Στην 5η χειρότερη θέση, ανάμεσα σε 26 ευρωπαϊκές χώρες ως προς τους κατά κεφαλή θανάτους από τροχαία δυστυχήματα, βάσει των στοιχείων για το 2016, κατατάσσεται η Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη του ΚΕΦίΜ, από την οποία προκύπτει πως ενώ το ελληνικό κράτος θα μπορούσε να μειώσει δραστικά την απώλεια ανθρώπινων ζωών από τροχαία δυστυχήματα, με κόστος μόλις 50 εκατ. ευρώ ετησίως, δαπανούσε επί χρόνια πάνω από 120 εκατ. ευρώ ετησίως για να καλύψει της ζημιές της ελλειμματικής Ολυμπιακής.
Η συχνότητα των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα στον οδικό άξονα Κορίνθου-Πατρών μειώθηκε κατά 90% σε σχέση με την προ του 2008 περίοδο μετά την ολοκλήρωση του έργου από την κοινοπραξία «Ολυμπία Οδός».
Βάσει αυτής της μείωσης, αν ο οδικός άξονας Κορίνθου-Πατρών είχε ολοκληρωθεί το 2005, τότε τα επόμενα τρία έτη που τη διαχείρισή του την είχε ως επί το πλείστον το κράτος, θα είχαν σωθεί 84 ανθρώπινες ζωές ή 28 άνθρωποι ετησίως.
Όπως ανέφερε ο Επικεφαλής Ερευνητής του ΚΕΦίΜ, Κωνσταντίνος Σαραβάκος, η συχνότητα των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα στον οδικό άξονα Κορίνθου-Πατρών μειώθηκε κατά 90% μετά την ολοκλήρωση του έργου από την κοινοπραξία «Ολυμπία Οδός», σε σύγκριση με την προ του 2008 περίοδο. Βάσει αυτής της μείωσης, αν ο οδικός άξονας Κορίνθου-Πατρών είχε ολοκληρωθεί το 2005, τότε τα επόμενα τρία έτη που τη διαχείρισή του την είχε ως επί το πλείστον το κράτος, θα είχαν σωθεί 84 ανθρώπινες ζωές ή 28 άνθρωποι ετησίως.
Ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, κ. Κωστής Χατζηδάκης επισήμανε ότι ενώ τα στοιχεία της μελέτης του ΚΕΦίΜ είναι ακριβή, το συνολικό κόστος για το κράτος από τον όμιλο της Ολυμπιακής, ανερχόταν σε 350 εκατ. ευρώ ετησίως, ή περίπου 1 εκατ. ευρώ την ημέρα. Ο κ. Χατζηδάκης πρόσθεσε ότι σήμερα το ελληνικό δημόσιο εισπράττει από τις αεροπορικές εταιρείες 250 εκατ. ευρώ το χρόνο από φόρους, εισφορές κλπ, ενώ το ισοζύγιο για το κράτος είναι σήμερα θετικό ακόμη και αν ληφθεί υπόψη το γενναιόδωρο πρόγραμμα για τους εργαζόμενους της Ολυμπιακής. Το κόστος του προγράμματος ισούται με τα ελλείμματα τριών ετών της εταιρείας, συμπλήρωσε ο κ. Χατζηδάκης, ο οποίος από τη θέση του υπουργού Ανάπτυξης έχει παρακολουθήσει στενά τόσο το θέμα της Ολυμπίας Οδού όσο και της Ολυμπιακής.
Μάλιστα, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε πως το κράτος υποχρεώθηκε το 2015 λόγω των χειρισμών του Γιάνη Βαρουφάκη να βάλει κι άλλο το χέρι στην τσέπη, πληρώνοντας 500 εκατ. ευρώ νέες αποζημιώσεις στους παραχωρησιούχους τεσσάρων αυτοκινητοδρόμων έτσι ώστε να ολοκληρωθούν τα έργα.
