Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Η εντυπωσιακή αλλαγή κλίματος σε ό,τι αφορά τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας μετά την πολιτική αλλαγή δίνει το δικαίωμα στο ελληνικό δημόσιο να δανειστεί με το… απίστευτο επιτόκιο του 1,9% για 7 χρόνια και ανοίγει την όρεξη της κυβέρνησης για νέα έξοδο στις αγορές στο προσεχές διάστημα. Το «παράθυρο» ευκαιρίας για την επόμενη έξοδο είναι το φθινόπωρο, ιδιαίτερα στην περίπτωση που έχει προηγηθεί κάποιο… καλό μαντάτο, όπως για παράδειγμα μία αναβάθμιση από την Fitch ή τη Moody's.
Το ενδιαφέρον για ελληνικά χρεόγραφα έχει ενισχυθεί σημαντικά μετά τις ευρωεκλογές, κάτι που επιβεβαίωσε χθες και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Πίτερ Ντόλμαν, τονίζοντας ότι οι αγορές πιστεύουν πλέον περισσότερο στις προοπτικές της χώρας.
Ακόμη περισσότερο το επιβεβαίωσαν οι 335 επενδυτές που συμμετείχαν στην έκδοση του 7ετούς με προσφορές άνω των 13 δισ. ευρώ που είναι οι περισσότερες που έχει δεχθεί το ελληνικό δημόσιο τα τελευταία χρόνια (11,8 δισ. ευρώ οι προσφορές στο 10ετές του Μαρτίου, 10,2 δισ. ευρώ στο 5ετές του Ιανουαρίου). Σημειώνεται ότι το 86% των επενδυτών είναι ξένοι ενώ το 33% προέρχονται από τη Μ. Βρετανία.
Και μπορεί Fitch και Moody' s να δηλώνουν ότι περιμένουν τα νομοσχέδια για να αποφασίσουν τι «χρησμό» θα δώσουν όμως και μόνο η αναβάθμιση του outlook σε «θετικό», που θεωρείται σχεδόν δεδομένη, αρκεί για να βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα αφού στην ουσία προμηνύει ότι η Ελλάδα θα πλησιάσει την επενδυτική βαθμίδα μέσα στο 2020.
Την ίδια ώρα αναλυτές εκτιμούν ότι τα σκαμπανεβάσματα σε χρηματιστήριο και αγορές ομολόγων είναι απολύτως δικαιολογημένα και δεν επηρεάζουν τη γενικότερη τάση, η οποία είναι η εξής: Αν η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιβεβαιώσει τις προσδοκίες των επενδυτών και εφαρμόσει τις φιλικές προς την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα μεταρρυθμίσεις, τότε οι αγορές θα επιβραβεύσουν την Ελλάδα. Η «επιβράβευση» θα έρθει μέσω ενός νέου ανοδικού κύματος στο χρηματιστήριο και αναβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης που θα φέρουν πιο κοντά την επενδυτική βαθμίδα και τη συμμετοχή στην ποσοτική χαλάρωση.
Η αλλαγή σελίδας στη σχέση Ελλάδας-αγορών αντικατοπτρίστηκε χθες τόσο στο χαμηλότερο επιτόκιο μακροπρόθεσμου τίτλου που έχει καταφέρει ποτέ να εξασφαλίσει το ελληνικό δημόσιο όσο και στις προσφορές των 335 επενδυτών που ξεπέρασαν τα 13 δισ. ευρώ. Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το αποτέλεσμα της δημοπρασίας του ΟΔΔΗΧ ως «ψήφο εμπιστοσύνης στις αναπτυξιακές προοπτικές της Ελλάδας», όμως η συμμετοχή των ξένων σημαίνει και κάτι ακόμη: ότι η Ελλάδα επιστρέφει στην κανονικότητα και έχει μπροστά της μια μεγάλη ευκαιρία να αφήσει πίσω της την κρίση και να «καλπάσει» στο μέλλον.
Εκτός από το γεγονός ότι ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στο πως μας αντιμετωπίζουν οι ξένοι επενδυτές, η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε μία τεράστια πρόκληση. Να εφαρμόσει τη μεταρρυθμιστική ατζέντα που έχει παρουσιάσει ο Κ. Μητσοτάκης και να «αναγκάσει» τους Ευρωπαίους να εγκρίνουν αλλαγές μέσω των οποίων θα αλλάξει επίπεδο.
Μπορεί κανείς Ευρωπαίος σήμερα να μη μιλάει για αλλαγή του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα, ωστόσο κανείς δεν αποκλείει τη δημοσιονομική χαλάρωση στο μέλλον από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση θα ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία και θα εφαρμόσει μία ατζέντα που είναι απόλυτα δική της και δεν αφορά κάποιο μνημόνιο ή πρόγραμμα εποπτείας. Το ΔΝΤ συνεχίζει να τάσσεται υπέρ της μείωσης των στόχων για το πλεόνασμα ωστόσο οι Ευρωπαίοι μεταθέτουν την όποια συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2021.
Μέχρι τότε, η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει κάνει τα λόγια πράξεις για να γίνει εφικτή η μείωση των στόχων που επιθυμεί ο Κ. Μητσοτάκης για να μπορεί να μειώσει ακόμη πιο δραστικά τους φόρους και να δώσει πραγματική ώθηση στην ανάπτυξη. Μία ανάπτυξη που όλοι συμφωνούν ότι σήμερα είναι ανεπαρκής και χρειάζεται τονωτικές ενέσεις.
Η χθεσινή δημοπρασία 7ετούς ομολόγου ικανοποιεί όλες τις προϋποθέσεις και εμφανίζει όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για να ξεφύγει η Ελλάδα από τον διεθνή αποκλεισμό των προηγούμενων ετών. Η έξοδος της χώρας πλέον γίνεται συστηματική καθώς ενώ έχει υπερκαλυφθεί ο ετήσιος στόχος δανεισμού των 7 δισ. ευρώ, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει νέα έξοδο-έκπληξη το φθινόπωρο. Επιδίωξη είναι να… συστηθεί εκ νέου το ελληνικό δημόσιο στις αγορές και να οικοδομηθεί μία σχέση εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας.
Το δεύτερο ζητούμενο είναι η ποιότητα των επενδυτών που συμμετέχουν στις δημοπρασίες ελληνικών χρεογράφων. Αναλυτικά στοιχεία για το… ποιόν των επενδυτών που αγόρασαν το 7ετές θα γίνουν σήμερα γνωστά, ωστόσο στο υπουργείο Οικονομικών δηλώνουν απόλυτα ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα καθώς βλέπουν τον αριθμό των θεσμικών επενδυτών να αυξάνεται δραματικά. Πρόκειται για μία εύλογη εξέλιξη αφού όσο υποχωρεί η απόδοση του ομολόγου τόσο πιο μακροπρόθεσμου χαρακτήρα – και επομένως πιο «ποιοτικά» - είναι τα κεφάλαια που συμμετέχουν. Και όσο πιο ποιοτικά τα κεφάλαια, τόσο πιο γρήγορα αποκαθίσταται η σχέση με τις αγορές και γίνεται πιο συστηματικός ο δανεισμός του δημοσίου.
