Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Μπορεί για τους κατοίκους των νησιών Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο η αναστολή του μέτρου αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ να ήταν ιδιαίτερα σημαντικό ωστόσο το κόστος για τον προϋπολογισμό από την μη εφαρμογή του μέτρου που είχε αποφασίσει η κυβέρνηση, είναι σχεδόν ανύπαρκτο.
Οι κάτοικοι γλιτώνουν τις αυξήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης αλλά και και στους λογαριασμούς ρεύματος ακόμα και για την προμήθεια των φαρμάκων τους. Τα ποσά που θα έπρεπε να βγάζουν από την τσέπη τους κάθε χρόνο θα ήταν αυξημένα κατά 30% σε σχέση με το 2017.
Για αυτούς λοιπόν η εξέλιξη αυτή ήταν ιδιαίτερα σημαντική όπως και για τις τουριστικές επιχειρήσεις που τα τελευταία χρόνια προσπαθούν, μετά τις αποτυχημένες αποφάσεις της κυβέρνησης στο μεταναστευτικό, να αναπτυχθούν και να ξαναφέρουν τον τουρισμό στα νησιά τους. Πράγμα πολύ δύσκολο διότι απέναντι έχουν μία κυβέρνηση που δυστυχώς δεν είχε και δεν έχει κανένα σχέδιο για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.
Αντίθετα με τους κατοίκους των νησιών, που γλυτώνουν ένα κόστος το οποίο θα έμπαινε σε εφαρμογή από αύριο, για τον προϋπολογισμό τα οφέλη από την κατάργηση των συντελεστών θα ήταν σχεδόν μηδαμινά.
Για να γίνει μάλιστα κατανοητό , οι νέοι αυξημένοι συντελεστές κατά 30% θα προσέθεταν στα ταμεία του κράτους λιγότερα από 5-10 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο σύνολο των αποδοχών των μετακλητών υπαλλήλων.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση είχε απορρίψει τρεις τροπολογίες της Νέας Δημοκρατίας με τις οποίες ζητούσε την αναστολή του μέτρου. Υπενθυμίζεται επίσης ότι η κυβέρνηση με την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου αλλά και του συμπληρωματικού, έγινε η μοναδική χώρα της Ευρώπης που απεμπόλησε το δικαίωμα να διατηρεί ειδικό καθεστώς ΦΠΑ για μία γεωγραφική περιοχή της χώρας – εν προκειμένω τη νησιωτική Ελλάδα– γιατί οι δανειστές πίστευαν ότι από την αύξηση των φορολογικών συντελεστών του ΦΠΑ θα έμπαιναν στα κρατικά ταμεία έως και 250 εκατ. ευρώ.
Εκ των υστέρων προκύπτει ότι το θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα μόνο θεωρητικά θα μπορούσε να φθάσει στα 60-70 εκατ. ευρώ, ενώ στην πράξη είναι αβέβαιο αν έχει εισρεύσει στο κρατικό ταμείο έστω και ένα ευρώ παραπάνω σε σχέση με το καθεστώς που υπήρχε μέχρι και το 2016 στα νησιά που ήδη εφαρμόστηκε
Το παραπάνω ποσό (60-70 εκατ. ευρώ) αντιστοιχεί στο όφελος από τις μειώσεις σε όλα τα νησιά που είχαν το ειδικό καθεστώς και όχι για τα 5 που ανεστάλη το μέτρο. Μάλιστα σε έρευνα που είχε γίνει από το Ινστιτούτο Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών (ΙΟΦΟΜ), ειχε διαπιστωθεί ότι η αύξηση των συντελεστών οδήγησε στη διόγκωση της φοροδιαφυγής και στη μείωση των εσόδων των επιχειρήσεων.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα με ειδικό καθεστώς ΦΠΑ, αλλά έγινε η μοναδική που το… εγκατέλειψε. Υποτίθεται ότι με την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος θα έμπαινε τέλος στο φορολογικό αρμπιτράζ (δηλαδή, στη δυνατότητα των επιχειρήσεων να τιμολογούν στα νησιά και να κερδίζουν από τη διαφορά του ΦΠΑ) και θα ενισχύονταν τα φορολογικά έσοδα. Οπως αναφέρεται στη μελέτη του ΙΟΦΟΜ, «ακόμη και αν δεν υπήρχε ο παράγοντας της αύξησης της παραβατικής συμπεριφοράς, τα επιπλέον έσοδα από την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν να υπερβούν τα 68 εκατ. ευρώ. Ολόκληρο το ποσό του ΦΠΑ που πηγάζει από τα νησιά του Αιγαίου μετά βίας ξεπερνάει τα 160 εκατ., όταν τα συνολικά έσοδα του ΦΠΑ της χώρας ανέρχονται περίπου στα 14 δισ. ευρώ.
