«Ανθεκτική» εμφανίζεται η ελληνική οικονομία στην επιβολή των ελέγχων κεφαλαίου, τονίζει για την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα τις χειμερινές οικονομικές προβλέψεις για τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, η ελληνική οικονομία οδηγείται από μηδενική ανάπτυξη το 2015, σε ύφεση (-0,7% του ΑΕΠ) το 2016 και το 2017 αναμένεται να εισέλθει και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης 2,7% του ΑΕΠ.
Στην ευρωζώνη οι εκτιμήσεις για την ανεργία είναι 11%, 10,5% και 10,2% και στην ΕΕ 9,5%, 9% και 8,7% για το 2015, 2016 και 2017, αντίστοιχα.
Η ανάπτυξη θα φτάσει το 1,6% του κοινοτικού ΑΕΠ το 2015 και θα ενισχυθεί στο 1,7% του ΑΕΠ το 2016 και στο 1,9% του ΑΕΠ το 2017. Για την ΕΕ οι εκτιμήσεις είναι σταθερή ανάπτυξη στο 1,9% του ΑΕΠ το 2015 και το 2016 και στο 2% του ΑΕΠ το 2017.
Αναλυτικά οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία
«Η ανθεκτική κατανάλωση, η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων υπό το νέο πρόγραμμα του ESM και η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις, αναμένεται να ενισχύσουν την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και να φέρουν θετική ανάπτυξη και ισχυρότερα δημοσιονομικά αποτελέσματα το δεύτερο εξάμηνο του 2016», τονίζει η Επιτροπή.
Σε γενικές γραμμές η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι προβλέψεις της για την ελληνική οικονομία είναι «εντυπωσιακά» βελτιωμένες, σημειώνοντας ότι η οικονομική ύφεση στην Ελλάδα το 2015 εμφανίζεται λιγότερο βαθιά, σε σχέση με αυτό που προβλεπόταν το φθινόπωρο.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2015 η ελληνική οικονομία επέδειξε «ανθεκτικότητα», παρά το κλείσιμο των τραπεζών, την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίων και την αυξημένη αβεβαιότητα σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις για την παράταση του ελληνικού προγράμματος. Η ιδιωτική κατανάλωση αποδείχτηκε ισχυρότερη από το αναμενόμενο, με τα νοικοκυριά να ξοδεύουν τις τραπεζικές καταθέσεις για να αποφύγουν ενδεχόμενο «κούρεμα», επισημαίνει η Επιτροπή. Ωστόσο, προβλέπεται ότι το διαθέσιμο εισόδημα και η ιδιωτική κατανάλωση θα επιβαρυνθούν το πρώτο εξάμηνο του 2016.
Σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, η Επιτροπή τονίζει ότι οι εξαιρετικές επιδόσεις συνεχίστηκαν και το φθινόπωρο του 2015 .
Σχετικά με τις εισαγωγές, η Επιτροπή προβλέπει ότι θα συνεχίσουν να μειώνονται ταχύτερα σε σχέση με τις εξαγωγές, συμβάλλοντας θετικά στην ανάπτυξη.
Όσον αφορά το οικονομικό κλίμα, η Επιτροπή επισημαίνει ότι σταθεροποιήθηκε τον Οκτώβριο και βελτιώθηκε περαιτέρω το Δεκέμβριο.
Σε ό,τι αφορά το πραγματικό ΑΕΠ, η Επιτροπή τονίζει ότι αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,7% το 2016, συνεπεία των αρνητικών εξελίξεων του 2015 και της παραπαίουσας εγχώριας ζήτησης το πρώτο εξάμηνο του 2016. Το δεύτερο εξάμηνο του 2016, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ενισχυθεί, στηριζόμενη από την ανάκτηση της εμπιστοσύνης, τη χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίου και τη συμμόρφωση με τους όρους του νέου προγράμματος στήριξης από τον ESM.
Παράλληλα, οι επενδύσεις αναμένεται να επωφεληθούν από την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την επανεκκίνηση των ιδιωτικοποιήσεων. Η σταθερή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αναμένεται να ενισχύσει σταδιακά τα οικονομικά μεγέθη, τις επενδύσεις και άλλες συνιστώσες της συνολικής ζήτησης, οδηγώντας την οικονομία σε ανάπτυξη της τάξεως του 2,7% του ΑΕΠ το 2017.
Σε ό,τι αφορά το δείκτη ανεργίας, η Επιτροπή εκτιμά ότι θα μειωθεί το 2015 και θα συνεχίσει να μειώνεται και το 2016, χάρη στις βελτιώσεις στην ελαστικότητα της αγοράς εργασίας. Από 25,1% το 2015, η ανεργία θα διαμορφωθει στο 24% το 2016 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 22,8% το 2017.
Εξάλλου, το 2015 καταγράφεται αποπληθωρισμός, καθώς η επίδραση των χαμηλότερων τιμών πετρελαίου και η χαμηλή ζήτηση, επιβάρυναν την αύξηση του δείκτη ΦΠΑ για πολλά αγαθά. Συγκεκριμένα, ο αποπληθωρισμός στην Ελλάδα αναμένεται να φτάσει το -1,1% το 2015 θα εξελιχθεί σε πληθωρισμό το 2016 στο 0,5% και στο 0,8% το 2017. Ωστόσο, η Επιτροπή τονίζει ότι οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να αυξηθούν το 2016, σύμφωνα με την προβλεπόμενη ανάκαμψη της οικονομίας. Τέλος, οι επενδύσεις αναμένεται να συρρικνωθούν περαιτέρω το 2015 (-8,4%), και το 2016 (-3,7%) για να αυξηθούν κατά 12,8% το 2017.
