.
Στη ΓΕΝΟΠ χαρακτηρίζουν πλέον τη ΔΕΗ "ακυβέρνητο καράβι που πλέει μεσοπέλαγα", χρεώνουν στον Παναγιωτάκη το γεγονός ότι παρ' ότι γνώριζε εδώ και ένα χρόνο τα μελλούμενα, εντούτοις δεν έκανε τίποτα για να προετοιμάσει τη μεγαλύτερη βιομηχανική επιχείρηση, και παράλληλα ξεσκονίζουν τα όπλα τους.
Προς το παρόν οι συνδικαλιστές αποφεύγουν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη "απεργία", θέτουν ως ορόσημο την 30η Ιουνίου, οπότε και η ετήσια γενική συνέλευση της ΔΕΗ, όπου και η ΓΕΝΟΠ θα εκδηλώσει δημόσια τη θέση της. Η βάση ωστόσο της ΔΕΗ "σιγοβράζει", και η εμπειρία δείχνει πως όταν οι συνδικαλιστές νιώθουν πως απειλούνται ξέρουν να καταφεύγουν σε δυναμικές και ακραίες επιλογές, παίζοντας ακόμη και με τον διακόπτη.
Κατώτερη των περιστάσεων
Δημόσια, η ΓΕΝΟΠ κατηγορεί πλέον τη διοίκηση ότι αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων, ότι δεν μπόρεσε να σταθεί στο ύψος των τολμηρών αποφάσεων που απαιτούσαν οι συνθήκες, ενώ ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδης δεν διστάζει να μιλήσει ανοικτά για αποτυχημένο πρόεδρο.
Αν και το συνδικάτο δεν έχει την παλιά του αίγλη, και έχει αποδυναμωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, εντούτοις θα ήταν λάθος για την κυβέρνηση να το υποτιμήσει, πόσο μάλλον όταν η ανοχή που μέχρι πρότινος επεδείκνυε στον προερχόμενο από τη ΓΕΝΟΠ, Μανώλη Παναγιωτάκη, δείχνει να τελειώνει.
Οι συνδικαλιστές δηλώνουν ότι διαψεύστηκαν οι προσδοκίες που είχαν όταν τον Απρίλιο του 2015 ο τότε υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Π. Λαφαζάνης τοποθετούσε στο τιμόνι της ΔΕΗ έναν άνθρωπο βγαλμένο από τα σπλάχνα της επιχείρησης. Έναν “δικό τους άνθρωπο”, αφού ο νυν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος είχε υπάρξει πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ τη διετία 1990-1991.
Τις ανησυχίες τους συμμερίζεται τόσο η βάση, όσο και τα στελέχη της επιχείρησης που αντιλαμβάνονται ότι η ΔΕΗ του μέλλοντος θα είναι μικρότερη, με περισσότερους ανταγωνιστές, πολλά φέσια, και πιθανώς με λιγότερο προσωπικό από τα σημερινά 18.750 άτομα. Εξ αυτών, τα 10.000 αφορούν τη ΔΕΗ, τα 7.000 το ΔΕΔΔΗΕ και τα υπόλοιπα 1.750 τον ΑΔΜΗΕ.
Μάταια για τους συνδικαλιστές η διοίκηση της ΔΕΗ πασχίζει να αντισταθμίσει τις "νομοτελειακά" επερχόμενες απώλειες στην Ελλάδα με ανοίγματα στο εξωτερικό, και δη στην Αλβανία. Η επιχείρηση θέλει να συστήσει θυγατρική στα Τίρανα προκειμένου να εκμεταλλευθεί το πλούσιο υδροηλεκτρικό δυναμικό της γειτονικής χώρας. Οι συνδικαλιστές ωστόσο χαρακτηρίζουν τις κινήσεις αυτές σπασμωδικές, είναι πολύ αργά- λένε- θα έπρεπε τα ανοίγματα αυτά να είχαν γίνει καιρό πριν. Διότι δεν προλαβαίνει η ΔΕΗ στο μεσοδιάστημα, από τώρα ως και το 2019 οπότε και θα πρέπει να έχει μειώσει το μερίδιο λιανικής κατά 50%, να αναπληρώσει τα χαμένα έσοδα με αντίστοιχης αξίας καινούργια.
Το αυτό ισχύει και για τις κινήσεις που επεξεργάζεται η ΔΕΗ στην εγχώρια αγορά, να συστήσει από κοινού με τα ΕΛΤΑ ή άλλο δημόσιο φορέα κοινοπραξία στη λιανική.
Εκεί όπου θα έπρεπε να δώσει ο Παναγιωτάκης τη μάχη, λένε οι της ΓΕΝΟΠ, είναι να πιέσει περαιτέρω τη κυβέρνηση προκειμένου να καταργηθεί η επιβάρυνση του λιγνίτη με CO2.
Τα λόγια ωστόσο εύκολα λέγονται για όποιον είναι έξω από το παιχνίδι. Το σίγουρο είναι ότι η ΔΕΗ μοιάζει καθημερινά να βαδίζει ολοταχώς προς ένα τοίχο, και σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν επέρχεται η πρόσκρουση, κάποιος πάντα την πληρώνει.