Προτάσεις με γνώμονα τη βιωσιμότητα του χρέους και την προώθηση της χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε όλα τα κράτη μέλη μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων παρουσίασε σήμερα η Κομισιόν που επιχειρεί την «πιο ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση των κανόνων οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ μετά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση».
Πρακτικά, οι προτάσεις, όπως αναφέρεται και από τη σχετική ανακοίνωση, αντιμετωπίζουν τις ελλείψεις του ισχύοντος πλαισίου και ως εκ τούτου η Κομισιόν ζητεί την άμεση υιοθέτηση τους.
Common safeguards will apply to ensure debt sustainability.
— European Commission (@EU_Commission) April 26, 2023
Escape clauses will allow deviations from the expenditure targets in case of a severe economic downturn or of exceptional circumstances outside the control of an EU country with a major impact on public finances.
«Λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη μείωσης των πολύ αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους, αξιοποιούν τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πολιτική αντίδραση της ΕΕ στην κρίση COVID-19 και προετοιμάζουν την ΕΕ για τις μελλοντικές προκλήσεις, υποστηρίζοντας την πρόοδο προς μια πράσινη, ψηφιακή, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτική οικονομία και καθιστώντας την ΕΕ πιο ανταγωνιστική.»
Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:
Ισχυρότερη εθνική ιδιοκτησία με ολοκληρωμένα μεσοπρόθεσμα σχέδια, βάσει κοινών κανόνων της ΕΕ
Τα κράτη μέλη θα σχεδιάζουν και θα υποβάλλουν σχέδια που θα καθορίζουν τους δημοσιονομικούς τους στόχους, τα μέτρα για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τις μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις προτεραιότητας για μια περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών. Τα σχέδια αυτά θα αξιολογούνται από την Επιτροπή και θα εγκρίνονται από το Συμβούλιο βάσει κοινών κριτηρίων της ΕΕ.
Τα κράτη μέλη θα υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις προόδου για να διευκολύνουν την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και επιβολή της εφαρμογής αυτών των δεσμεύσεων.
Η νέα διαδικασία δημοσιονομικής εποπτείας θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, το οποίο θα παραμείνει το κεντρικό πλαίσιο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης.
Απλούστεροι κανόνες που λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές δημοσιονομικές προκλήσεις
Η δημοσιονομική κατάσταση, οι προκλήσεις και οι οικονομικές προοπτικές διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η ενιαία προσέγγιση δεν λειτουργεί. Οι προτάσεις επιδιώκουν τη μετάβαση σε ένα πλαίσιο εποπτείας που θα βασίζεται περισσότερο στον κίνδυνο και θα θέτει τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους στο επίκεντρό του, προωθώντας παράλληλα τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Για κάθε κράτος μέλος με δημόσιο έλλειμμα άνω του 3% του ΑΕΠ ή δημόσιο χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα εκδώσει μια "τεχνική πορεία" ανά χώρα. Η πορεία αυτή θα επιδιώκει να διασφαλίσει ότι το χρέος θα τεθεί σε εύλογα πτωτική πορεία ή θα παραμείνει σε συνετά επίπεδα και ότι το έλλειμμα θα παραμείνει ή θα μειωθεί και θα διατηρηθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Για τα κράτη µέλη µε δηµόσιο έλλειµµα κάτω του 3% του ΑΕΠ και δηµόσιο χρέος κάτω του 60% του ΑΕΠ, η Επιτροπή θα παρέχει τεχνικές πληροφορίες στα κράτη µέλη για να διασφαλίσει ότι το δηµόσιο έλλειµµα θα διατηρηθεί κάτω από την τιµή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ και µεσοπρόθεσµα.
Αυτές οι τεχνικές πορείες και οι τεχνικές πληροφορίες θα καθοδηγήσουν τα κράτη μέλη κατά το σχεδιασμό των πολυετών στόχων δαπανών που θα συμπεριλάβουν στα σχέδιά τους.
Θα εφαρμοστούν κοινές διασφαλίσεις για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους. Οι τιμές αναφοράς 3% και 60% του ΑΕΠ για το έλλειμμα και το χρέος θα παραμείνουν αμετάβλητες. Ο λόγος του δηµόσιου χρέους προς το ΑΕΠ θα πρέπει να είναι χαµηλότερος στο τέλος της περιόδου που καλύπτεται από το σχέδιο από ό,τι στην αρχή της περιόδου αυτής- και θα πρέπει να εφαρµόζεται ελάχιστη δηµοσιονοµική προσαρµογή 0,5% του ΑΕΠ ετησίως ως σηµείο αναφοράς, εφόσον το έλλειμμα παραµένει πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Επιπλέον, τα κράτη μέλη που επωφελούνται από μια παρατεταμένη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η δημοσιονομική προσπάθεια δεν μετατίθεται στα επόμενα έτη.
Γενικές και ειδικές ανά χώρα ρήτρες διαφυγής θα επιτρέπουν αποκλίσεις από τους στόχους δαπανών σε περίπτωση σοβαρής οικονομικής ύφεσης στην ΕΕ ή στη ζώνη του ευρώ συνολικά ή σε περίπτωση εξαιρετικών περιστάσεων που δεν ελέγχονται από το κράτος μέλος και έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά. Το Συμβούλιο, βάσει σύστασης της Επιτροπής, θα αποφασίζει για την ενεργοποίηση και την απενεργοποίηση αυτών των ρητρών.
Διευκόλυνση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων για τις προτεραιότητες της ΕΕ
Οι προτάσεις αποσκοπούν στη διευκόλυνση και την ενθάρρυνση των κρατών μελών να εφαρμόσουν σημαντικά μέτρα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από μια πιο σταδιακή πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής, εάν δεσμευτούν στα σχέδιά τους για ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που συμμορφώνονται με συγκεκριμένα και διαφανή κριτήρια.
Παροχή αποτελεσματικής επιβολής
Οι κανόνες απαιτούν επιβολή. Ενώ οι προτάσεις παρέχουν στα κράτη μέλη μεγαλύτερο έλεγχο όσον αφορά τον σχεδιασμό των μεσοπρόθεσμων σχεδίων τους, θέτουν επίσης σε εφαρμογή ένα αυστηρότερο καθεστώς επιβολής για να διασφαλίσουν ότι τα κράτη μέλη τηρούν τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν στα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά διαρθρωτικά τους σχέδια.
Για τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά το δημόσιο χρέος, οι αποκλίσεις από τη συμφωνημένη πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής θα οδηγούν εξ ορισμού στην κίνηση διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος.
Η μη εκπλήρωση των δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που δικαιολογούν την παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής θα μπορούσε να οδηγήσει σε συντόμευση της περιόδου προσαρμογής.
Διαβάστε ακόμα:
Τα υπέρ και τα κατά της πρότασης Λίντνερ για αυστηροποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας
