Του Γιώργου Φιντικάκη
Ελάχιστη διαφορά θα δει στην τσέπη του ένα μέσο νοικοκυριό μετά την μείωση του ΦΠΑ στο ρεύμα από το 13% στο 6% που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός.
Εάν το νοικοκυριό αυτό κάνει ένα πρόχειρο υπολογισμό θα δει ότι η εξαγγελία Τσίπρα μεταφράζεται το πολύ σε τρία-τέσσερα ευρώ, όσο δηλαδή κοστίζει ένας καφές. Εάν μάλιστα είναι πελάτης της ΔΕΗ και από τους συνεπείς, τότε έχει ήδη «φάει» μια έμμεση αύξηση μετά την μείωση της έκπτωσης, από 15% στο 10% στην οποία προχώρησε η επιχείρηση από την 1η Απριλίου, εξαιτίας των σοβαρών προβλημάτων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει.
Είναι τόσο μικρή η μείωση του ΦΠΑ στο ρεύμα που δεν αναμένεται να επιφέρει αλλαγές ως προς την δυνατότητα πληρωμής των λογαριασμών, και άρα ως προς την βελτίωση της εισπραξιμότητας της ΔΕΗ. Εδώ δεν είχε καταγραφεί βελτίωση ούτε όταν η ΔΕΗ πρωτοκαθιέρωσε την έκπτωση 15% προς τους συνεπείς, ποσό μάλλον τώρα που η μείωση είναι ασήμαντη.
Εκτιμάται ότι στο σύνολο της αγοράς, δηλαδή αθροίζοντας νοικοκυριά, επαγγελματίες και επιχειρήσεις, μαζεύεται από την μείωση του ΦΠΑ ένα όφελος γύρω στα 270 εκατ. ευρώ για τα 7,5 περίπου εκατομμύρια των καταναλωτών. Επειδή όμως η εφαρμογή του μέτρου αφορά μόνο ένα εξάμηνο του 2019, μιλάμε για το 50% του παραπάνω ποσού. Αντίστοιχα στο φυσικό αέριο, η διαφορά του ΦΠΑ από το 13% στο 6% υπολογίζεται αθροιστικά στα 7 εκατ. ευρώ για τους έξι μήνες που απομένουν ως το τέλος της χρονιάς.
Εάν πάντως ρίξει κανείς μια προσεκτική ματιά σε έναν οποιονδήποτε λογαριασμό ρεύματος διαπιστώνει ότι οι φόροι (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, ΦΠΑ, Ειδικό Τέλος 5 τοις χιλίοις), αντιστοιχούν στο περίπου 18%-20% του συνόλου. Ένα περίπου 50%-60% αφορά στην αξία του ηλεκτρικού ρεύματος, ένα σχεδόν 35% στις λεγόμενες ρυθμιζόμενες χρεώσεις, και κάπου 1,25% τις χρεώσεις Δήμου και ΕΡΤ.
Είτε προμηθεύεται κάποιος το ρεύμα από τη ΔΕΗ είτε από άλλο εναλλακτικό πάροχο, πληρώνει μέσω του λογαριασμού ρεύματος συνολικά 11 χρεώσεις, εκ των οποίων τρεις-τέσσερις μόνο σχετίζονται με την ηλεκτρική ενέργεια. Από εκεί και πέρα ξεκινούν οι λεγόμενες ρυθμιζόμενες χρεώσεις που αφορούν στο ρεύμα και είναι δύο: Η χρέωση συστήματος μεταφοράς που αφορά την κάλυψη δαπανών συντήρησης, λειτουργίας και ανάπτυξης του συστήματος και η οποία μεταφέρει την ενέργεια από τις μονάδες παραγωγής στους υποσταθμούς της ΔΕΗ και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Και η χρέωση συστήματος διανομής για την κάλυψη αντίστοιχων δαπανών του δικτύου που μεταφέρει την ενέργεια από τους υποσταθμούς στα σπίτια μας και στις μικρές επιχειρήσεις.
Έπειτα είναι οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, που όμως δεν έχουν σχέση με κατανάλωση, φόρους και τέλη: Είναι η χρέωση για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που θα ήταν πολύ χαμηλότερη αν τόσα χρόνια δεν καθυστερούσαν οι διασυνδέσεις των νησιών, και η Χρέωση για Ειδικό Τιμολόγιο Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ). Η τελευταία κατηγορία χρεώσεων στους λογαριασμούς ρεύματος αφορά τέλη και φόρους: Είναι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, το ειδικό τέλος 5 επί τοις χιλίοις υπέρ των τελωνειακών υπαλλήλων, οι χρεώσεις δήμων - δηλαδή δημοτικά τέλη, τέλη φωτισμού και Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), ενώ αφήσαμε για το τέλος, την χρέωση υπέρ της δημόσιας τηλεόρασης, δηλαδή της ΕΡΤ.