Το κοινοβούλιο της Λιθουανίας ενέκρινε την Τρίτη μια έκτακτη εισφορά στις τράπεζες επί των καθαρών εσόδων από τόκους για το 2023 και το 2024, μετά την απότομη αύξηση των επιτοκίων της ΕKT για την αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού.
Η εισφορά 60% επί του μέρους του καθαρού εισοδήματος από τόκους - που υπερβαίνει κατά 50% τον μέσο όρο των προηγούμενων τεσσάρων ετών - εκτιμάται ότι θα συγκεντρώσει 410 εκατ. ευρώ για τον προϋπολογισμό και θα χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση του στρατού.
Πριν από την επιβολή της εισφοράς, η οποία αρχικά προτάθηκε από την κεντρική τράπεζα της Λιθουανίας, η χώρα της Βαλτικής ανέμενε να δαπανήσει 1,9 δισ.ευρώ για την άμυνα το 2023, ή 2,52% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση της Λιθουανίας υποστήριξε ότι οι τράπεζές της κερδίζουν «οικονομικό ενοίκιο» λόγω της αύξησης των επιτοκίων, με τα κέρδη να προβλέπεται ότι θα είναι διπλάσια το 2023 σε σχέση με πέρυσι.
«Το ενοίκιο στην οικονομία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως στρεβλωτικό και άδικο φαινόμενο», ανέφερε σε εισήγηση προς το κοινοβούλιο. «Είναι σκόπιμο να αναδιανεμηθεί η μεγάλη απρογραμμάτιστη αύξηση των τραπεζικών κερδών με την εφαρμογή δημοσιονομικών μέτρων, διορθώνοντας έτσι τις ατέλειες της αγοράς».
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δήλωσε στις αρχές Απριλίου ότι η επιβολή χρηματοδοτικής εισφοράς στις λιθουανικές τράπεζες «μπορεί να έχει αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις, καθιστώντας τις τράπεζες λιγότερο ανθεκτικές σε οικονομικές διαταραχές»
Δύο όμιλοι σουηδικών συμφερόντων κατέχουν πάνω από το 50% του τραπεζικού ενεργητικού της Λιθουανίας, η Swedbank της οποίας τα κέρδη του 2022 στη Λιθουανία αυξήθηκαν κατά 64% σε 148 εκατ.ευρώ, και SEB, της οποίας τα κέρδη αυξήθηκαν κατά 49% σε 172 εκατ.ευρώ.
Η βρετανική εταιρεία fintech Revolut κατέχει την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα, με περίπου το ένα πέμπτο του συνολικού ενεργητικού, που εξυπηρετεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, με τους Λιθουανούς κατοίκους να αποτελούν λιγότερο από το 2% της πελατειακής βάσης.
Η Ένωση Τραπεζών της Λιθουανίας δήλωσε ότι η νομοθεσία συντάχθηκε χωρίς κατάλληλη ανάλυση των επιπτώσεων και χωρίς να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις των τραπεζών.
