«Στη διάρκεια του προηγούμενου έτους, κάναμε απίστευτη πρόοδο και φτάσαμε σε ασυνήθιστες επιτυχίες (...) Από τις εκλογές μέχρι σήμερα, δημιουργήσαμε 2,4 εκατ. θέσεις εργασίας, συμπεριλαμβανομένων 200.000 στον κλάδο της μεταποίησης. Μετά από πολυετή στασιμότητα των μισθών, επιτέλους τους βλέπουμε να αυξάνουν. Οι αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας διαμορφώθηκαν σε χαμηλό 45 ετών (...) Η εμπιστοσύνη στις τάξεις των μικρών επιχειρήσεων σημείωσε ρεκόρ όλων των εποχών. Οι κεφαλαιαγορές καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, έχοντας προσθέσει 8 τρισ. δολάρια στην κεφαλαιοποίησή τους. Φοβερά νέα για τους συνταξιούχους και τις συντάξεις τους, για τα κεφάλαια αποταμίευσης των κολεγίων».
Αυτά έλεγε ο Donald Trump πριν από μία εβδομάδα, κομπάζοντας από περηφάνεια, στο πλαίσιο του διαγγέλματός του για την Ένωση – του γνωστού και ως «State of the Union». Δικαίως, άλλωστε, καθώς τότε οι επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας και της Wall Street έμοιαζαν να είναι – και ήταν – το σημαντικότερο επίτευγμα του πρώτου χρόνου της προεδρίας του. Κάνοντας, έτσι, τους περισσότερους να ξεχνούν ή να θέτουν σε δεύτερη μοίρα τα ατοπήματα, τις αστοχίες και τις γκάφες του προέδρου, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων. «Είναι η οικονομία, ηλίθιε», όπως είχε πει το 1992 ο τότε υποψήφιος πρόεδρος Bill Clinton, χτυπώντας στο αδύνατο σημείο του τον αντίπαλό του, George Bush.
AP Photo/Richard Drew
Μόνο που τώρα, μέσα σε ελάχιστα 24ωρα, το δυνατό χαρτί του Trump κινδυνεύει να γίνει μπούμερανγκ και να στραφεί εναντίον του, καταφέροντάς του ένα ισχυρό πλήγμα. Ενδεχομένως δε και μοιραίο, επιτυγχάνοντας ουσιαστικά αυτό που δεν έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής ούτε οι καταγγελίες σε βάρος του, ούτε όμως οι αποκαλύψεις και οι συνεχιζόμενες έρευνες για την περιβόητη υπόθεση του «ρωσικού δακτύλου» και των επαφών του ίδιου και του επιτελείου του με τη Μόσχα και τον Vladimir Putin πριν τις εκλογές του 2016.
Η «βουτιά» στο αμερικανικό χρηματιστήριο, που ξεκίνησε την Παρασκευή, εξελίχθηκε σε μίνι κραχ την Δευτέρα και αναμένεται ότι θα συνεχιστεί, έστω κι αν κάνει ένα προσωρινό «διάλειμμα» ώστε οι επενδυτές να ανασυγκροτήσουν τις δυνάμεις και τα σχέδιά τους, αποτελούν πράγματι πολύ κακά νέα για τον Λευκό Οίκο και τον ένοικό του. Ουσιαστικά, όπως εύστοχα γράφηκε, οι εξελίξεις στις αγορές σηματοδοτούν και το τέλος του μήνα του μέλιτος ανάμεσα στον Trump και εκατομμύρια Αμερικανούς – με άλλα λόγια, το τέλος της περιόδου ανοχής που επεδείκνυαν απέναντί του, δίνοντάς του περισσότερο χρόνο και περιθώρια κινήσεων.
Εξάλλου, είναι φανερό ότι το πλήγμα δεν αφορά μόνο τους δείκτες, αλλά και την πραγματική οικονομία: Τις θέσεις εργασίας, την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών, τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, τα κεφάλαια πανεπιστημίων και άλλων οργανισμών. Όπως συμβαίνει πάντοτε, δηλαδή: Όταν σκάει η «φούσκα» στις αγορές (και αυτή τη φορά ήταν πολύ μεγάλη, μιας και σε ένα μόλις χρόνο η Wall Street είχε ενισχυθεί κατά πάνω από 30%, χωρίς να υπάρχει πραγματικός λόγος), την πληρώνουν όλοι εκείνοι που δεν ζουν με δείκτες, αλλά με πραγματικά χρήματα, εμπορεύματα και υπηρεσίες.
Γιώργος Παυλόπουλος
AP Photo/Pablo Martinez Monsivais
