Σε πλήρη πολιτική κρίση βρίσκεται από το βράδυ της Τετάρτης η Ιταλία, μετά την απόφαση του Ματέο Ρέντσι να αποσύρει τους υπουργούς του κόμματός του από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον πολιτικό και οικονομικό αναλυτή και καθηγητή του LSE, Λορέντζο Κοντόνιο, στη Ρώμη διεξάγεται μία σκληρή μάχη εξουσίας μεταξύ του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε και του ηγέτη του κόμματος Italia Viva, Ματέο Ρέντσι. Μία κόντρα που η Ιταλία δεν έχει την πολυτέλεια να αντιμετωπίσει καθώς προέχουν τα σοβαρά προβλήματα που προκαλεί η πανδημία και οι οικονομικές της επιπτώσεις.
Ποια είναι τα βασικά σενάρια:
Σενάριο 1 (πιθανότητες 30%): Έως την ερχόμενη Τρίτη, ο Κόντε πηγαίνει στον πρόεδρο Ματαρέλα και υποβάλει την παραίτησή του. Σε αυτή την περίπτωση η πιθανότερη εξέλιξη είναι ο Ιταλός πρόεδρος να δώσει νέα εντολή διακυβέρνησης στον Κόντε έως τα τέλη Ιανουαρίου.
- Αν καταφέρει να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία – αν δηλαδή συμφωνήσει με τον Ρέντσι - θα προχωρήσει σε νέα κυβέρνηση υπό τον ίδιο συνασπισμό (πιθανότητες 47%).
- Αν δεν υπάρξει συμφωνία η Ιταλία θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές (πιθανότητες 10%).
- Τεχνικά, υπάρχει και το ενδεχόμενο να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές μετά τη συνάντηση Κόντε-Ματαρέλα, όμως είναι πολύ μικρή η πιθανότητα (1%).
Σενάριο 2 (πιθανότητες 50%): Ο Κόντε πηγαίνει στη Βουλή και θέτει όλα τα θέματα επί τάπητος και ενδεχομένως ζητά ψήφο εμπιστοσύνης.
- Αν δεν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης θα επισκεφθεί το Κιρινάλε για να υποβάλει την παραίτησή του στον Ματαρέλα και ο Ιταλός πρόεδρος να δώσει εντολή σε κάποιον άλλο. Αν υπάρξει λύση κοινής αποδοχής όπως π.χ. ο Μάριο Ντράγκι, ως το τέλος Φεβρουαρίου θα υπάρχει νέα κυβέρνηση (πιθανότητα 20%). Αν όχι τη λύση θα δώσουν οι κάλπες.
- Αν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης θα σχηματίσει νέα κυβέρνηση με τον ίδιο ή παρόμοιο συνασπισμό (πιθανότητα 30%).
Σενάριο 3 (πιθανότητες 20%): Ο Κόντε δεν υποβάλει παραίτηση αλλά συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τον Ρέντσι για να υπάρξει συμφωνία κυρίως στο θέμα των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Αν οι δύο άνδρες συμφωνήσουν τότε η κυβέρνηση συνεχίζει. Αν όχι οδηγούμαστε ξανά στο Κιρινάλε όπου ο Κόντε θα υποβάλει την παραίτησή του και ο Ματαρέλα θα προσπαθήσει είτε να βρει λύση κυβέρνησης ευρείας αποδοχής τύπου Ντράγκι ή να πάμε σε εκλογές.
Αυτή τη στιγμή η οδός των διαπραγματεύσεων μεταξύ Κόντε-Ρέντσι φαντάζει μονόδρομος και είναι επίσης αυτό που επιθυμεί ο πρόεδρος Ματαρέλα. Όμως μιλάμε για την Ιταλία και όλα μπορούν να συμβούν. Επίσης, η σκληρή γλώσσα του Ρέντσι δείχνει ότι στο τραπέζι με τον Κόντε δύσκολα θα κάνει πίσω, ωστόσο η γενικότερη εικόνα του αφήνει ανοιχτή την πόρτα των συνομιλιών.
Η λύση Ντράγκι έχει ακουστεί πολλές φορές από τη στιγμή που ο «Super Mario» αποχώρησε από το τιμόνι της ΕΚΤ στα τέλη του 2019, όμως ο ίδιος δεν έχει εκφράσει – τουλάχιστον επισήμως - την επιθυμία να εμπλακεί με την πολιτική. Αν, ωστόσο, ο Κόντε τελικά παραιτηθεί, όλα είναι πιθανά καθώς η Ιταλία δεν αντέχει άλλη πολιτική κρίση και ο Ντράγκι θεωρείται ο μοναδικός που μπορεί να ενώσει γιατί έχει υψηλή δημοτικότητα και να οδηγήσει την Ιταλία μακριά από τις αντιευρωπαϊκές φωνές του Ματέο Σαλβίνι.
Τεχνικά, είναι εφικτό να γίνουν πρόωρες εκλογές όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε εν τω μέσω πανδημίας και πολύ δύσκολα θα μπορούσαν οι Ιταλοί να πάνε στις κάλπες πριν τον Απρίλιο. Αν δεν γίνουν εκλογές έως τον Ιούλιο τότε βάσει συντάγματος το επόμενο «παράθυρο» για εκλογές ανοίγει την άνοιξη του 2022. Επομένως, στην περίπτωση που οι συνομιλίες μεταξύ των ηγετών του υφιστάμενου συνασπισμού δεν ευδοκιμήσουν, ο Ματαρέλα ίσως αναγκαστεί να σχηματίσει μία προσωρινή κυβέρνηση, πόσω μάλλον αν οι επιστήμονες εισηγηθούν κατά της διεξαγωγής εκλογών λόγω της πανδημίας.