Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε μήνα σημαντικών εξελίξεων για τις τράπεζες, το χρηματιστήριο και την πραγματική οικονομία εξελίσσεται ο Οκτώβριος, καθώς παγιώνεται το εξαιρετικά βελτιωμένο κλίμα εμπιστοσύνης στις σχέσεις Ελλάδας – επενδυτών, το οποίο άρχισε να διαμορφώνεται με ταχύτατους ρυθμούς μετά τις ευρωεκλογές. Η περασμένη εβδομάδα αποτελεί τρανή απόδειξη της νέας εποχής στην οποία εισέρχεται η ελληνική οικονομία. Η Κομισιόν έδωσε το πράσινο φως για τον Ηρακλή που θα «σηκώσει» 30 δις. κόκκινα δάνεια και το ελληνικό δημόσιο δανείστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία με αρνητικό επιτόκιο με αποτέλεσμα οι τραπεζικές μετοχές να σημειώσουν μίνι ράλι κοντά στο 10%.
Το επόμενο γεγονός που περιμένει η αγορά είναι η ετυμηγορία της S&P για το κυβερνητικό έργο στις 25 Οκτωβρίου και η αξιολόγηση της DBRS την 1η Νοεμβρίου. Σημειώνεται πως αν ο καναδικός οίκος μας αναβαθμίσει τότε θα απέχουμε μόλις 2 βαθμίδες από το «investment grade».
Πάντως, στη δημοπρασία του 10ετούς, κατά την οποία το ελληνικό δημόσιο δανείστηκε 1,5 δις. ευρώ με το ιστορικό χαμηλό επιτόκιο του 1,5%, η επιστροφή των επενδυτών ήταν εντυπωσιακή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ, υπερδιπλασιάστηκε στο 8,6% - σε σύγκριση με το 4% στη δημοπρασία της 5ης Μαρτίου - το ποσοστό των ασφαλιστικών οργανισμών και συνταξιοδοτικών ταμείων που δάνεισαν την Ελλάδα. Ήταν μία ακόμη ψήφος εμπιστοσύνης από επενδυτές που παραδοσιακά θεωρούνται μακροπρόθεσμοι και δύσκολα αναλαμβάνουν κινδύνους.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το liberal.gr, οι οίκοι αξιολόγησης είναι έτοιμοι να «επικυρώσουν» την τρομακτική βελτίωση του κλίματος καθώς βλέπουν ότι η νέα κυβέρνηση εφαρμόζει στον τομέα της οικονομίας ακριβώς αυτά που είχε υποσχεθεί. Και μην ξεχνάμε ότι το πρόγραμμα που είχε παρουσιάσει προεκλογικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν αυτό που οδήγησε σε άνοδο άνω του 20% το Χρηματιστήριο της Αθήνας και σε πτώση άνω του 60% τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων.
Οι αγορές ζητούν από την Ελλάδα τρία πράγματα: α) να συνεχιστεί η εφαρμογή φιλικών προς τις επενδύσεις πολιτικών, β) να γίνουν άλματα προς τη μείωση των «κόκκινων» δανείων και γ) να μειωθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Τα δύο πρώτα βρίσκονται σε εξέλιξη και γι' αυτό οι επενδυτές εισροές αυξάνονται συνεχώς.
Με τις πρόσφατες εξελίξεις ξεκλειδώνει μία αλληλουχία θετικών εξελίξεων που περίμεναν εδώ και χρόνια οι τράπεζες και θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή ενός ενάρετου κύκλου. Αρκεί να συνεχιστούν οι πολύ καλές μέχρι σήμερα επιδόσεις της κυβέρνησης στο μέτωπο της οικονομίας. Ο Ηρακλής είναι το πρώτο βήμα για να μειωθούν με συστημικό τρόπο τα κόκκινα δάνεια και δείχνει ότι η κυβέρνηση προωθεί λύσεις. Σε ένα ζήτημα, μάλιστα, που όλοι ανεξαιρέτως οι οίκοι αξιολόγησης έχουν χαρακτηρίσει καθοριστικό για την αναβάθμιση της Ελλάδας.
Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο ήταν πολύ θετική η παρέμβαση της Fitch την περασμένη Παρασκευή. Ο οίκος που σήμερα διαθέτει την υψηλότερη αξιολόγηση για το ελληνικό αξιόχρεο (BB-) έσπευσε να χαρακτηρίσει «θετική», για την πιστοληπτική αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών, την έγκριση του Ηρακλή, υποστηρίζοντας ότι θα συμβάλλει στην επιτάχυνση της μείωσης των NPEs. Η Fitch αναγνώρισε παράλληλα ότι η νέα κυβέρνηση είναι πολύ πιο ενεργητική και δρα προληπτικά, προχωρώντας ταχύτατα στην υλοποίηση πρωτοβουλιών για την επίλυση του μείζονος προβλήματος των «κόκκινων» δανείων.
Στο ίδιο σημείωμα, η Fitch έκανε λόγο για αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για ελληνικά assets, τονίζοντας παράλληλα ότι το πολύ βελτιωμένο κλίμα στην Ελλάδα θα συμβάλλει στην περαιτέρω ενίσχυση της ζήτησης. Όλα αυτά συνιστούν μία εξέλιξη που η ελληνική οικονομία περίμενε χρόνια. Όλοι ανεξαιρέτως οι αναλυτές που έχουν ασχοληθεί με την εγχώρια αγορά έχουν θέσει ως βασική προϋπόθεση για την έξοδο από την κρίση και την επιστροφή στην κανονικότητα την επίλυση των τραπεζικών προβλημάτων.
Όσο οι οίκοι αξιολόγησης θα βλέπουν θετικές εξελίξεις στο μέτωπο των κόκκινων δανείων, τόσο θα αυξάνονται οι πιθανότητες αναβάθμισης. Σύμφωνα με την Fitch, ο Ηρακλής θα συμβάλλει στην ενίσχυση των κεφαλαίων και της κερδοφορίας των τραπεζών, ενώ θα τους επιτρέψει να επανέλθουν στο βασικό τους ρόλο που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας.