Το «πράσινο φως» για την αποδέσμευση ποσού ύψους 767 εκατ. ευρώ προς την Ελλάδα από το Eurogroup άναψε σήμερα η Κομισιόν στα πλαίσια της 12ης έκθεσης εποπτείας, η οποία διαπιστώνει πρόοδο στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων επισημαίνοντας πάντως καθυστερήσεις που οφείλονται στις συνθήκες της πανδημίας και τις δυσκολίες που προκάλεσαν οι πυρκαγιές του Αυγούστου.
Ειδικότερα, το ποσό των 767 εκατ. ευρώ αφορά στην εφαρμογή των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και συγκεκριμένα την επιστροφή των κερδών από ελληνικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (ANFAs και SNPs), κ.ά.
Η έκθεση των θεσμών (Κομισιόν - ΕΚΤ -ESM) είναι κατά βάση θετική και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων προχώρησε ικανοποιητικά σε ένα ευρύ φάσμα ειδικών δεσμεύσεων, σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα χρονοδιαγράμματα.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας κερδίζει έδαφος παρά τη συνεχιζόμενη πανδημία, υπογραμμίζοντας ότι μετά το ισχυρό πρώτο εξάμηνο και την καλύτερη από το αναμενόμενο τουριστική περίοδο, η φθινοπωρινή πρόβλεψη της Επιτροπής αναμένει ότι η ανάπτυξη θα φτάσει το 7,1% του ΑΕΠ, φτάνοντας ουσιαστικά σε επίπεδα προ-πανδημίας.
Σημειώνεται ότι οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις στον ενεργειακό τομέα και τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, ενώ «ενθαρρύνουν τις αρχές να διατηρήσουν τη δυναμική και να διορθώσουν τις καθυστερήσεις, κυρίως στις μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, στην εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών κράτους σε ιδιώτες, στην υγειονομική περίθαλψη και στη δικαιοσύνη».
Το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 5,2% το 2022. Αν και εξακολουθεί να είναι πολύ έντονος ο αντίκτυπος της πανδημίας, αναμένεται να μειωθεί σταδιακά με τη συνεχιζόμενη εκστρατεία εμβολιασμού.
Η διευκολυντική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ισχυρή ώθηση από την εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας, πρόκειται να διατηρήσουν τη δυναμική στο μέλλον. Η αγορά εργασίας παραμένει ανθεκτική, χάρη και στα κυβερνητικά προγράμματα στήριξης που συνέχισαν να προστατεύουν τις θέσεις εργασίας σε ευάλωτους τομείς.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2022 επιβεβαίωσε ότι τα υφιστάμενα μέτρα έκτακτης στήριξης αναμένεται να καταργηθούν σε μεγάλο βαθμό έως το τέλος του 2021, με αυτά που παραμένουν ενεργά το επόμενο έτος να προσαρμόζονται στις εξελισσόμενες ανάγκες της οικονομίας.
Σύμφωνα με την Κομισιόν πάντως, η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει μια συνετή δημοσιονομική πολιτική λαμβάνοντας υπόψη το υψηλό της χρέος.
Μεταξύ άλλων, στην έκθεση για τις μακροοικονομικές ανισορροπίες στην ΕΕ η Επιτροπή επισημαίνει ότι ορισμένες συνθήκες στην Ελλάδα επιδεινώθηκαν λόγω πανδημίας (ανεργία, κόκκινα δάνεια, εξαγωγές κ.α.) ωστόσο εντοπίζει βελτίωση από το 2021.
Βιωσιμότητα χρέους
Στην έκθεση περιλαμβάνεται και η νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους, σύμφωνα με την οποία ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ κινείται πτωτικά από 203% του ΑΕΠ το 2021, υποχωρώντας κάτω από το 200% το 2023.
Στο βασικό σενάριο, το χρέος μειώνεται σε περίπου 54% του ΑΕΠ το 2060, ενώ οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες παραμένουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα.
Η νέα έκθεση βιωσιμότητας του χρέους δείχνει ότι οι κίνδυνοι παρέμειναν σε γενικές γραμμές αμετάβλητοι σε σύγκριση με την 11η έκθεση, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή. Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους παραμένουν συγκρατημένοι, ενώ οι κίνδυνοι είναι πιο σημαντικοί μακροπρόθεσμα στα σενάρια «χαμηλής ανάπτυξης» και «ασφάλιστρων υψηλότερου κινδύνου».
Μεταρρυθμίσεις
Πιο αναλυτικά αναφορικά με το πεδίο των μεταρρυθμίσεων, στην έκθεση διαπιστώνεται ότι οι ελληνικές αρχές ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη μεταρρύθμιση του ενεργειακού τομέα, καθώς εγκρίθηκαν μέτρα στο πλαίσιο της αντιμονοπωλιακής επανόρθωσης που επιτρέπουν στους ανταγωνιστές της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), της ελληνικής κρατικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας, να αγοράζουν περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια σε πιο μακροπρόθεσμη βάση.
Διαπιστώνεται ικανοποιητική πρόοδος στην απλούστευση της νομοθεσίας για την αδειοδότηση επενδύσεων, στην Ελληνική Εταιρεία Περιουσίας και Συμμετοχών η οποία ολοκλήρωσε τις εργασίες για την επικαιροποίηση του στρατηγικού της σχεδίου, ενώ συμφωνήθηκε σύμβαση εκτέλεσης για τον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ).
Επίσης, υπήρξε συνολικά καλή πρόοδος με τις συνεχιζόμενες συναλλαγές ιδιωτικοποιήσεων τους τελευταίους μήνες. Πρώτον, μετά την επιλογή του προτιμώμενου επενδυτή για τη μακροπρόθεσμη παραχώρηση της Εγνατίας οδού και δεύτερον, μετά την επιλογή του προτιμητέου επενδυτή για την πώληση της Υποδομής της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ).
Οι αρχές επιβεβαίωσαν ακόμα τη δέσμευσή τους να προχωρήσουν στη μεταρρύθμιση του φόρου ακίνητης περιουσίας ΕΝΦΙΑ με βάση τη νέα ευρύτερη βάση φόρου ακινήτων με πληρωμές που ξεκινούν τον Μάρτιο του 2022 και παρείχαν χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα βήματα.
Ωστόσο, καθυστερήσεις παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, στην εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Σημειώθηκε μόνο οριακή βελτίωση σε σύγκριση με την 11η έκθεση, λόγω καθυστερήσεων στην εφαρμογή των ενεργειών πολιτικής που συμφωνήθηκαν στο σχέδιο εκκαθάρισης του Μαρτίου 2021, της συσσώρευσης νέων καθυστερούμενων οφειλών και της υψηλότερης από την αναμενόμενη εισροής νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης.
Καθυστερήσεις σημειώνονται και στη μεταρρύθμιση του Οργανισμού Δημοσίων Εσόδων, με την πραγματική λειτουργία να αναμένεται πλέον να επιτευχθεί πλήρως μόνο μέχρι τον Απρίλιο του 2022.
