Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Μαζικές προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της συνταγματικότητας του νέου ασφαλιστικού νόμου ετοιμάζουν πολλοί επαγγελματικοί κλάδοι που βλέπουν τα εισοδήματα τους όχι απλώς να μειώνονται αλλά το κράτος να μπαίνει «μεγαλομέτοχος» στη ζωή τους, ενώ οι συντάξεις τους εξαφανίζονται.
Τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα θα υποστούν τις μεγαλύτερες απώλειες και όπως σημειώνουν λογιστικά γραφεία εντός του 2017 θα κλείσουν πολλές μικρές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες. «Δεν συμφέρει η εργασία» τα ποσά που καλούμαστε να πληρώσουμε διαλύουν οικογενειακούς προϋπολογισμούς μόνο και μόνο για να στηρίξουμε τις αποτυχημένες αποφάσεις της κυβέρνησης κατά τα τελευταία χρόνια αναφέρει δικηγόρος των Αθηνών.
Δεν υπάρχει επαγγελματικός κλάδος που δεν θα υποστεί ζημιά από το νέο ασφαλιστικό. Είναι ενδεικτικό ότι ένας από τους προστατευμένους κλάδους ο αγροτικός, καλείται να πληρώσει ταυτόχρονα εισφορές για δύο έτη.
Σύμφωνα με εξειδικευμένο δικηγόρο στις προσφυγές που έχουν κατατεθεί, αλλά και σε αυτές που θα κατατεθούν το προσεχές διάστημα, γίνονται αναφορές για αντισυνταγματικότητα του νόμου σε πάρα πολλές διατάξεις του. Υποστηρίζεται μεταξύ άλλων ότι καταλύεται ή αρχή της ισότητας, της συμμετοχής στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας και ότι παραβιάζεται το ελάχιστο κατοχυρωμένο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Επίσης οι ίδιοι νομικοί επισημαίνουν ότι δεν υφίσταται η οποιαδήποτε νομική θεμελίωση για την αναγωγή σε προηγούμενο αυτού φορολογικό έτος για τον προσδιορισμό των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών (ακόμη και αν αυτό είναι το πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος).
Ειδικότερα οι προσφυγές στηρίζονται στα εξής:
1. Η επιβολή εισφοράς κύριας σύνταξης, επικουρικής ασφάλισης, υγειονομικής περίθαλψης και εφάπαξ παροχής, με συντελεστή άνω του 35% επί του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες κλίμακες συντελεστών φόρου εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης οδηγεί σε υπέρμετρη μείωση του εισοδήματός τους και θίγει το, κατά το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, δικαίωμα συμμετοχής τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.
2. Η επιβολή εισφοράς κύριας σύνταξης με συντελεστή 20% επί του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών εισάγει, κατά παράβαση της συνταγματικώς κατοχυρωμένης αρχής της ισότητας καθώς και της αρχής ανταποδοτικότητας των εισφορών, δυσμενή διάκριση σε βάρος τους, συγκριτικά με την εισφορά που καταβάλλουν οι μισθωτοί εργαζόμενοι η οποία, ανέρχεται σε ποσοστό 6,67% επί του εισοδήματος (αποδοχών) τους, καθότι άγει σε τριπλάσια επιβάρυνση του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων και ελεύθερων επαγγελματιών για την καταβολή της ίδιας συνταξιοδοτικής παροχής
3. Η πρόβλεψη κατώτατου ορίου ασφαλιστικών εισφορών , του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών οδηγεί σε ελάχιστο ποσό εισφορών ύψους 2.387,61 ευρώ, παραβιάζοντας το συνταγματικά κατοχυρωμένο ελάχιστο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης αναφορικά με τους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν ζημιά, μηδενικό εισόδημα ή εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα.
4. Η σύνδεση εισφοράς με εισοδήματα χωρίς ανταποδοτικότητα λειτουργεί ως δεύτερη φορολογία στο ίδιο εισόδημα κατά παράβαση του άρθρου 78 παρ. 1 Συντ.
5. Δεν υφίσταται η οποιαδήποτε νομική θεμελίωση για την αναγωγή σε προηγούμενο αυτού φορολογικό έτος για τον προσδιορισμό των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών (ακόμη και αν αυτό είναι το πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος).
Ουσιαστικά το νέο σύστημα ευνοεί τη φοροδιαφυγή. Δηλαδή, όσοι δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα θα πληρώσουν τόσο για φόρους όσο και για εισφορές λιγότερα από ότι πλήρωσαν το προηγούμενο έτος. Επί της ουσίας πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να διογκώσουν τις δαπάνες τους, ή όσοι μπορούν θα εκδίδουν λιγότερα παραστατικά. Παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής (όπως οι ηλεκτρονικές συναλλαγές) τα νέα μέτρα θα αναγκάσουν πολλούς να συναλλάσσονται κάτω από το τραπέζι, τόσο με άλλες επιχειρήσεις όσο και με το δημόσιο.
Για παράδειγμα:
- Eλεύθερος επαγγελματίας που δήλωνε 90.000 ευρώ ακαθάριστα έσοδα (15.000 ευρώ διάφορες δαπάνες και 5.400 ασφαλιστικές εισφορές) πλήρωνε για φόρους εισφορές 33.985 ευρώ. Με το νέο σύστημα καλείται να πληρώσει 6.258 ευρώ περισσότερα στην εφορία και τα ταμεία (μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές θα φθάσουν τα 18.757 ευρώ), ή διαφορετικά θα πληρώσει 40.260 ευρώ, ποσό το οποίο αποτελεί το 44% του εισοδήματος .
- Και για τα μπλοκάκια τα πράγματα δεν είναι καλύτερα καθώς όσοι έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερους φόρους και εισφορές. Για παράδειγμα «μπλοκάκι» με ακαθάριστα έσοδα 18.000 ευρώ (δεν εκπίπτουν οι δαπάνες παρά μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές) για το 2016 θα επιβαρυνθεί (φόροι και εισφορές) συνολικά με ποσά ύψους 5.178 ευρώ. το 2017 με τα ίδια εισοδήματα θα πληρώσει στην εφορία και τα ταμεία 5.917 ευρώ, δηλαδή 739 ευρώ περισσότερα.
- Ατομική επιχείρηση με ακαθάριστα έσοδα 43.400 ευρώ ο φόρος και οι εισφορές του 2016 ανέρχονται στα 14.026 ευρώ, ενώ για το 2017 θα φθάσουν στα 15.798 ευρώ.
Το χειρότερο και κάτι που προφανώς δεν αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση, είναι ότι όλες αυτές οι αυξήσεις έρχονται σε ένα ιδιαίτερα βεβαρημένο περιβάλλον για όλους τους φορολογούμενους που αδυνατούν να καλύψουν και τις νέες υποχρεώσεις τους. Αυτό φαίνεται και από τα στοιχεία του υπουργείο Οικονομικών όπου τα ληξιπρόθεσμα χρέη διογκώνονται μήνα με τον μήνα, ενώ το ιδιωτικό χρέος έχει φθάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα και αγγίζει πλέον τα 250 δισ. ευρώ.
