Το μεγάλο μυστήριο πάνω από την διατραπεζική αγορά

Το μεγάλο μυστήριο πάνω από την διατραπεζική αγορά

της Μαίρης Βενέτη

Ό,τι ζούμε σε μια μη συνηθισμένη για τα χρηματοοικονομικά δρώμενα εποχή το ξέρουμε και η αλήθεια είναι ότι έχουμε αρχίσει πλέον να το συνηθίζουμε.

Όμως πόσο λογικό είναι τα χρηματοοικονομικά ήθη και έθιμα να γίνονται ακόμα πιο περίεργα και ασυνήθιστα από ότι ήδη είναι;

Τον Σεπτέμβριο η FED μετά από τέσσερις παρεμβάσεις σε πέντε μέρες εν τέλει αποφάσισε να προχωρήσει σε πρόγραμμα παροχής ρευστότητας σχεδόν άνευ ορίων, μιας και η εκτίναξη του επιτοκίου -repo rate- για βραχυπρόθεσμο δανεισμό –overnight- στη διατραπεζική είχε αρχίσει να γίνεται καθημερινή συνήθεια.

Αρχικά η αναταραχή στην αγορά repos αποδόθηκε στο γεγονός ότι πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις -που αποτελούν και τους μεγάλους παρόχους μετρητών στις συναλλαγές repos- απέσυραν στις αρχές του φθινοπώρου δισεκατομμύρια δολάρια από ταμεία βραχυπρόθεσμου δανεισμού, καθώς πλησίαζε η προθεσμία για την εξόφληση φορολογικών υποχρεώσεων.

Όμως η διάρκεια αυτής της αναταραχής από τη μια και το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη αγορά υπάρχει βεβαιωμένη πλεονάζουσα ρευστότητα της τάξης του 1,3 τρισ. δολαρίων από την άλλη, αναπόφευκτα οδήγησε στο όχι και τόσο ευχάριστο ερώτημα:

Μήπως το αληθινό πρόβλημα ήταν ότι υπήρξε έλλειμμα εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων;

Ενώ το ερώτημα αυτό πλανάται ακόμα πάνω από τη διατραπεζική των ΗΠΑ, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία αποκάλυψαν ότι τα ίδια συμπτώματα παρουσιάζονται και στο ευρωσύστημα, παρά το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες εμφανίζουν εξαιρετικά αυξημένες καταθέσεις που υπερβαίνουν τα 10 τρισ. ευρώ!

Η ΕΚΤ λοιπόν από τις 12 Σεπτέμβρη προχώρησε σε νέο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας στις τράπεζες, τόσο με την αγορά τίτλων – την πρώτη εβδομάδα «ξόδεψε» ολόκληρο το προβλεπόμενο για τον μήνα ποσό, ήτοι 2,7 δισ. ευρώ- όσο και με την παροχή μηδενικού κόστους δανείων με σχεδόν "ανοικτό” χρονικό ορίζοντα. 

Βέβαια οι όποιοι προβληματισμοί για την προφανή δυσλειτουργία της διατραπεζικής γίνονται ψιθυριστά και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, καθώς πλησιάζουμε στη λήξη του έτους και είναι κρίμα να χαλάσει το...χρηματιστηριακό πάρτι.

Την τόλμη την είχε μέχρι στιγμής τουλάχιστον μόνο η νέα επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία σε παρέμβαση της πριν 10 ημέρες υπερθεμάτισε υπέρ της ανάγκης να αναλάβουν οι κυβερνήσεις επιτέλους το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς τα εργαλεία των Κεντρικών Τραπεζών δεν έχουν επιτύχει την ανάσχεση της επιβράδυνσης που σιγά σιγά πλήττει ολοένα και περισσότερες οικονομίες.

Η κύρια Λαγκάρντ έκανε σαφείς νύξεις και για τον τεράστιο όγκο του χρέους στον ιδιωτικό τομέα- εταιρικά ομόλογα- για να επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες της λίγες μέρες αργότερα από τον διεθνή οργανισμό IIF αλλά και από την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, BIS.

Το IIF ανακοίνωσε ότι το μέγεθος του παγκόσμιου χρέους αυξήθηκε σημαντικά τους πρώτους έξι μήνες του 2019, στο διόλου εύπεπτο νούμερο των 255 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αν το δούμε σαν ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ, η εικόνα αποκτά ακόμα πιο σκοτεινά χρώματα, καθώς ξεπέρασε το 330% του παγκόσμιου ΑΕΠ. 

Μάλιστα το χρέος αυτό αφορά κατά 60% τις δύο από τις τρεις πιο ισχυρές οικονομίες του πλανήτη, τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Με βάση τώρα τα στοιχεία της BIS, ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια αυτού του χρέους αφορά τις εκδόσεις εταιρικών ομολογιακών δανείων.

Και εδώ όμως τα επιμέρους στοιχεία προβληματίζουν ιδιαίτερα.

Το 40% του χρέους αυτού –εταιρικά ομόλογα- έχει πιστοληπτική διαβάθμιση "ΒΒΒ", ήτοι το τελευταίο επίπεδο διαβάθμισης "investment grade".
 
Αν τελικά οι Κεντρικές Τράπεζες δεν καταφέρουν να ανατρέψουν την παγκόσμια επιβράδυνση, τι θα γίνει με αυτόν τον τεράστιο όγκο χρέους;

Αντιλαμβανόμαστε όλοι, ότι τυχόν υποβαθμίσεις κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, θα προκαλέσει ένα αρκετά εκτεταμένο sell-off, απέναντι στο οποίο οι αγορές θα είναι δύσκολο να παραμείνουν ψύχραιμες.

Η ΕΚΤ και η Fed συντονισμένα μέσα στο δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου μέσω παρεμβάσεων ύψους περίπου μισού τρισ. δολαρίων, έδωσαν μάχη ώστε να έχουμε μια μικρή ανάκαμψη των οικονομικών μεγεθών.
Θα είναι αρκετές αυτές οι παρεμβάσεις για να αλλάξουμε ταχύτητα ή θα αποδειχθούν απλά ένα παυσίπονο;

Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση προφανώς και θα καθορίσει τις επενδυτικές επιλογές του καθενός μας, μιας και στην ουσία η παραπάνω ερώτηση δεν κάνει τίποτε άλλο από το να αναδείξει το επίπεδο κινδύνου μέσα στο οποίο κινούνται πλέον οι αγορές.

 

*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή, ή προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερομένων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται, βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι ακριβείς ή πλήρεις και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.