Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Περισσότερες από 10.200 επιχειρήσεις προσέφυγαν στην επιτροπή επίλυσης διαφορών αμφισβητώντας τις αποφάσεις των ελεγκτικών μηχανισμών. Ωστόσο, μόλις 2 στις 10 δικαιώθηκαν αναγκάζοντας περίπου 3.000 επιχειρήσεις να προσφύγουν στη δικαιοσύνη για να βρουν το δίκιο τους. Οι υπόλοιπες είτε δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα, είτε πείσθηκαν ότι δεν έχουν καμία πιθανότητα να κερδίσουν στα δικαστήρια.
Ωστόσο, οι περισσότερες υποθέσεις που καταλήγουν στα διοικητικά δικαστήρια έπειτα από προσφυγές επιχειρήσεων και φορολογούμενων για αυθαίρετα πρόστιμα, έχουν καταπέσει, δικαιώνοντας τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων το 2017 υποβλήθηκαν 10.291 ενδικοφανείς προσφυγές όταν το 2016 είχαν κατατεθεί συνολικά 9.951 προσφυγές. Από τις προσφυγές που υποβλήθηκαν απέρριψε το 75,5 % των υποθέσεων, ενώ έκανε δεκτές 2.312 υποθέσεις. Βέβαια η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν αλλά δυστυχώς ακόμα φαίνεται ότι ο θεσμός αυτός χρειάζεται την ανεξαρτησία του.
Και όπως προαναφέρθηκε οι περισσότερες επιχειρήσεις που προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη δικαιώνονται.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία όποιος φορολογούμενος θεωρεί ότι αδικήθηκε από κάποια απόφαση επιβολής φόρου ή προστίμου της φορολογικής διοίκησης δεν έχει το δικαίωμα να προσφύγει απευθείας στα διοικητικά δικαστήρια, αλλά είναι υποχρεωμένος να ασκήσει «ενδικοφανή προσφυγή» υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Οικονομικών, καταβάλλοντος το 50% των αμφισβητούμενων ποσών. Μοναδική περίπτωση να αποφύγει κανείς το 50% είναι να δώσει επαρκή στοιχεία τα οποία να δικαιολογούν αναστολή για σοβαρούς λόγους οικονομικής αδυναμίας.
Οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν φόρους και πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί όπως: το φόρο εισοδήματος, το ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ, το φόρο κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, φόρους, τέλη, εισφορές ή χρηματικές κυρώσεις. Η ενδικοφανής προσφυγή υποβάλλεται από τον υπόχρεο και εν γένει από κάθε πρόσωπο καθώς και από όλα τα ευθυνόμενα φυσικά πρόσωπα για την καταβολή του φόρου εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας.
Ειδικότερα, η ενδικοφανής προσφυγή ασκείται:
- για σχολάζουσα κληρονομιά από τον κηδεμόνα,
- για επιδικία από τον προσωρινό διαχειριστή,
- για μεσεγγύηση από τον μεσεγγυούχο,
- για πτωχεύσαντα από τον σύνδικο,
- για ανήλικο από τον ασκούντα τη γονική μέριμνα ή τον επίτροπο και επί πλειόνων από τον έναν από αυτούς,
- για πρόσωπο που τελεί σε δικαστική συμπαράσταση από τον δικαστικό συμπαραστάτη, για θανόντα φορολογούμενο από τους κληρονόμους του,
- για νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες σε εκκαθάριση από τους εκκαθαριστές.