Για τον κλάδο διύλισης η φετινή χρονιά έχει βγάλει όλα τα σπασμένα από την «αναγκαστική» στροφή στις ΑΠΕ. Πίσω στο 2019 τα μηνύματα ήταν σαφή: Όσες εταιρίες δεν προσαρμόζονταν με την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα έπρεπε μετά το 2030 να λειτουργούν με αυξημένο κόστος πληρώνοντας για τις εκπομπές τους. Για τις δύο εταιρίες διύλισης η Ευρωπαϊκή οδηγία σήμαινε δύο πράγματα: Ή θα έπρεπε να λειτουργούν χωρίς κέρδη ή να εξισορροπήσουν τις εκπομπές τους με πράσινα πιστοποιητικά από ΑΠΕ βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη χτίζοντας την ανάλογη δυναμικότητα.
Για τις δύο εισηγμένες το πλάνο ξεκίνησε δύσκολα, αλλά το σύμπαν συνωμότησε στο να βρουν όχι μόνο τα απαραίτητα κεφάλαια αλλά να πετύχουν ανεπανάληπτες επιδόσεις μοιράζοντας υψηλά μερίσματα. Όσοι ασχολούνται με τον κλάδο διύλισης ακόμα και στα πιο αισιόδοξα σενάρια δεν θα μπορούσαν να προβλέψουν αυτό το οποίο συμβαίνει φέτος.
Σχεδόν κάθε τρίμηνο ισοδυναμεί με μια κανονική χρήση, όχι απλά μια διαχειριστική περίοδο αλλά ένα ισχυρά κερδοφόρο δωδεκάμηνο. Οι δύο εταιρίες αθροιστικά έχουν επιτύχει 2,96 δισ. ευρώ σε λειτουργικά κέρδη σε δημοσιευμένο επίπεδο ή 2,4 δισ. ευρώ σε προσαρμοσμένο (χωρίς τα κέρδη από τα αποθέματα).
Σε αυτήν την εικόνα η συνεισφορά της διύλισης έχει συμβάλει με 2 δισ. ευρώ όταν η Helleniq Energy λειτουργούσε κατά τη διάρκεια του 2022 με τη βασική της μονάδα κλειστή για 5 εβδομάδες. Και όλα αυτά συμβαίνουν στο εννεάμηνο, υπάρχει μπροστά ένα ακόμα καλό τρίμηνο το οποίο θα ρίξει το ΡΕ ακόμα και κάτω από… τις 2 φορές!
Η αποτίμηση των δύο εταιριών υποεκτιμά με βάση τα ιστορικά δεδομένα την αξία τους ωστόσο είναι λογικό η αγορά να διατηρεί επιφυλάξεις ως προς την επανάληψη των φετινών επιδόσεων. Ωστόσο, μπροστά υπάρχουν ακόμα τα εξής: Σχεδόν 2GW ανάπτυξης στις ΑΠΕ, την νέα μονάδα CCGT, το FSRU στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και τις μονάδες Υδρογόνου στην Helleniq, την εξαγορά της Άνεμος, την λειτουργία της μονάδας εμπλουτισμένης βενζίνης, το FSRU και το CCGT στην Κομοτηνή για την Motor Oil, επενδύσεις οι οποίες μάλλον αγνοούνται στην τρέχουσα αποτίμηση.
Θα πρέπει επίσης να εκτιμηθεί το γεγονός ότι τα EBITDA των ΑΠΕ αξίζουν δύο φορές (και λίγο παραπάνω ίσως) τα EBITDA της συμβατικής παραγωγής ενέργειας. Είναι τα κέρδη του 2022 υπερκέρδη; Σαφώς και είναι. Ωστόσο, με όσα είναι ήδη γνωστά η έκτακτη φορολογία που ενδεχομένως θα επιβληθεί δεν θα είναι διαλυτική και σε αντίθεση με τους παραγωγούς ενέργειας υπολογίζεται σε ένα μέρος από τα κέρδη προ φόρων της μητρικής και το πιθανότερο είναι να κατανεμηθεί σε δύο χρήσεις.
Ακόμα και έτσι μένουν πολλά κέρδη στο τραπέζι. Και το κυριότερο όλων μένει και πολύ ρευστότητα για να συνεχίσουν να μοιράζονται σημαντικά μερίσματα και να γίνουν οι πράσινες επενδύσεις που θα διατηρήσουν την κερδοφορία των δύο εταιριών και μετά το 2030