Την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ «διαφημίζει» το πακέτο στήριξης των 2 τρισ. δολαρίων ως το μεγαλύτερο στην ιστορία και ο ίδιος έχει ζητήσει να φαίνεται η υπογραφή του στις επιταγές των 1.200 δολαρίων που θα λάβουν οι Αμερικανοί πολίτες ως οικονομική ενίσχυση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού, υπάρχει μία χώρα που διαθέτει ακόμη περισσότερα χρήματα για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Η χώρα αυτή είναι η Δανία.
Μέσα σε 24 ώρες κυβέρνηση και κοινωνικοί εταίροι κατέληξαν σε συμφωνία για ένα πακέτο στήριξης που αναμένεται να επιβαρύνει υπερβολικά τις… πλάτες της οικονομίας όμως θα προσφέρει ανακούφιση στην πραγματική οικονομία για ένα τρίμηνο, έως τις 9 Ιουνίου. Η 43χρονη πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρικσεν ανακοίνωσε πριν δύο εβδομάδες ότι θα καλυφθεί από το κράτος το 75% των μισθών για τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω του κορονοϊού, έως το όριο των 3.288 δολαρίων μηνιαίως. Για τους ωρομίσθιους η μέγιστη κάλυψη ανέρχεται στο 90%.
Οι εργοδότες θα πληρώσουν το υπόλοιπο 25% μόνο αν δεν προχωρήσουν σε απολύσεις. Το μέτρο ισχύει για τις εταιρείες που θα δηλώσουν ότι λόγω των συνθηκών αναγκάζονται να απολύσουν είτε το 30% του προσωπικού είτε τουλάχιστον 50 άτομα. Στόχος είναι να αποφευχθούν οι μαζικές απολύσεις σε μία περίοδο ακραίας αβεβαιότητας κατά την οποία όλοι οι κλάδοι, από τον τουρισμό μέχρι τις εξαγωγές και το εμπόριο, πλήττονται.
Μία ακόμη επιδίωξη της κυβέρνησης της Δανίας είναι να διατηρηθεί η επαφή των εργαζόμενων με την αγορά αλλά και με τις ίδιες τις εταιρείες καθώς θα είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ισχυρή ανάκαμψη μετά την πανδημία αν η αγορά θέλει μήνες να «κουρδιστεί» ξανά, με εταιρείες να αναζητούν υπαλλήλους και μια νέα γενιά ανέργων.
Ο συνολικός «λογαριασμός» του πακέτου προκαλεί δέος. Η Δανία αναμένεται να δαπανήσει το 13% του ΑΕΠ της ή λίγο πάνω από 38 δισ. ευρώ σε μόλις 3 μήνες. Σε αντιστοιχία, μάλιστα, με την αμερικανική οικονομία φτάνει στα 2,5 τρις. δολάρια, ξεπερνώντας το πακέτο των 2 τρισ. δολαρίων του Τραμπ.
Το σχέδιο της Δανίας είναι να συνεισφέρουν όλοι στη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Το κράτος διαθέτοντας το 75% και ο εργοδότης το 25% των μισθών. Σε αντάλλαγμα, οι εργαζόμενοι συμφωνούν στη μείωση της άδειάς τους κατά 5 ημέρες.
Όσο για τις τράπεζες, το σχέδιο της Δανίας προβλέπει κρατική εγγύηση 70% για κάθε νέο δάνειο προς επιχειρήσεις με στόχο να ενισχυθεί η ρευστότητα στην αγορά, ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες. Όμως το εντυπωσιακό είναι ότι το κράτος θα καλύψει ακόμη και τα πάγια έξοδα των επιχειρήσεων, όπως λ.χ. το ενοίκιο, ανάλογα με τη μείωση του τζίρου.
Μπορεί να φαίνεται ένα πακέτο με τεράστιο κόστος που πολύ δύσκολα μπορεί να αντέξει μία οικονομία, όμως αφενός δείχνει το μέγεθος της οικονομικής καταστροφής που προκαλεί η πανδημία και αφετέρου αποτελεί έναν άτυπο οδηγό για την ικανότητα αντίδρασης άλλων πλούσιων χωρών αλλά και για το μέγεθος της στήριξης που χρειάζονται οι οικονομίες ανά τον κόσμο για να αποφευχθεί μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Δανία είναι μία πλούσια χώρα, με το δέκατο μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα στον κόσμο, της οποίας η οικονομία εμφανίζει εμπορικό πλεόνασμα ανελλιπώς από το 1990 και το δημόσιο χρέος διαμορφώνεται λίγο πάνω από το 34% του ΑΕΠ. Σημειώνεται επίσης ότι στη Δανία έχουν κλείσει σχολεία, πανεπιστήμια, κινηματογράφοι, θέατρα, εστιατόρια, καφετέριες, μουσεία κλπ, καθώς και τα σύνορα, ενώ δεν επιτρέπονται οι συναθροίσεις άνω των 10 ατόμων.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν όλες οι χώρες την οικονομική ισχύ της Δανίας και γι’ αυτό το λόγο στην Ευρώπη συνεχίζεται το debate για το κατά πόσο θα πρέπει οι πλούσιες πλεονασματικές χώρες του πυρήνα να βάλουν πλάτη για τις οικονομικά ασθενέστερες μέσω της έκδοσης ευρωομολόγου.
