Πολύ κοντά στον στόχο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα βρέθηκε ο πληθωρισμός στη χώρα μας τον Ιούνιο, όμως η μάχη με την ακρίβεια συνεχίζεται και μάλιστα με αυξανόμενη ένταση. Αν δεν ζούσαμε μία από τις χειρότερες κρίσεις ακρίβειας στα τρόφιμα των τελευταίων δεκαετιών, είναι σίγουρο ότι ο πληθωρισμός θα είχε επιστρέψει στα επίπεδα που θεωρούνται φυσιολογικά, ήτοι στο 2%.
Η εκτίναξη των τιμών σε φρούτα, λαχανικά, κρέατα και γαλακτοκομικά, τρομάζει και πλήττει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Πρόκειται για βασικά αγαθά που αποτελούν το καλάθι των νοικοκυριών και κάνουν πολύ πιο αισθητή την ακρίβεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 2,5% τον Ιούλιο, μία ανάσα από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, όταν πέρσι τον Ιούλιο ο πληθωρισμός έτρεχε με ρυθμό 11,6%. Θα μπορούσε να πρόκειται για μία νίκη κατά των αυξήσεων στις τιμές (παρά την άνοδο από τον Ιούνιο), όμως τα στοιχεία για τα τρόφιμα δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό, πόσω μάλλον για πανηγυρισμούς.
Ο καλπασμός του πληθωρισμού στα φρούτα με ρυθμό 19,4% και στα λαχανικά με 15,5% προκαλεί ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο και υπενθυμίζει ότι η διάχυση της ακρίβειας στην οικονομία μπορεί να προκαλέσει σημαντική ζημιά, η οποία θα φανεί μετά από μήνες στις σχετικές οικονομικές μετρήσεις. Ακόμη και αν ο πληθωρισμός τρέξει με 2% ή χαμηλότερα στους επόμενους μήνες, θα έχει αφήσει πίσω του ένα «βάρος» ακρίβειας που θα χρειαστεί καιρό για να ισορροπήσει.
Είναι επίσης ανησυχητικό, ότι ο πληθωρισμός εμφανίζει σημάδια αναζωπύρωσης παρά τη μεγάλη μείωση των τιμών της ενέργειας, η οποία έχει συμβάλλει τα μέγιστα στον περιορισμό του φαινομένου τους τελευταίους μήνες. Κρίσιμα θα είναι τα στοιχεία των επόμενων μηνών, διότι η βάση σύγκρισης θα είναι με τον Αύγουστο του 2022 που οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν σε ιστορικά υψηλά, δίνοντας τροφή για εκτιμήσεις που ήθελαν την Ευρώπη να περνάει μία τρομακτική κρίση κατά τη διάρκεια του χειμώνα με κίνδυνο πλαφόν στη χρήση της ενέργειας.
Οι τιμές του φυσικού αερίου εμφανίζουν αποπληθωριστικές τάσεις με ρυθμό -68,9% και του ηλεκτρισμού κατά -16,2%. Όλες οι κατηγορίες εκτός ενέργειας και καυσίμων σημειώνουν σημαντική άνοδο. Ο τουρισμός είναι δεδομένο ότι συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των τιμών, με τις αυξήσεις στα εισιτήρια αεροπλάνου να φτάνουν το 11,6% σε ετήσια βάση και στα πακέτα διακοπών στο 9,9%. Γενικότερα, το φαινόμενο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πριν οι τιμές των τροφίμων ξεφύγουν από κάθε έλεγχο.
Διεθνώς, οι ειδικοί εκτιμούν ότι βιώνουμε ίσως τη χειρότερη κρίση ακρίβειας στη σύγχρονη ιστορία και τα προβλήματα που παρατηρούνται στα τρόφιμα έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν νέα οικονομική κρίση που θα έχει τη μορφή στασιμοπληθωρισμού.
Υπενθυμίζεται ότι ο πληθωρισμός μετρήθηκε στο 1,8% τον Ιούνιο ενώ είναι ανησυχητικό ότι τον Ιούλιο ήταν υψηλότερη η βάση σύγκρισης. Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat και σε εναρμονισμένο επίπεδο, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε ετήσια βάση στο 3,4% από 2,8% προηγουμένως.
Η ΕΚΤ έχει προσπαθήσει με διαδοχικές αυξήσεις 12 μηνών να συγκρατήσει την έκρηξη των τιμών, ωστόσο όλα δείχνουν ότι ο δομικός πληθωρισμός είναι ανθεκτικός και θα επιμείνει να συντηρεί την ακρίβεια για μεγάλο χρονικό διάστημα.
