Του Γιώργου Φιντικάκη
Δραστικές λύσεις για να συγκρατηθεί η ενεργειακή σπατάλη, όπως η μείωση του ορίου ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους από τα 120 στα 110 χιλιόμετρα, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος ενεργειακής εξοικονόμησης του 2030, τον οποίο προβλέπει η κοινοτική νομοθεσία, προτείνουν οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών, επικαλούμενες παραδείγματα άλλων χωρών.
Σύμφωνα με αυτά, τυχόν μείωση του ορίου ταχύτητας θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης καυσίμων (κατά 12% για τα πετρελαιοκίνητα, και κατά 18% για τα βενζινοκίνητα), καλύπτοντας σημαντικό μέρος του εθνικού στόχου.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και στις ΗΠΑ, το ανώτατο όριο ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους από 120 χλμ./ώρα, έχει μειωθεί στα 110 χλμ./ώρα και στις πόλεις από 40 χλμ./ώρα σε 30 χλμ./ώρα.
Τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ), δείχνουν ότι όταν οι οδηγοί τηρούν τα όρια ταχύτητας στα 110 χλμ./ώρα, αυτό οδηγεί σε σημαντική μείωση της κατανάλωσης καυσίμου, γεγονός που μεταφράζεται σε 55.000 τόνους ετησίως όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας.
Σε άλλες πάλι χώρες, όπως Γαλλία, Πολωνία και Ιταλία προτείνεται σύστημα πιστοποιητικών εξοικονόμησης ενέργειας, που μπορούν να αποκτηθούν μέσω διαπιστευμένων φορέων, με την εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.
Στην πράξη, ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών ανυσυχεί για το γεγονός ότι η κυβέρνηση ενόψει της κατάρτισης του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), θα αναγκαστεί να υιοθετήσει τα λεγόμενα “καθεστώτα επιβολής”, τα οποία προβλέπουν ότι αν οι εταιρείες δεν εφαρμόσουν στους πελάτες τους μέτρα που οδηγούν σε μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, τότε επιβάλλονται στις ίδιες πρόστιμα.
Σύμφωνα με τις εταιρείες, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη, όπου το 2017 επιβλήθηκαν “καθεστώτα επιβολής” για τον κλάδο εμπορίας πετρελαιοειδών. Και αυτό, γιατί σε αντίθεση με άλλους τομείς, όπως στην ηλεκτρική ενέργεια, όπου ο καταναλωτής δεσμεύεται με κάποιο συμβόλαιο παραμονής στην εταιρεία, στον κλάδο των καυσίμων, δεν συμβαίνει το ίδιο. Ο καταναλωτής μπορεί να προμηθεύεται βενζίνη ή πετρέλαιο θέρμανσης από όποια επιχείρηση επιθυμεί. Επομένως οι εταιρείες δεν μπορούν να προτείνουν στους πελάτες τους μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, όπως για παράδειγμα την χρηματοδότηση της αλλαγής καυστήρα θέρμανσης, προσδοκώντας σε σημαντικά αποτελέσματα, ακριβώς επειδή εκείνοι δεν δεσμεύονται μαζί τους με κάποιο συμβόλαιο.
Στο προηγούμενο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που είχε καταρτίσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 20% έως το 2020, ο κλάδος είχε υποχρεωθεί να καλύψει το 10% της συνολικής ενεργειακής απόδοσης ή να πετύχει μείωση κατά 202.000 τόνους ισοδύναμου πετρελαίου της κατανάλωσης. Τότε οι εταιρείες είχαν απειληθεί με πρόστιμα συνολικού ύψους 102 εκατ. ευρώ (500.000 ευρώ ανά χίλιους τόνους πετρελαίου), για δράσεις που έπρεπε να αναλάβουν και σχετίζονταν με τη συμπεριφορά και την τεχνική βελτίωση εγκαταστάσεων πελατών των βενζινάδικων, και όχι δικών τους.
Τελικά, χάρη στη λήψη συγκεκριμένων πολιτικών, όπως διάθεση στην αγορά καυσίμων με πρόσθετα, ο στόχος για το 2020 φαίνεται να επιτυγχάνεται, ωστόσο οι εταιρείες ανησυχούν ότι στο νέο ΕΣΕΚ που βρίσκεται υπό κατάρτιση, θα επαναληφθούν παρόμοια μέτρα.
Στην λογική αυτή ο σύνδεσμος έχει κάνει μια σειρά προτάσεων για μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης που οδηγούν σε εξοικονόμησης ενέργειας, 1.355 Ktoe, όπως :
- Μείωση ορίων ταχύτητας (με διάθεση των προστίμων στο πράσινο ταμείο): εξοικονόμηση 55 ktoe
- Πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης (365 ktoe)
- Πράσινη συνεισφορά με κατανομή μέρους της φορολογίας των καυσίμων σε δράσεις εξοικονόμησης (450 ktoe)
- Πράσινο ταμείο ενίσχυσης επενδύσεων εξοικονόμησης που θα συγκεντρώνει τους πόρους και θα κατευθύνει σε ανάλογες δράσεις (70 ktoe)
- Πράσινοι διάδρομοι (συστήματα οδικής ή σιδηροδρομικής μεταφοράς σε λιμάνια διαμετακομιστικά κέντρα) με δυνατότητα μείωσης ενεργειακής κατανάλωσης χρηστών (50 ktoe)
- Συμβουλευτική επιδότηση για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (50 ktoe)
- Εθελοντικές συμφωνίες ενεργειακής απόδοσης (265 ktoe)
- Ενεργειακό δίκτυο βιομηχανίας με εθελοντικές συμφωνίες (50 ktoe).