Σύμφωνα με το ΚΕΦίΜ, στην πορεία υλοποίησης του οδικού άξονα Κορίνθου-Πατρών, ο συνδυασμός της εκτέλεσης των τεχνικών εργασιών και των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων (2009-2010 και 2014-2016) είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της συχνότητας των θανάτων από τροχαία κατά 39% σε σχέση με την προ του 2008 περίοδο.
Το διάστημα 2011-2013, κατά το οποίο είχαν διακοπεί τα έργα αλλά παρέμεναν σε ισχύ οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, η συχνότητα των θανάτων από τροχαία μειώθηκε κατά 77% σε σχέση με την προ του 2008 περίοδο.
Όπως τονίζει το ΚΕΦίΜ, η παράδοση και λειτουργία αυτοκινητοδρόμων κατά την τελευταία δεκαετία συνέβαλε καθοριστικά στη μείωση των θανάτων από τροχαία κατά 52%. Στις Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου όπου το πρόβλημα ήταν οξύτερο, η μείωση ανήλθε στο 70%, 54%, 50% και 52% αντίστοιχα.
Το κόστος των πολιτικών επιλογών
Δεδομένου του ότι η συνολική κρατική δαπάνη για την πλήρη αναβάθμιση του αυτοκινητοδρόμου ανήλθε σε περίπου 1,5 δις ευρώ για 30 χρόνια, όσο δηλαδή διαρκεί η παραχώρηση στην Ολυμπία Οδό ΑΕ, η μείωση της συχνότητας των θανάτων από τροχαία κατά 90% στην Κορίνθου-Πατρών ισοδυναμεί με ετήσιο κόστος περίπου 50 εκατ. ευρώ. Ακόμη όμως και με πολύ μικρότερο κόστος, με την εφαρμογή μόνο προσωρινών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, η συχνότητα των θανάτων μειώθηκε κατά περισσότερο από 75%.
Τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν εμφατικά τη σημασία της χρηστής και σωστά ιεραρχημένης διάθεσης των δημόσιων πόρων.
Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ τα έργα για την αναβάθμιση του αυτοκινητοδρόμου Κορίνθου-Πατρών δεν υλοποιούνταν με τίμημα δεκάδες ανθρώπινες ζωές κάθε χρόνο, το κράτος επί χρόνια δαπανούσε τεράστια ποσά σε άλλα πεδία, όπως για την κάλυψη των ελλειμμάτων της Ολυμπιακής.
Το 2008, σε έκθεση του τότε Υπουργείου Μεταφορών & Επικοινωνιών για το σχέδιο αποκρατικοποίησης της Ολυμπιακής αναφέρεται πως οι συσσωρευμένες ζημίες της ξεπερνούσαν τα 2,6 δις ευρώ, με καταγραμμένες ζημίες 124 εκ. ευρώ το 2005, 142 εκατ. ευρώ το 2006 και 133 εκατ. ευρώ το 2007. Συνεπώς, η χρηματοδότηση των έργων αναβάθμισης του οδικού άξονα Κορίνθου-Πατρών θα απαιτούσε περίπου το 40% των ετήσιων κρατικών δαπανών για την Ολυμπιακή. Σε επίπεδο οφέλους, η αποφυγή των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα δεν συγκρίνεται με τη λειτουργία μιας κρατικής επιχείρησης, οι υπηρεσίες της οποίας μπορούσαν να προσφερθούν – και τα τελευταία χρόνια προσφέρονται με επιτυχία - από τον ιδιωτικό τομέα.
Η ανορθολογική αυτή ιεράρχηση των αναγκών διάθεσης δημόσιων πόρων αντανακλάται στα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης του ΟΟΣΑ σύμφωνα με την οποία οχτώ στους δέκα Έλληνες (82%) δηλώνουν πως η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών δεν αντιστοιχεί στο επίπεδο των φόρων και των κοινωνικών εισφορών που καταβάλλουν. Αυτό το ποσοστό είναι το υψηλότερο ανάμεσα στις 21 χώρες της έρευνας και πάνω από 20 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον μέσο όρο.
