Σε φάση μεγάλων αλλαγών και ουσιαστικής επανατοποθέτησης στην αγορά βρίσκεται ο κλάδος του λιανικού εμπορίου τροφίμων στην Ελλάδα, με την έλευση της πανδημίας να «τρέχει» εξελίξεις μετασχηματισμού, που είχαν να γίνουν αρκετά χρόνια.
Μάλιστα, ο ευρύτερος κλάδος του λιανικού εμπορίου τροφίμων, που αποτελεί και μακράν το ισχυρότερο κομμάτι συνολικά του εμπορίου, στις ημέρες της πανδημίας διαδραματίζει και κυρίαρχο κοινωνικό ρόλο, δεδομένου ότι μαζί με τα φαρμακεία είναι ο μοναδικός κλάδος που δεν… κλείνει, δεν επηρεάζεται από τα lockdown.
Ο κλάδος βρίσκεται σε ουσιώδεις προσαρμογές, με όλες σχεδόν τις αλυσίδες να έχουν κάνει πολύ μεγάλο άνοιγμα και επενδύσεις στις online παραγγελίες και πωλήσεις, δημιουργώντας ουσιαστικά μια εντελώς καινούρια αγορά για τη χώρα μας, που «τρέχει» με καλπάζοντα ρυθμό τους τελευταίους μήνες.
Η αλυσίδα Σκλαβενίτης έχει μπει δυναμικά στις online πωλήσεις με την εξαγορά της ηλεκτρονικής πλατφόρμας caremarket.gr, η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει εδώ και χρόνια «χτίσει» δυναμικά τις online πωλήσεις μέσω του ιδιόκτητου e-shop της, η Metro (My Market) έχει εξαγοράσει την welovesupermarket.gr και το έχει ενσωματώσει στο eshop.mymarket.gr, ενώ προ ελάχιστων ημερών, ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους με την πλατφόρμα BOX οι όμιλοι Μασούτης και Κρητικός.
Πιο αναλυτικά, οι αλυσίδες Μασούτης και Κρητικός ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους με την online υπηρεσία παραγγελίας φαγητού BOX, της Cosmote, δίνοντας τη δυνατότητα παραγγελίας και παράδοσης ακόμη και αυθημερόν, όλων των προϊόντων των δύο σούπερ μάρκετ, ήτοι πάνω από 10.000 κωδικούς/αλυσίδα, σε συνολικά πάνω από 50 πόλεις της Ελλάδας.
Οι υπηρεσίες delivery αναπτύσσονται ραγδαία σε όλη τη χώρα αλλά κυρίως στα αστικά κέντρα, ειδικά μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την έξαρση της πανδημίας και τα νέα lockdown, επιβεβαιώνοντας ότι οι... δρόμοι του εμπορίου αλλάζουν και διαφοροποιούνται, όπως αλλάζουν και διαφοροποιούνται οι συνήθειες και ο τρόπος ζωής των καταναλωτών.
Η κάθοδος Μασούτη, η άνοδος του Γαλαξία και ο Σκλαβενίτης
Τα τελευταία χρόνια, μετά και την εξαγορά της πρώην αλυσίδας Μαρινόπουλος από τη Σκλαβενίτης, έχουν γίνει και πολλαπλές… γεωγραφικές αλλαγές στο χάρτη των σούπερ μάρκετ. Η Σκλαβενίτης μέσω αυτής της εξαγοράς απέκτησε παρουσία σχεδόν σε όλη την Ελλάδα και για πρώτη φορά μετά από περίπου 65 χρόνια βγήκε από τον αστικό ιστό της Αθήνας. Και η My Market απέκτησε «πάτημα» σε πολλές περιοχές της χώρας μέσω της απορρόφησης των καταστημάτων της πρώην Βερόπουλος, δεδομένου ότι από τα 113 καταστήματα πήγε στα 291 με την προσθήκη του δικτύου, αν και έκτοτε έχουν γίνει αναπροσαρμογές στον αριθμό καταστημάτων.
Θυμίζουμε πως η Μασούτης που είχε μόνο παρουσία στη Β. Ελλάδα έκανε δυναμικό άνοιγμα στην Αττική το Μάιο του 2018 μέσω της εξαγοράς της αλυσίδας Προμηθευτική, ενώ προ λίγων ημερών, η Γαλαξίας έκανε την αντίστροφη πορεία, ανακοινώνοντας ότι εξαγόρασε τη μικρή αλυσίδα (έξι καταστημάτων) OLLA στη Θεσσαλονίκη. Η OLLA απασχολεί 90 εργαζόμενους με το τζίρο της περί τα 15 εκατ. ευρώ, ενώ μέσω αυτής της κίνησης η Γαλαξίας μπαίνει στη 2η μεγαλύτερη αγορά της χώρας.
Παράλληλα, θυμίζουμε ότι η Lidl Ελλάς έχοντας ήδη 223 καταστήματα στην Ελλάδα έχει σε εξέλιξη το επενδυτικό της πλάνο που είναι άνοιγμα σε αστικές περιοχές, με επίκεντρο την Αττική (που είναι η μισή και πλέον αγορά της χώρας), αλλά και τουριστικές και νησιωτικές περιοχές. Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα την ώρα που η ρωσική αλυσίδα με τη φήμη του σφοδρού discount Mere, της εταιρείας Svetofor, ετοιμάζεται να κάνει μπάσιμο στο λιανικό εμπόριο τροφίμων της χώρας μας, εντείνοντας τον ανταγωνισμό.
Η μάχη για το τζίρο στον αστικό ιστό
Ανεξάρτητα από την εμφάνιση της πανδημίας, η γενική τάση των εταιρειών λιανικής τροφίμων ήταν ο μετασχηματισμός, με μικρότερα καταστήματα και είσοδο εκεί που υπάρχουν καταναλωτές, όπως ο αστικός ιστός της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο και Περιστέρι) και οι νησιωτικές περιοχές. Κορυφαία brands αναπροσαρμόζουν concept ή επαναλανσάρουν το πάλαι ποτέ παντοπωλείο μέσω της δημιουργίας μικρών και ευέλικτων καταστημάτων εντός των αστικών κέντρων.
Η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει παρουσιάσει το μικρό και ευέλικτο concept με τα AB Shop & Go, με στόχο την προνομιακή τοποθέτηση της αλυσίδας στην αγορά της γειτονιάς, η My Market έχει παρουσιάσει τα My Market Εasy, μικρά και ευέλικτα καταστήματα «χωμένα» στον αστικό ιστό. Ακόμη και στο χώρο επίπλων και εξοπλισμό σπιτιού, η Leroy Merlin «μπήκε» στο κέντρο της Αθήνας, ενώ η Fourlis σχεδιάζει την ανάπτυξη μικρότερων ΙΚΕΑ έκτασης από 5.000 έως 10.000 τ.μ. στα αστικά κέντρα, τάση που θα συνεχιστεί όλα τα επόμενα χρόνια.
Σύνδεση με τοπικές κοινωνίες
Ένας άλλος τομέας που ανοίγονται περαιτέρω οι εταιρείες λιανικής τροφίμων, είναι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα λεγόμενα private label, δίνοντας ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στον τοπικό χαρακτήρα των προϊόντων, ανάλογα με την περιοχή στην οποία δραστηριοποιούνται, αποκτώντας έτσι και «σύνδεση» με τις συγκεκριμένες κοινωνίες. Έτσι βοηθούν και τους τοπικούς παραγωγούς, κερδίζουν τους τοπικούς καταναλωτές, ενώ παρέχουν και πιο φρέσκα και με «ταυτότητα» προϊόντα.
Επίσης, δύο μεγάλες αλυσίδες, οι ΑΒ Βασιλόπουλος και Σκλαβενίτης έχουν μπει δυναμικά στην αγορά του έτοιμου φαγητού, με την πρώτη να έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις λανσαρίσματος, ενώ η δεύτερη με σχετικά… αθόρυβο τρόπο, έχει εξαιρετικά σημαντικό μερίδιο στη συγκεκριμένη αγορά. Παράλληλα, η Σκλαβενίτης (στο Avenue στο Μαρούσι) έχει παρουσιάσει το κατάστημα «Γαστρονόμος», με 1.159 προϊόντα από 130 παραγωγούς με έμφαση στην ελληνική αγροδιατροφή. Σε κάθε περίπτωση, όλα τα ανωτέρω, μαρτυρούν ότι ο κλάδος του λιανικού εμπορίου τροφίμων είναι σε γενικευμένο ανασκούμπωμα, στην προσπάθεια διεκδίκησης μεριδίων από μια αγορά που πλησιάζει τα 9 δισ. ευρώ ετησίως.