Η Επιτροπή σημειώνει ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω εφόσον υπάρξει πρόοδος στην εφαρμογή του προγράμματος και ομαλή άρση των ελέγχων κεφαλαίου που θα ισχυροποιούσαν το κλίμα εμπιστοσύνης στην οικονομία. Αντίθετα, ενδεχόμενη αποτυχία στην εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού προγράμματος σε συνδυασμό με πολιτική αβεβαιότητα θα υπονομεύσουν τις προοπτικές της ανάπτυξης.
Σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά στοιχεία, η Επιτροπή τονίζει ότι υπάρχουν σημάδια σταθεροποίησης, ωστόσο «παραμένει η ανάγκη για μεταρρυθμίσεις-κλειδιά»
Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει εξοικονόμηση της τάξεως του 1,1% του ΑΕΠ από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα και στη φορολογία εισοδήματος και μέσα από τον εξορθολογισμό των δαπανών που δεν έχουν ακόμα προσδιοριστεί και εφαρμοστεί.
Ωστόσο, η Επιτροπή τονίζει ότι θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα το 2016 και το 2017 για να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 0,5% του ΑΕΠ το 2016 και 1,75% του ΑΕΠ το 2017.
Σημειώνεται, επίσης, ότι στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να νομοθετήσει ότι οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων που προβλέπει το πρόγραμμα θα επιτευχθούν.
Σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό έλλειμμα, αναμένεται να συρρικνωθεί στο -3,4% του ΑΕΠ το 2016 και στο -2,1% του ΑΕΠ το 2017. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με τις δαπάνες για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, αλλά και με τυχόν καθυστερήσεις στον προσδιορισμό και την εφαρμογή της πρόσθετης δέσμης μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης. Αντίθετα, θετική επίπτωση θα μπορούσε να έχει η μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης και η είσπραξη φόρων το δεύτερο εξάμηνο του 2015
Σε ό,τι αφορά το ύψος του ελληνικού δημόσιου χρέους, οι προβλέψεις της Επιτροπής αναθεωρούνται προς το καλύτερο σε σχέση με το φθινόπωρο, λόγω του μικρότερου κόστους ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να φτάσει το υψηλότερο σημείο του το 2016 και να διαμορφωθεί στο 185% του ΑΕΠ και να μειωθεί το 2017 στο 182% του ΑΕΠ.
Η άρση της συνθήκης του Σένγκεν μπορεί να διαταράξει την ευρωπαϊκή οικονομία
Στην ίδια έκθεση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει τους κινδύνους που πιθανολογεί ότι θα προκύψουν αν τερματισθεί η ελεύθερη κυκλοφορία στον χώρο Σένγκεν, η οποία αμφισβητείται εξαιτίας της μεταναστευτικής κρίσης. "Μια πιο γενικευμένη άρση και μέτρα που θα αναιρούν τα επιτεύγματα της εσωτερικής αγοράς θα μπορούσαν να εν δυνάμει να διαταράξουν την οικονομική ανάπτυξη", προειδοποιεί.
Η Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης τους οικονομικούς κινδύνους -που συνδέονται με τη μαζική έλευση προσφύγων στο έδαφος της ΕΕ: "Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη τον αυξημένο αριθμό προσφύγων θα μπορούσε να έχει αρνητική επίδραση στην οικονομική εμπιστοσύνη, καθώς και να επιβραδύνει την κατανάλωση των νοικοκυριών".
Η Επιτροπή ζητεί συνεπώς " να ξεπερασθούν στο επίπεδο της ΕΕ οι μείζονες πολιτικές προκλήσεις, όπως για παράδειγμα η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών".
Ο χώρος Σένγκεν είναι μια ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας, στο εσωτερικό της οποίας οι έλεγχοι στα σύνορα έχουν καταργηθεί για τους ταξιδιώτες. Περιλαμβάνει 26 χώρες, οι 22 από τις οποίες ανήκουν στην ΕΕ.
Αυτή τη στιγμή έξι χώρες έχουν αποκαταστήσει προσωρινούς ελέγχους: πέντε (Γερμανία, Αυστρία, Σουηδία, Δανία και Νορβηγία) με την ελπίδα να ελέγξουν καλύτερα τις ροές των μεταναστών και μία (Γαλλία) ως αντίδραση στην τρομοκρατική απειλή.
Όμως η μέγιστη διάρκεια που μπορεί να έχει η αποκατάσταση προσωρινών ελέγχων (έξι μήνες) φθάνει σύντομα στο τέλος της για μερικές χώρες, ενώ οι μεταναστευτικές ροές δεν φαίνεται να επιβραδύνονται.
Η ΕΕ εξετάζει κατά συνέπεια μια κατ'' εξαίρεσιν παράταση για έως δύο χρόνια για ορισμένες χώρες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Διαβάστε ακόμα:
- P. Moscovici: Σημάδια σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας