Σημαντική υποχώρηση του Δείκτης Οικονομικού Κλίματος κατέγραψε τον Σεπτέμβριο η Ελλάδα στις 101,3 μονάδες σε σχέση με τις 105,3 μονάδες που είχε σημειώσει τον Ιούλιο γεγονός πουείναι αποτέλεσμα κυρίως της έντονης επιδείνωσης των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία και τις Κατασκευές, σύμφωνα με τη νέα έρευνα Οικονομική Συγκυρίας του ΙΟΒΕ
Σημειώνεται, ότι ανοδικά κινείται, ωστόσο, η καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Καθοδική πορεία του οικονομικού κλίματος καταγράφεται και γενικότερα στην Ευρώπη, αν και λιγότερο έντονα. Η μέτρηση του δείκτη είναι η πρώτη μετά την έξοδο της χώρας από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης, εξέλιξη που βεβαίως έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα παρά συνδέεται με συγκεκριμένες και απτές αλλαγές στην οικονομική πολιτική.
Η επιδείνωση, πάντως, έχει τομεακά και επιχειρηματικά χαρακτηριστικά, καθώς η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποδηλώνει ότι, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, η έξοδος από το πρόγραμμα συμβάλει στη βελτίωση των προσδοκιών των νοικοκυριών.
Στην πλευρά των βιομηχανικών επιχειρήσεων, δύο παράγοντες τείνουν να επιβαρύνουν τις προοπτικές. Στο εξωτερικό περιβάλλον, εμφανίζονται κίνδυνοι από την επιβράδυνση της ζήτησης, κυρίως λόγω της απόσυρσης μέτρων νομισματικής πολιτικής, και από τους περιορισμούς που εγείρονται στο διεθνές εμπόριο από πολιτικές προστατευτισμού.
Στο εσωτερικό πλαίσιο, ή έξοδος από το τελευταίο πρόγραμμα δεν έχει, επί του παρόντος, συνοδευτεί από βελτίωση των όρων πρόσβασης
στις διεθνείς αγορές και μείωση του κόστους χρηματοδότησης για τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.
Συνολικά πάντως, η εξέλιξη του δείκτη τους τελευταίους μήνες αφενός είναι συμβατή με την επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας και ειδικότερα την εξέλιξη του ΑΕΠ στα επίσημα στατιστικά στοιχεία και, αφετέρου, αντανακλά τις επιμέρους αβεβαιότητες για τις εξελίξεις στην οικονομία.
Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση βελτιώνεται ελαφρά, όπως και το ισοζύγιο στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με τον δείκτη όμως στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να φανερώνει διόγκωσή τους
- στις Κατασκευές, οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώνονται, ενώ εκείνες για την απασχόληση επιδεινώνονται σημαντικά
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις περιορίζονται, αντίθετα με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, με τον δείκτη του ύψους των αποθεμάτων να αποκλιμακώνεται
- στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων ενισχύονται, όπως και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της επιδεινώνονται
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώνονται οριακά, ενώ οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας, οι προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας, αλλά και η πρόθεση για αποταμίευση βελτιώνονται
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία διαμορφώνεται τον Σεπτέμβριο χαμηλότερα έναντι του Ιουλίου, στις 104,5 (από 105,9) μονάδες, στο ίδιο επίπεδο με το αντίστοιχο περυσινό (104,4 μον.).
Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση βελτιώνεται ελαφρώς, όπως και το ισοζύγιο στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με το δείκτη όμως στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να φανερώνει διόγκωσή τους.
Αναλυτικά:
α) Σε επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης, ο αρνητικός δείκτης διαμορφώνεται τον Σεπτέμβριο στις -8 (από -10 τον Ιούλιο) μονάδες, με το 17% (από 22%) των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 9% (από 12%) να αναφέρει εκ νέου το
αντίθετο.
β) Στις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, το σχετικό ισοζύγιο διαμορφώνεται στις +23 (από +21) μονάδες, με το 31% (από 29%) των επιχειρήσεων να προβλέπει άνοδο της παραγωγής του το επόμενο τρίμηνο και ένα 8% εκ νέου μείωσή της.
γ) Ως προς τα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το σχετικό ισοζύγιο αυξάνεται στις +11 (από +4) μονάδες, με το 14% (από 16%) των επιχειρήσεων να αναφέρει υψηλά για την εποχή αποθέματα και το 3% (από 12%) να δηλώνει εκ νέου το αντίθετο.
δ) Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφονται τον Σεπτέμβριο πτωτικές τάσεις: οι θετικές εκτιμήσεις για τις εξαγωγές κατά το τελευταίο τρίμηνο περιορίζονται (+20 από +25 μον. ο δείκτης), όπως συμβαίνει και στις εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού (0 από +4 μον. ο δείκτης), αλλά και στις προβλέψεις για εξαγωγές τους προσεχείς μήνες (+17 από +26 μον. ο δείκτης).
ε) Οι θετικές προβλέψεις για τις πωλήσεις τους προσεχείς μήνες παραμένουν τον Σεπτέμβριο σε επίπεδα ίδια με εκείνα του Ιουλίου (+26 μον. το ισοζύγιο), με το 34% των επιχειρήσεων να αναμένει άνοδο το προσεχές χρονικό διάστημα και το 8% μείωσή τους. Ο δείκτης εκτιμήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις μειώνεται στις +15 (από +22) μονάδες.
στ) Οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής διαμορφώνονται εκ νέου στους 4,4 μήνες, ενώ στο 70,4% παραμένει το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού.
ζ) Ο δείκτης στις προβλέψεις για την απασχόληση κινείται χαμηλότερα τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο (στη -1 από +9 μον.), με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης το προσεχές τρίμηνο να κινείται στο 10% (από 15%), έναντι ενός 11% (από 6%) που αναμένει κάμψη της.
η) Το ισοζύγιο στις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών κινείται στις +9 (από +4) μονάδες, με το 84% (από 81%) των επιχειρήσεων να μην αναμένει μεταβολές τους το επόμενο τρίμηνο.
Σε επίπεδο βασικών τομέων, η τάση των προσδοκιών στα Καταναλωτικά αγαθά είναι πτωτική, με το δείκτη να διαμορφώνεται στις 100,8 (από 107,4) μονάδες, λόγω της επιδείνωσης σε όλες τις βασικές μεταβλητές του δείκτη. Στα Κεφαλαιουχικά αγαθά, ο δείκτης βελτιώνεται, κινούμενος στις 102,8 (από 89,9) μονάδες, λόγω της έντονης αποκλιμάκωσης στα αποθέματα και της αυξημένης προβλεπόμενης παραγωγής.
Τέλος, στα ίδια επίπεδα κινείται ο δείκτης στα Ενδιάμεσα αγαθά, στις 109,8 (από 109) μονάδες, αφού η έντονη κλιμάκωση των αποθεμάτων αντισταθμίζεται εν πολλοίς από την άνοδο των δεικτών στις τρέχουσες παραγγελίες και τη ζήτηση και την προβλεπόμενη παραγωγή.
Επιδείνωση στο οικονομικό κλίμα στην Ευρωζώνη και την ΕΕ
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Σεπτέμβριο επιδεινώνεται τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο, στην ΕΕ (κατά -1 μον., από 111,3 στις 112,3 μον.) και την Ευρωζώνη (κατά -1,2 μον., από 110,9 στις 112,1) μονάδες.
Συγκεκριμένα, στην Ευρωζώνη, οι σχετικοί δείκτες μειώνονται τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο στη βιομηχανία (-1,1), τις υπηρεσίες (-0,7) και την καταναλωτική εμπιστοσύνη (-3,5), ενώ αυξάνονται στο λιανικό εμπόριο (+2,4) και τις κατασκευές (+2,9).
Σε επίπεδο των μεγαλύτερων χωρών, ο δείκτης καταγράφει σχετική σταθερότητα στην Γερμανία (+0,3) και την Ολλανδία (-0,4), ενώ επιδεινώνεται στην Ιταλία (-1,0) και την Ισπανία (-2,2) και κυρίως στην Γαλλία (-3,2).
Στην ΕΕ, οι επιδεινούμενες προσδοκίες τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο είναι το αποτέλεσμα της επιδείνωσης των δεικτών στη βιομηχανία (-1,3) και κυρίως στην καταναλωτική εμπιστοσύνη (-3,5). Στο λιανικό εμπόριο (+2,4) και τις κατασκευές (+1,8) καταγράφεται άνοδος προσδοκιών και στις υπηρεσίες σταθερότητα στο σχετικό δείκτη (+0,0).
