Κρατικοδίαιτη η ανάπτυξη στην Ελλάδα - Κατέρρευσαν οι επενδύσεις

Κρατικοδίαιτη η ανάπτυξη στην Ελλάδα - Κατέρρευσαν οι επενδύσεις

Του Βασίλη Γεώργα

Με ρυθμούς χαμηλότερους των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί για την ανάκαμψη της οικονομίας το 2017, αυξήθηκε το ΑΕΠ της χώρας στο δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς. Τα απόνερα από την παρατεταμένη διαπραγμάτευση της δεύτερης αξιολόγησης κατέπνιξαν την όποια δυναμική θα μπορούσε να είχε αναπτύξει η οικονομία και διαμόρφωσαν συνθήκες οριακής ανάκαμψης που υπολογίστηκε στο +0,5% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς και στο +0,8% συγκριτικά με το δεύτερο τρίμηνο του 2016.

Σε απόλυτα νούμερα το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν διαμορφώθηκε στο δεύτερο τρίμηνο σε 46,410 δισ. ευρώ (αλυσωτοί δείκτες όγκου) από 46,160 δισ. ευρώ στο προηγούμενο τρίμηνο και 46,034 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2016.

Η μισή χρονιά κατά την οποία η ελληνική οικονομία καλείται να τρέξει με ρυθμό τουλάχιστον 1,8%, σύμφωνα με τις επίσημες προβλέψεις, έχει ήδη χαθεί και πλέον το στοίχημα είναι να επιταχυνθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης στο τρέχον τρίτο τρίμηνο και στο τέταρτο ώστε να μην αποδειχθούν υπεραισιόδοξες οι ήδη επί τα χείρω αναθεωρημένες προβλέψεις.

Αν δεν ήταν οι αυξημένες εξαγωγές και η μικρή άνοδος των δημόσιων δαπανών στο δεύτερο τρίμηνο για να κινήσουν την αγορά, η οικονομία θα παρέμενε κολλημένη στη λάσπη της στασιμότητας ή ακόμη χειρότερα θα κατέγραφε νέα υφεσιακή βουτιά.

Ίσως η πιο ενδεικτική εξέλιξη του δεύτερου τριμήνου είναι η διψήφια βουτιά των επενδύσεων σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς αλλά και σε σύγκριση με το 2016, καθώς και η πολύ μικρή αύξηση των καταναλωτικών δαπανών των νοικοκυριών που αποτυπώνει τόσο την αυξανόμενη οικονομική αδυναμία των πολιτών, όσο και την αποθάρρυνση που επέφερε η αβεβαιότητα του πρώτου εξαμήνου.

- Ο τομέας των επενδύσεων για τον οποίο η κυβέρνηση με κάθε ευκαιρία εκτιμά ότι θα τρέξει φέτος με διψήφιους ρυθμούς, σημείωσε πολύ μεγάλη υποχώρηση στο δεύτερο τρίμηνο. Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου διαμορφώθηκε σε μόλις 4,807 δισ. ευρώ καταγράφοντας πτώση 25,6% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο (6,459 δισ. ευρώ) και μεγάλη υποχώρηση κατά 17,1%  συγκριτικά με το δεύτερο τρίμηνο του 2016 όταν ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου είχε διαμορφωθεί στα 5,797 δισ. ευρώ.

- Αν κάτι έδωσε ώθηση στο ΑΕΠ αυτό ήταν οι αυξημένες καταναλωτικές δαπάνες σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης. Στο δεύτερο τρίμηνο το Δημόσιο δαπάνησε 10,298 δισ. ευρώ ήτοι 6,5% περισσότερα σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο (9,671 δισ. ευρώ) και 3,3% περισσότερα από πέρυσι.

Στον αντίποδα ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη από την οποία επηρεάζεται ακόμη στο μεγαλύτερο ποσοστό της η μεταβολή του ΑΕΠ κατέγραψε μικρή υποχώρηση και διαμορφώθηκε στα 32,376 δις. ευρώ από 32,397 δις. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή ερμηνεύεται ως αποτέλεσμα αβεβαιότητας που επικρατούσε καθ όλη τη διάρκεια του πρώτου 6μήνου. Σε σύγκριση με πέρυσι, η καταναλωτική δαπάνη των ιδιωτών ήταν αυξημένη κατά 240 εκατ. ευρώ ή μόλις κατά 0,74%…

- Οι εξαγωγές συνέβαλαν από την άλλη οριακά θετικά στη διαμόρφωση του ΑΕΠ. Το σύνολο των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκε στα 14,7 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο (+3,8%) σε σύγκριση με το πρώτο, ενώ κατεγράφη σημαντική μείωση των εισαγωγών (-3,7%) στα 15,741 δισ. ευρώ από 16,346 δισ. ευρώ.

Οι εξαγωγές του πρώτου τριμήνου ήταν επίσης αυξημένες κατά 9,5% σε σχέση με πέρυσι.

Μέχρι σήμερα για τα δύο πρώτο τρίμηνα του 2017, η ελληνική οικονομία καταγράφει ΑΕΠ αξίας 92,570 δισ. ευρώ έναντι 92,016 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αυτή η μικρή διαφορά των μόλις 554 εκατ. ευρώ δεν αρκεί ακόμη για να γίνει η διαφορά και να μιλάμε για σοβαρή ανάπτυξη. 

Σημειώνεται ότι οι τραπεζικές διοικήσεις προχώρησαν, κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων β'' τριμήνου, σε εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για ανάπτυξη 1,5% στο σύνολο του 2017, υπό την προϋπόθεση ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα επιταχυνθεί και δεν θα υπάρξουν νέα πισωγυρίσματα και καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης. 

Διάγραμμα 1: ΑΕΠ σε όρους όγκους - Στοιχεία με εποχική και ημερολογιακή διόρθωση (Έτος αναφοράς: 2010)
Μεταβολές (%) ανά τρίμηνο (q-o-q) και έτος (y-o-y)- 2008-2017